Babalık izni; kamu sektöründe veya özel sektörde çalışan işçinin yeni doğmuş olan bebeği ile vakit geçirmesi ve yeni doğum yapmış olan eşine bakım için destek olması amacıyla, işçinin talebi üzerine verilen ve doğumdan sonraki gün başlayan ücretli mazeret iznidir.
Babalık İzni Nedir?
Babalık izninin hukuki dayanağı, işçi ile işveren arasındaki iş sözleşmesinin niteliğine göre değişmektedir. Buna göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 4857 sayılı İş Kanunu, Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği, Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar babalık iznini düzenlemektedir.
Ayboğa +Partners Avukatlık Bürosu, iş hukuku alanında, müvekkillerine uzun yıllardan beri tecrübeli avukatları sayesinde hukuki destek sağlayan bir bürodur.
Babalık izninin içeriği, bu iznin nasıl alınacağı, kaç gün süreceği, bu iznin işverence kullandırılmaması durumunda başvurulabilecek yollar hakkında bilgi sahibi olmak isteyen; bu konuda hakları ihlal edilen kişilerin Ayboğa+ Partners Avukatlık Bürosuna başvurarak hukuki sorunlarını çözmeleri söz konusu olmaktadır.
Babalık İzni Kaç Gün Sürer?
Babalık izninin süresi, işçi ve işveren arasındaki hukuki ilişkinin niteliğine göre değişiklik göstermektedir. Babalık izni süresi, iş sözleşmesinin türüne göre değişik kanunlarda düzenlenmektedir.
Babalık izni hukuki dayanağını; 4857 sayılı İş Kanunu, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği ve Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar oluşturmaktadır.
İlgili düzenlemelere göre; özel sektörde çalışan işçiler için beş gün, memurlar için on gün, askeri personel için on gün, kamuda sözleşmeli olarak çalışan işçiler için on gün babalık izni verilmektedir.
İşçiler İçin Babalık İzni
Özel sektörde çalışan işçiler ve sigortalı işçiler, 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında değerlendirilmektedirler. 6645 sayılı kanunun 35. Maddesi ile beraber 4857 sayılı İş Kanunu ek madde 2’de işçilerin kullanacağı mazeret izinleri düzenlenmiştir. İlgili düzenlemeye göre eşi doğum yapmış olan erkek işçiye beş gün ücretli izin verilmektedir.
Memurlar İçin Babalık İzni
Memurlar için babalık izni 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda düzenlenmektedir. İlgili kanunun 104/B maddesi uyarınca memura, eşinin doğum yapması hâlinde, isteği üzerine on gün babalık izni verilmektedir.
Askerler İçin Babalık İzni
Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği madde 11’e göre eşi doğum yapan subay ve astsubaylara yıllık mazeret izinleri dışında isteği üzerine 10 güne kadar mazeret izni verilmektedir.
Babalık İzin Süresinin Uzatılması
Babalık izin süresi işçi ile işveren arasındaki iş sözleşmesinde tarafların anlaşması halinde uzatılabilir. Toplu iş sözleşmesi yapılan iş yerlerinde de bu sürenin daha uzun belirlenmesi mümkündür.
İş Kanunu madde 74’e göre annenin doğumda veya doğumdan sonra ölmesi durumunda kullanılamayan analık izni süresi, babaya kullandırılabilir. Bu husus ayrıca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu madde 104/A’da, Türk Silahlı Kuvvetleri İzin Yönetmeliği madde 12’de ve Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar madde 9’da düzenlenmektedir. Babalık izin süresinin uzatılması bu hallerde söz konusu olmaktadır.
Babalık İzni Özel Sektör İçin De Geçerli Midir?
Babalık izni, işçilerin özel sektörde veya kamu sektöründe çalışmaları gibi bir şarta tabi tutulmaksızın kullanabilecekleri mazeret izni hakkıdır.
Özel sektörde çalışan işçiler, 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında değerlendirilmektedirler. Bu sebeple özel sektörde çalışan işçiler ilgili kanun uyarınca beş güne kadar olmak üzere babalık iznini kullanabilirler.
Babalık İzni Nasıl Alınır?
Eşi doğum yapmış olan işçinin babalık izni kendiliğinden işlemeye başlamaz. Hem 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda hem de 4857 sayılı İş Kanunu’nda belirtildiği üzere babalık izni, eşi doğum yapan işçinin isteği üzerine verilmektedir. Bu bakımdan babalık izni, dilekçe ile talep edilmelidir.
