Kıdem Tazminatı Hesaplama 2024 – Tazminat Hesaplama

Türk İş Hukukunda güncelliğini koruyan konulardan birisi de kıdem tazminatıdır. İş Kanunu, Deniz İş Kanunu ve Basın İş Kanunu’nda düzenleme alanı bulan kıdem tazminatı kurumu, kurulacağı öngörülen kıdem tazminatı fonunun oluşturulamaması nedeniyle halen uygulanmaktadır. İşçinin kıdem tazminatının hesabında kıdem süresi ve ücret olarak iki unsur ön plana çıkmaktadır. Uygulamada kıdem tazminatının hesaplanmasında bazı farklılıklar olduğu görülmektedir. Ayrıca bu konuda yapılan çalışmaların daha çok 4857 sayılı Kanun kapsamında çalışan işçiler için yapıldığı anlaşılmaktadır.

İşçilerin işyerleri ile yolları ayrıldığında, bazı şartların gerçekleşmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanabilirler. Bu yazımızda “kıdem tazminatı hesaplama” “kıdem tazminatı tavanı nedir?” “kıdem tazminatı nasıl hesaplanır?” “kıdem tazminatı fonu nedir?” “kıdem tazminatında zamanaşımı ne kadar?” “kıdem tazminatı asgari ücret hesaplama” gibi sorulara cevap vereceğiz. Öncelikle “kıdem tazminatı” kavramı açıklandıktan sonra “kıdem tazminatı hesaplama” konusunda detaylı bilgilendirme yapılacaktır. Son olarak da “kıdem tazminatı hesaplama örnekleri” ile vatandaşlara bir yol haritası sunulacaktır.

Kıdem Tazminatı Hesaplama 2024

İşçilerin kıdem tazminatlarının hesaplanmasında karşımıza iki temel unsur çıkmaktadır. Bunlardan ilki işçinin geçirmesi gereken belli bir hizmet süresini ifade eden kıdemi; diğeri ise bu kıdemin hesaplanmasında esas alınacak ücrettir. 1475 sayılı Kanun’da geçen “her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir” hükmü ile bu iki temel unsur ortaya çıkmaktadır. İşçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için geçirmesi gereken hizmet süresi “asgari kıdem” veya “zorunlu kıdem” olarak adlandırılabilecektir. Bu süre 1475 sayılı Kanun’da bir yıllık bir süreyi ifade etmektedir. Ancak söz konusu süre 1475 sayılı Kanun dönemi aksine mutlak emredici nitelikte olmayıp iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleri ile kısaltılması mümkündür.

Kıdem tazminatının hesaplanabilmesi için öncelikle kıdem süresinin tespiti gereklidir. Çalışmanın kıdem tazminatına esas kıdem süresinin hesaplanması başlığı altında detaylı olarak açıklanması nedeniyle burada daha fazla üzerinde durulmayacaktır. Söz konusu kıdem süresinin tespitinin ardından söz konusu süre diğer unsur olan tazminata esas ücret ile çarpılarak hesaplama yoluna gidilecektir. Kıdem tazminatına esas hizmet süresinin tespitinde öncelikli olarak her bir tam yıl hesaplaması yapılacak, daha sonra ise bir yıldan arta kalan sürelerin bulunup bulunmadığı tespit edilecektir. Ayrıca arta kalan sürelerin de ne kadar olduğunun bir önemi olmayıp tüm artık süreye orantılı olarak tazminat miktarı tespit edilecektir. Zira 1475 sayılı Kanun’da “Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır” hükmü bulunmaktadır.

