EYT Nedir? Emeklilikte Yaşa Takılanlar Şartlar 2024 – 2025
EYT 5000 Gün - 2000 Sonrası Güncel Son Dakika Gelişmeler
EYT ve EYT Şartları (Emeklilikte Yaşa Takılanlar), emekli olabilmek için gerekli olan prim gün sayısını ve sigortalılık süresini doldurmasına rağmen kanunlarda belirtilen yaş sınırına ulaşamayan ve bu nedenle emekli olamayan bireyleri ifade etmektedir. Bu durum, 8 Eylül 1999 tarihinde yürürlüğe giren 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile ortaya çıkmıştır. Bu tarihten önce sigorta girişi olan kişiler yaş sınırı olmadan emekli olma hakkına sahipti. Ancak 1999 yılında yapılan değişiklik ile emeklilik için yaş şartı getirilmiş ve kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaş sınırı belirlenmiştir. Bu düzenleme, sigortalılık süresi ve prim gün sayısını doldurmuş fakat yaş sınırını beklemek zorunda kalan kişilerin mağdur olmasına yol açmıştır.
EYT Sorunu Nedir? Nereden Kaynaklanır?
EYT sorunu, sosyal güvenlik sisteminde yapılan değişikliklerin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. 1990’lı yılların başında kadınlar için 38, erkekler için 43 olarak belirlenen emeklilik yaşı, sosyal güvenlik sisteminin açık vermesine ve devlet bütçesinden sosyal güvenlik fonlarına sürekli kaynak aktarılmasına yol açmıştır. Bu durumun sürdürülemez hale gelmesi üzerine, 8 Eylül 1999 tarihinde çıkarılan yasa ile emeklilik yaş sınırı yükseltilmiştir. Ancak bu değişiklik, o dönemde sigortalı olan ve emeklilik için gerekli prim gününü doldurmuş kişilerin mağdur olmasına neden olmuştur. EYT’lilerin sorunu, yasal düzenlemelerin ani değişiklikleri sonucunda emeklilik haklarını kaybetmeleri ve yaş beklemek zorunda kalmalarıdır.
EYT Kimleri Kapsar?
EYT düzenlemesi, 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olarak çalışmaya başlamış ve emekli olabilmek için gerekli olan sigortalılık süresi ve prim gün sayısını doldurmuş ancak yaş sınırına takıldığı için emekli olamayan kişileri kapsar. EYT düzenlemesinden faydalanmak için:
- Sigorta Başlangıç Tarihi: 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi yapılmış olmalıdır.
- Sigortalılık Süresi: Kadınlarda 20 yıl, erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi tamamlanmalıdır.
- Prim Gün Sayısı: Kadınlarda 5000 prim günü, erkeklerde ise 5975 prim günü doldurulmalıdır.
Bu şartları sağlayan kişiler EYT düzenlemesi kapsamında emekli olma hakkına sahiptir.
En Son EYT Düzenlemesi Nedir?
En son EYT düzenlemesi, 3 Mart 2023 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile gerçekleştirilmiştir. Bu düzenleme, EYT’lilerin yaş şartına takılmadan emekli olabilmelerini sağlamak amacıyla yapıldı. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan ve prim gün sayısı ile sigortalılık süresini tamamlamış olan bireyler, bu yasa ile yaş şartını beklemeden emeklilik başvurusu yapabileceklerdir.
Mevcut Emeklilik Koşulları Nelerdir 2024?
2024 yılı itibarıyla, EYT düzenlemesinden yararlanmak isteyen kişiler için emeklilik şartları şu şekildedir:
- Sigorta Başlangıç Tarihi: 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi olmalıdır.
- Kadınlar İçin: 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000-5975 gün prim doldurulmuş olmalıdır.
- Erkekler İçin: 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000-5975 gün prim doldurulmuş olmalıdır.
Bu şartları sağlayan kişiler, yaş beklemeden emekli olma hakkı kazanırlar. Emeklilik başvuruları e-Devlet üzerinden veya Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) il ve ilçe müdürlüklerinden yapılabilir.