Babalık izin dilekçesi uzun ve ayrıntılı bir şekilde düzenlenebileceği gibi temel olarak “… tarihinde eşimin doğum yapması sebebiyle … kanunu uyarınca … gün babalık izni kullanmak istiyorum.” şeklinde de düzenlenebilir.
Bu dilekçe ile işverene başvurulur. Daha sonra herhangi bir hak kaybına uğramamak ve ispat kolaylığı sağlamak amacıyla bu yazının işverene verildiğine dair işverenden tebliğ veya alındı evrakı alınması gereklidir. Bu alınamıyorsa noterden ihtarname çekilmesi uygun olacaktır.
Babalık izninin kullanılabilmesi için talep dilekçesinin doğru bir şekilde yazılmış olması çok önemlidir. Dilekçenin yazılma aşamasından başlayarak süreci deneyimli bir avukat ile birlikte yürütmek hak kayıplarını en aza indirmektedir.
Ayboğa+ Partners Avukatlık Bürosu, iş hukuku alanında uzun yıllardan beri hizmet vererek alanında deneyimli avukatların yetişmesine katkıda bulunmuştur.
İşini dikkatle ve özenle yapan Ayboğa+ Partners Avukatlık Bürosunun avukat çalışanları, bu konuda müvekkillerine gereken hukuki hizmeti en iyi şekilde sağlayarak süreci müvekkilleri lehine çözüme kavuşturmaktadırlar
Babalık İzni Hafta Sonu ya da Resmi Tatile Denk Gelirse Ne Olur?
Hem Devlet Memurları Kanunu’nda hem de İş Kanunu’nda babalık izni, işgünü değil gün ibaresi dikkate alınarak tanımlanmıştır. Bu sebeple babalık izninin hafta sonu tatiline veya resmi tatile denk gelmesi durumunda izin süresinin durması, tatil gününden sonraya sarkması söz konusu değildir. İzin, tatil günlerine denk gelmişse süre işlemeye devam edecektir.
Babalık İzni Sonradan Kullanılabilir Mi?
Babalık izni, eşi doğum yapmış olan özel sektör çalışanı veya memur olan erkek işçinin yeni doğan bebeğiyle vakit geçirebilmesi ve bebeğin bakımında eşine destek olması amacıyla verilen bir mazeret iznidir.
Babalık izni ancak özel sektörde çalışan veya kamu sektöründe çalışan erkek işçinin eşinin doğum yapmasından sonra kullanılabilir. Doğumdan önce bu iznin kullanılması mümkün değildir.
İznin doğumdan sonra kullanılması ise, hem dürüstlük kuralına hem de normun koruma amacı teorisine aykırı olduğundan mümkün değildir. Dolayısıyla babalık izninin, eşin doğum yapmasından sonraki gün başlamak üzere kanunda belirtilen süre içerisinde kullanılması gerekmektedir.
Babalık İzni Verilmeyen İşçinin Hakları Nelerdir?
Babalık izni, eşi doğum yapmış olan erkek işçiye verilen ücretli bir mazeret iznidir. Dayanağını, işverenin takdir hakkından değil kanundan alan babalık izni, işçi tarafından talep edildiği takdirde işveren tarafından verilmek zorundadır.
Babalık izninin talep edilmesine rağmen işverence kullandırılmaması durumunda işçi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshedebilir.
İş sözleşmesini haklı nedenle fesheden işçi; kıdem tazminatı, yıllık ücretli izin alacağı, kötüniyet tazminatı gibi feshe bağlı alacaklarını isteyebilir. Ancak babalık iznini talep etmesine rağmen işverence bu hakkının kullandırılmaması üzerine sözleşmeyi haklı nedenle fesheden işçi, ihbar tazminatı alamaz.
İşçi feshe bağlı alacaklarını isteyebildiği gibi feshe bağlı olmayan fazla mesai, ikramiye alacağı, AGİ alacağı gibi alacaklarını da isteyebilir.
Her ne kadar talep edildiği takdirde işverence bu iznin kullandırılması zorunlu olsa da işçi ile işveren arasındaki güç eşitsizliği, işçinin işverene ekonomik ve kişisel olarak bağımlı olması gibi sebeplerden dolayı kimi durumlarda işçiye babalık izin hakkı kullandırılmamaktadır.
Bu hak kaybının giderilmesi, iş hukuku alanında uzman ve tecrübeli avukatlardan hukuki destek alınması ile mümkün olacaktır.
Ayboğa+Partners Avukatlık Bürosu başta iş hukukundan doğan uyuşmazlıklar olmak üzere müvekkillerine hukukun diğer alanlarında da hukuki hizmet sunarak hak kaybına uğramalarını önlemektedir.