Son olarak hesaplanan kıdem tazminatından yapılacak kesintilere değinmekte fayda vardır. Söz konusu kesintiler ücretin sabit olup olmaması fark etmeksizin uygulanacaktır. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 25/7’nci maddesi ile 1475 sayılı Kanun’a göre ödenmesi gereken kıdem tazminatının tamamı gelir vergisinden muaf tutulmuştur. Dolayısı ile kıdem tazminatından gelir vergisi kesintisi yapılmayacaktır. Aynı şekilde sosyal güvenlik sigorta primi de kesilmeyecektir. Kıdem tazminatından sadece damga vergisi kesintisi ve işçinin ölümü durumunda yasal mirasçılara ödenecek olması durumunda veraset ve intikal vergisi kesintisi yapılacaktır. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı da bu yöndedir. Ödenmesi gereken net kıdem tazminatı ise ödenmesi gereken brüt kıdem tazminatından damga vergisi çıkarılması ile bulunmuş olacaktır.

Kıdem Tazminatı Doğru ve Güncel Hesaplama Robotu – Güncel 2024

İş akdinize ilişkin aşağıda yer alan bilgi kutucuklarını doldurduğunuzda 2024 yılı için alacağınız güncel kıdem tazminatınızı robotumuza hesaplatabilirsiniz:

Kıdem tazminatı davalarınızda hesaplama ve süreç takibi için Avukat Çağrı AYBOĞA’ya danışabilirsiniz.

Kıdem Tazminatı Nedir?

Kanuni düzenlemelerden farklı olarak doktrinde kıdem tazminatı hususunda çeşitli tanımlamalar yapıldığı görülmektedir. Doktrinde yer alan bir tanım; “Kıdem tazminatı, iş sözleşmesi kanunda öngörülen hallerden biri ile sona eren ve kanunda öngörülen en az sürenin üstünde çalışmış olan işçiye veya ölümü halinde kanuni mirasçılarına işveren tarafından ödenen ve miktarı işçinin süresi ve ücretine göre belirlenen paradır.” şeklindedir. Bir başka tanıma göre ise; “Kıdem tazminatı, işçinin işyerine bağlılığı göz önünde tutularak, çalıştığı yıllara göre işveren tarafından işçiye kanuni şartları varsa ödenmesi gereken bir işten çıkış veya ayrılış tazminatıdır.”

 Yargıtay da vermiş olduğu kararında kıdem tazminatının tanımını “İşverene ait bir ya da birkaç işyerinde belli bir süre çalışmış bir işçinin, işini kaybetmesi halinde işinde yıpranması, yeni bir iş edinmede karşılaşacağı güçlükler ve işyerine sağladığı katkı göz önüne alınarak, geçmiş hizmetlerine karşılık işveren tarafından işçiye kanuni esaslar dâhilinde verilen toplu paraya kıdem tazminatı denilmektedir.” şeklinde belirtmiştir. (Yargıtay. 22. HD. 14.01.2019 T., 2016/3552 E., 2019/775 K.)

Kıdem Tazminatı Günlük Hesaplama Formülü Şöyledir:

Kıdem tazminatı = (İşçinin brüt ücreti * Kıdemi) / 30

Örneğin, brüt ücreti 30.000 TL olan ve 4 yıl kıdemi olan bir işçinin kıdem tazminatının hesaplanması şu şekilde yapılır;

Kıdem tazminatı = (30.000 TL X  5 yıl) / 30 = 5.000 TL olarak hesaplanacaktır.

Kıdem Tazminatı Şartları Nelerdir?

4857 sayılı Kanun’a göre kıdem tazminatına hak kazanmak için işçinin bazı şartları yerine getirmesi gerekir, bunlar: İş Kanunu’na tabi olma, en az 1 yıllık kıdem şartı, iş sözleşmesinin işveren tarafından haksız yahut işçi tarafından haklı olarak feshedilmesi gibi şartlardır. Şimdi kıdem tazminatı şartlarını detaylı şekilde inceleyelim ve “askerlik nedeniyle kıdem tazminatı” “kadının evlenmesi nedeniyle kıdem tazminatı” ve “emeklilik sebebiyle kıdem tazminatı” konularında bilgilendirme yapalım.