Kademeli Emeklilik Nedir?
Kademeli emeklilik, emeklilik yaşının ve prim gün sayısının sigorta başlangıç tarihine göre kademeli olarak artırıldığı bir emeklilik sistemidir. 8 Eylül 1999 tarihinden sonra sigorta başlangıcı olan kişilerin emeklilik yaşı ve prim gün sayısı kademeli olarak artırılmakta ve 2008 yılında yapılan düzenleme ile kadın ve erkekler için emeklilik yaşı 65’e çıkarılmaktadır. Bu sistem, sigorta başlangıç tarihine göre belirli aralıklarla emeklilik şartlarının ağırlaşmasını öngörür.
EYT Başvurusu Nasıl Yapılır?
EYT başvurusu, e-Devlet üzerinden veya SGK il ve ilçe müdürlüklerinden yapılabilir. Başvuru süreci, aşağıdaki adımları içermektedir:
- e-Devlet Kapısı’na T.C. kimlik numarası ve şifre ile giriş yapılır.
- Arama kutucuğuna “Gelir Aylık Ödenek Talep Belgesi” yazılarak ilgili bağlantıya tıklanır.
- “Yeni Başvuru” butonuna tıklanır ve gerekli bilgiler doldurularak başvuru tamamlanır.
Başvuruların değerlendirilmesi SGK tarafından yapılır ve başvuru sonucuna ilişkin bilgilendirme yapılır.
EYT Başvuru Şartları Nelerdir?
EYT başvuru şartları şu şekildedir:
- 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi yapılmış olmalıdır.
- Kadınlar için 20 yıl, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresi tamamlanmalıdır.
- Kadınlar için 5000 prim günü, erkekler için 5975 prim günü doldurulmalıdır.
Bu şartları sağlayan kişiler, EYT başvurusu yapabilirler.
SSK EYT Başvuru Şartları:
SSK (4/a) kapsamında EYT başvurusu yapabilmek için:
- Kadınlarda 20 yıl sigortalılık süresi ve 5000 prim günü,
- Erkeklerde 25 yıl sigortalılık süresi ve 5975 prim günü tamamlanmalıdır.
BAĞ-KUR EYT Başvuru Şartları:
BAĞ-KUR (4/b) kapsamında EYT başvurusu yapabilmek için:
- Kadınlarda 20 tam yıl hizmet süresi,
- Erkeklerde 25 tam yıl hizmet süresi tamamlanmalıdır.
EYT’lilerin Sigorta Gün/Prim Hesaplaması Nasıl Yapılır?
EYT başvurusunda bulunan kişiler, sigorta gün ve prim hesaplamasını e-Devlet üzerinden veya SGK müdürlüklerinden öğrenebilirler. Gün ve prim hesaplaması yapılırken, çalışılan süreler, borçlanma durumu, doğum ve askerlik borçlanmaları gibi hususlar dikkate alınır.
Erkekler İçin Mevcut Emeklilik Koşulları – EYT Başvuru Şartları
Erkeklerin EYT kapsamında emekli olabilmesi için:
- Sigorta Başlangıç Tarihi: 8 Eylül 1999 öncesi olmalıdır.
- Sigortalılık Süresi: 25 yıl,
- Prim Gün Sayısı: 5975 gün tamamlanmış olmalıdır.
Kadınlar İçin Mevcut Emeklilik Koşulları – EYT Başvuru Şartları
Kadınların EYT kapsamında emekli olabilmesi için:
- Sigorta Başlangıç Tarihi: 8 Eylül 1999 öncesi olmalıdır.
- Sigortalılık Süresi: 20 yıl,
- Prim Gün Sayısı: 5000 gün tamamlanmış olmalıdır.
EYT Emekliliğinde Kıdem Ve İhbar Tazminatı Hesaplaması Nasıl Yapılır?
EYT kapsamında emekli olacak çalışanların kıdem tazminatı hesaplaması, işten ayrıldığı tarihteki brüt ücreti üzerinden yapılır. Emeklilik nedeniyle işten ayrılan çalışanlar, işyerinde çalıştıkları her tam yıl için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı alabilirler. İhbar tazminatı ise emeklilik nedeniyle işten ayrılan çalışanlar için talep edilemez.