Kıdem Tazminatı Alınabilmesi İçin İşçi Statüsü Bulunmalıdır

Daha önce ifade ettiğimiz gibi, 4857 sayılı Kanun’a tabi işçilerin kıdem tazminatı hakkı mevcuttur. Kanun koyucu işçinin niteliğini, işçi ve işveren arasındaki iş ilişkisinin niteliğine bağlamış ve “iş sözleşmesi” kıstasını kabul etmiştir.

Kıdem Tazminatı Alınabilmesi İşçinin En Az 1 Yıl Kıdemi Bulunmalıdır

İşçinin kıdem tazminatına hak kazanabilmesinin ilk koşulu olarak iş sözleşmesinin sona erdiği tarihte bulunduğu işyerinde en az bir yıllık kıdeminin bulunmasıdır. Aksi durumda diğer koşullar sağlansa dahi işçi kıdem tazminatına hak kazanamayacaktır.

Kıdem Tazminatı Alınabilmesi İçin İş Sözleşmesinin 14’üncü Maddedeki Sebeplerden Biriyle Sona Ermesi Gerekmektedir

4857 sayılı İş Kanunu ile 1475 sayılı eski İş Kanunu’nun kıdem tazminatını düzenleyen 14’ünü maddesi dışında kalan hükümleri mülga edilmiştir. Esasen kıdem tazminatına hak kazanma koşulları 1475 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinde düzenlenmiştir. Ancak anılan maddede yer alan bazı hükümlerde bizzat 1475 sayılı Kanun’un ilgili maddelerine atıf yapıldığı görülmektedir.

1475 sayılı Kanun’un 14’üncü maddesinin 1’inci fıkrasının 1 ve 2 numaralı bentlerinde “iş sözleşmesinin işveren tarafından bu Kanunun (1475 sayılı Kanun) 17’nci maddesinin II numaralı bendinde gösterilen sebepler dışında, işçi tarafından bu Kanunun (1475 sayılı Kanun) 16’ncı maddesi uyarınca feshedilmesi durumu” kıdem tazminatına hak kazandıran bir durum olarak düzenlenmiştir. Ancak 1475 sayılı Kanun’un sadece 14’üncü maddesinin yürürlükte bulunması dolayısı ile bu hüküm geçersiz olacaktır.

Kanun koyucu bu durumun önüne geçmek amacıyla 4857 sayılı Kanun’a eklediği geçici 1’inci maddesi ile 1475 sayılı Kanun’un 16, 17 ve 26’ncı maddelerine yapılan atıfların 4857 sayılı Kanun’un 24, 25 ve 32’nci maddelerine yapılmış sayılacağını belirtmiştir. Her iki Kanun’da yer alan düzenlemelerin birbirine paralel olduğu görülmektedir. 1475 sayılı Kanun’un mülga 16’ncı maddesinde yer alan “İşçinin bildirimsiz fesih hakkı” madde başlığı, 4857 sayılı Kanun’un 24’üncü maddesinde yer alan “İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı” başlıklı maddesine, 17’nci maddesinde yer alan “İşverenin bildirimsiz fesih hakkı” madde başlığı, 25’inci maddesinde yer alan “İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı” başlıklı maddesine, ücret tanımına yer verilen 26’ncı maddesi ise 4857 sayılı Kanun’un aynı hususları düzenleyen 32’nci maddesine karşılık gelmektedir.

Asgari Ücretli Çalışan Kıdem Tazminatı Hesaplaması

1475 sayılı Kanun’un 14/1 maddesi gereği “işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir” hükmü ile son ücretin günlük ücret olduğu ifade edilmiştir. Bundan dolayı son ücretin bir güne düşen miktarının tespiti önemlidir.

İşçinin ücretini saat üzerinden alması durumunda Yargıtay hesaplaması esas alınacaktır. Yargıtay tazminata esas aylık ücretin hesaplanmasında, saat ücretinin önce 7,5 ile sonra da 30 ile çarpılması sonucu belirlenmesi gerektiğini belirtmiştir. Aksinin, diğer bir ifadeyle aylık ücretin tespitinin işçinin fiilen çalıştığı gün sayısı üzerinden hesaplanmasının doğru olmayacağına hükmetmiştir. Örnek vermek gerekirse saatlik ücreti 50,00 TL olan bir işçinin ilgili ay içerisinde 26 gün çalışması durumunda kıdem tazminatına esas son ücretinin tespiti için 50,00 TL’nin önce 7,5 saat ile daha sonra ise fiilen çalıştığı gün sayısı olan 26 ile değil 30 ile çarpılması gerekmektedir.

Hesaplama formülüne örnek vermek gerekirse; saatlik ücretx7,5×30 olarak aktarılabilir. 50,00X7,5X30=11.250,00 TL yapacaktır. Ancak yukarıda da açıklandığı üzere tazminata esas ücret net ücret olmayıp brüt ücrettir. Dolayısı ile 11.250,00 TL’nin brüt ücrete çevrilmesi gerekecektir. Bu tutara ise tavan miktarı aşılmayacak şekilde aşağıda hesaplama yönteminde açıklanacağı üzere ücret ekleri katılacaktır. Maktu biçimde aylık ödemesi yapılan durumlarda, 30 gün esasına göre ödenen ücret bir aylık ücret olarak esas alınmalıdır. Feshin meydana geldiği takvim ayının 30 günden az ya da fazla olması durumu değiştirmeyecektir. Feshin şubat ayı içerisinde yapılması olması halinde dahi kıdem tazminatı 30 günlük maktu ücret üzerinden hesaplanmalıdır. Buna örnek vermek gerekirse; maktu aylık ücreti brüt 12.000,00 TL olan bir işçinin iş sözleşmesini şubat ayında veya mayıs ayında veya nisan ayında feshetmesi durumu değiştirmeyecektir.

Ücret Eklerinin Kıdem Tazminatında Hesaplanması

Yargıtay dönemsel nitelikte olmayan ücret eklerinin, yıl içinde yapılan ödeme tutarlarının 365 güne bölünmesi suretiyle bir güne düşen tutarın belirlenmesi gerektiğine hükmetmiştir. Yüksek Mahkeme’ye göre “yıl içinde yol primi alan tır şoförünün aldığı primlerin değişkenlik göstermesi nedeniyle belli bir dönemin esas alınamayacağını dolayısı ile hesaplamada zorluk yaşanacağını bundan dolayı yıllık toplamının 365’e bölünmesinin gerektiğini” belirtmiştir.

Mahkeme aynı kararında “işçiye dini bayramlarda yılda 2 kez ödenen harçlığın belli bir dönem için yapıldığının söylenemeyeceğini dolayısı ile burada da yıllık ödeme tutarının 365’e bölünmesinin yerinde olacağına” hükmetmiştir.

Yargıtay’a göre “yılda bir kez yapılan yakacak yardımı gibi yardımların da dönemsellik arz etmemesi nedeniyle kıdem tazminata esas ücrete yansıtılması, yıllık yardım tutarının 365’e bölünmesi suretiyle hesaplanması” gerekmektedir. Bu iki durumu birlikte değerlendirdiğimizde Yargıtay’ın dönemsellik arz etmeyen ödemelerin 365’e bölünerek günlük ücretin tespit edilmesini; değişkenlik arz eden ödemelerin ise bir yıllık tutarlarının toplanarak 365’e bölünmesini ve bu şekilde günlük ücretin tespitini belirlediği görülmektedir.