EYT Emekliliğinde Yıllık İzin Ücret Hesaplaması Nasıl Yapılır?
EYT kapsamındaki bir çalışan, emekli olmadan önce kullanmadığı yıllık izin sürelerine ilişkin ücretleri işverenden talep edebilir. Yıllık izin ücreti, çalışanın brüt ücreti üzerinden hesaplanır ve emekli olduğu tarihe kadar birikmiş olan tüm yıllık izin ücretleri ödenir.
5000 Günden Emeklilik Nedir?
5000 günden emeklilik, 8 Eylül 1999 öncesinde sigorta girişi olan ve 5000 prim gününü dolduran kişilerin yaş şartı aranmadan emekli olabilmesini sağlayan bir sistemdir. Bu sistem, prim gün sayısını doldurmuş ancak yaş bekleyen kişilerin emeklilik hakkını elde etmesini sağlar.
2000-2008 Yılları Arası Sigorta Girişi Olanların Durumu
2000-2008 yılları arasında sigorta girişi olan kişiler, kademeli emeklilik sistemine tabidir. Bu tarihler arasında sigortalı olanlar, belirli bir yaşa gelmeden emekli olamazlar ve sigorta başlangıç tarihine göre prim gün sayısı ve emeklilik yaşı şartları belirlenir.
EYT ve Borçlanma Hükümleri
EYT düzenlemesinde, borçlanma ile emeklilik prim gün sayısı tamamlanabilir. Doğum, askerlik, yurtdışı çalışmaları ve kısmi süreli çalışma süreleri borçlanma kapsamına girer. Bu borçlanmalar, EYT kapsamında prim gün sayısını doldurmak için kullanılabilir.
EYT’lilerin Hakları ve Talepleri Nelerdir?
EYT’liler, yaş beklemeden emeklilik hakkını talep etmektedirler. Ayrıca kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve diğer işçi haklarının da eksiksiz ödenmesini istemektedirler.
Son Dakika Müjde: EYT’liler Emekli Olabilecek Mi?
Son düzenlemeler ile EYT’liler yaş şartı aranmaksızın emekli olma hakkı kazandılar. 3 Mart 2023 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanan kanun ile EYT’lilerin mağduriyeti giderildi.
İşveren EYT’li İşçiyi İşten Nasıl Çıkaracak?
EYT kapsamında emekli olan çalışan, kıdem tazminatını alarak işten ayrılabilir. İşverenler bu süreçte, işçiyi emeklilik gerekçesiyle işten çıkarabilir ve tüm haklarını ödeyebilir.
Yurt Dışında Çalışan Vatandaşlar Türkiye’de EYT’den Emekli Olabilir Mi?
Yurt dışında yaşayan ve Türkiye’de sigorta başlangıcı bulunan vatandaşlar da EYT düzenlemesinden yararlanabilir. Gerekli şartları sağlayan yurt dışındaki Türk vatandaşları, EYT ile emekli olabilirler.
Avukat Çağrı AYBOĞA EYT Mağduriyeti Hizmetleri
Avukat Çağrı AYBOĞA; EYT mağdurlarının emeklilik sürecinde yanlarında olarak hukuki destek sağlamaktadır. EYT başvuru süreci ve emeklilik işlemlerinde detaylı danışmanlık hizmeti sunmaktayız.
Sıkça Sorulan Sorular
EYT Kapsamına Kimler Giriyor?
8 Eylül 1999 öncesi sigortalı olan ve sigortalılık süresi ile prim gününü dolduran kişiler EYT kapsamına girer.
EYT’den Kimler Yararlanabilir?
Kadınlarda 20 yıl ve 5000 prim günü, erkeklerde 25 yıl ve 5975 prim günü dolduran kişiler yararlanabilir.
EYT İçin 1999 Öncesi Kaç Gün Sigortalı Olmak Gerekiyor?
Kadınlar için 5000 prim günü, erkekler için 5975 prim günü gerekmektedir.