Ücret eklerinin kıdem tazminatı hesaplanmasına örnek vermek gerekirse; brüt olarak ocak ayında 1.500,00 TL, mart ayında 1.400,00 TL, haziran ayında 1.550,00 TL, ekim ayında 1.350,00 TL prim alan işçinin primlerinin değişkenlik gösterdiği ve dönemsellik içermediği görülmektedir. Söz konusu primlerin toplamı olan 5.800,00 TL’nin 365’e bölünmesi sonucu bulunan 15,89 TL günlük brüt ücret olacaktır. Bunun ise 30 ile çarpımı sonucu bulunun 476,71 TL bir yıla esas kıdem tazminatı tutarını verecektir. Aynı şekilde Ramazan Bayramı’nda brüt 5.000,00 TL, Kurban Bayramında da brüt 5.000,00 TL harçlık alan işçinin günlük brüt ücrete eklenmesi gereken miktarın tespiti için harçlıkların toplamı olan 10.000,00 TL’nin 365’e bölünmesi sonucu bulunan 27,39 TL günlük ücreti verecektir. Yılda sadece bir kez verilen 10.000,00 TL’lik yakacak yardımının da günlük ücreti 27,39 TL olacaktır.

İşçiye Ödenen Yol ve Yemek Yardımı Ücretlerini Kıdem Tazminatı Hesaplanmasına Etkisi

Yargıtay, periyodik olarak ödenen yol ve yemek yardımı gibi uygulamaların da son ay için yapılan kısmının işçinin fiilen çalışılan gün sayısına bölünmesi ile bir güne düşen tutarın tespit edilmesi gerektiğine hükmetmiştir. Günlük yemek bedeli son bir ay içerisinde çalışılan gün sayısı ile çarpılmalı ve 30’a bölünmesi sonucu bir güne isabet eden yemek bedeli bulunmalıdır. Bu halde son ay günlük yemek bedeli 25,00 TL olan işçinin ilgili ay içerisinde 26 gün çalışması durumunda tazminata eklenecek günlük yemek bedeli 25,00X26/30=21,66 TL olarak hesaplanacaktır. İşyerinde ayni olarak verilmesi durumunda da yemek yardımı tazminata esas hesaplamada dikkate alınacaktır. Ayrıca yemek yardımının vergilendirmeye tabi olmamasından dolayı brüt tutarının belirlenmesi mümkün değildir. Bundan dolayı tespit edilen yemek bedeli742 brüt hesaplamada doğrudan tazminata katılmalıdır. Yargıtay’a göre “işverence işçiye verilen barınma, ısınma yardımı sosyal yardım niteliğinde olup bunlar gelir vergisi ve SGK priminden muaftır”. Aynı hesaplama yol ücreti bakımından da geçerli olacaktır. İşçilerin işyerine ulaşımının sağlanması için kart verilmesi veya servis sağlanması durumu değiştirmeyecektir. Bu durumda da işçi yaşamına maddi katkısı ortalama olarak belirlenerek tazminata katılmalıdır. Ancak yemek ve yol yardımının günlük olarak değil de maktu olarak aylık verilmesi durumunda söz konusu bedel doğrudan 30’a bölünmelidir.

Yemek bedeli kıdem tazminatı hesabına örnek olarak; aylık yemek bedeli maktu biçimde 700,00 TL ödenen işçinin günlük yemek bedelini bulmak için 700/30=23,33 TL formülü uygulanmalıdır. Yemek yardımı, yol yardımı, barınma ve ısınma giderleri gibi işveren tarafından yapılan sosyal yardımların tazminat hesaplamasında esas alınacak ücretlerinin belirlenmesinde öncelikle iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmelerinde hüküm olup olmadığına bakılmalıdır. Şayet burada hüküm bulunmuyor ise veya yardımlar ayni olarak yapılıyor ise mahkeme tarafından gerekli araştırmalar yapılmalı ve araştırmada bildirilen tutarların da makul olması gerekmektedir.

Ne Kadar Kıdem Tazminatı Alırım? 2024

Toplam kıdem tazminatı hesabında öncelikle tam yılların tespiti yapılmalıdır. Bunun için bulunan giydirilmiş brüt günlük ücretin otuz ile çarpılması gerekmektedir. Burada dikkate edilmesi gereken husus kıdem tazminatının tavanı olacaktır. Zira ücret eklerinin eklenmesi sonucunda bulunan günlük brüt ücretin 30 ile çarpılması sonucu ortaya çıkan miktar kıdem tazminatı tavanını aşması durumunda (01.01.2023 – 30.06.2023 döneminde uygulanacak olan gelir vergisinden istisna edilecek kıdem tazminatı tavanı 19.982,83 TL’dir) tavan miktarı esas alınarak hesaplamaya devam edilmeli, tavanı aşan kısım dikkate alınmamalıdır. Bu şekilde bulunan sonucun işçinin çalışmış olduğu tam yıl ile çarpılması yeterli olacaktır. Tam yılların bulunmasının ardından yıldan arta kalan artık sürenin tespitine geçilecektir. Burada söz konusu otuz günlük sürenin nispi emredici nitelikte olduğu unutulmamalıdır. Dolayısı ile bireysel veya toplu iş sözleşmeleri ile daha fazla bir sürenin örneğin altmış günlük bir ücretin öngörülmesi durumunda giydirilmiş brüt ücret altmış ile çarpılacaktır.

Kıdem Tazminatı Tavan 2024 Ne Kadar?

2024 yılı Ocak ayına ait Mali ve Sosyal Haklara İlişkin Genelge, 05 Ocak 2024 tarihinde yayımlanmış olup, 01 Ocak 2024 tarihi itibariyle işçilere ödenecek kıdem tazminatının tavan tutarı belirlenmiştir.

Genelgenin ikinci maddesine göre, 01 Ocak 2024 tarihinden itibaren işçilere ödenecek kıdem tazminatının yıllık tavan tutarı 35.058,58 TL olarak belirlenmiştir.

Bu genelgeye dayanarak, 01 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olacak Kıdem Tazminatı tavan tutarları ise şu şekildedir:

Brüt: 35.058,58 TL

Net: 34.792,49 TL

Örnek Kıdem Tazminatı Hesaplamaları

Örnek Kıdem Tazminatı Hesaplaması -1

 A firmasında 01.01.2000 tarihinden bu yana haftada 6 gün çalışan işçinin iş sözleşmesi 15.11.2022 tarihinde ihbar öneli verilerek feshedileceği bildirilmiştir. İşçi maktu aylıklı olarak asgari ücret ile çalışmakta olup yılda 4 kez geçmiş hizmetleri nedeniyle asgari ücret olarak ikramiye almaktadır. Ayrıca işçi her ay değişkenlik arz edecek şekilde olmak üzere son yılda toplam brüt 7.300,00 TL prim almıştır.

İşçiye günlük 36,00 TL yemek yardımı, 18,00 TL yol yardımı ve her yıl bir defaya mahsus 4.300,00 TL yakacak yardımı yapılmaktadır. İşçi Kurban Bayramında brüt 4.250,00 TL, Ramazan Bayramında ise brüt 3.500,00 TL bahşiş almıştır. Altı ay önce evlenen işçiye 26.000,00 TL evlenme yardımı verilmiş her ay ise düzenli olarak brüt 380,00 TL evlilik yardımı ödenmektedir.

Öncelikli olarak işçinin kıdem süresinin tespiti yapılmalıdır. İşçiye verilecek ihbar öneli 8 haftadır. Dolayısı ile çalışma süresi 01.01.2000-10.01.2023 tarihleri arası olacaktır. İş sözleşmesi 10.01.2023 tarihinde son bulmuş olacaktır. Dolayısıyla işçinin hesaplanacak 23 yıl kıdemi bulunmaktadır.

10.01.2023 tarihindeki ücreti de son ücret olarak kabul edilecektir. Kıdem süresi ise 23 yıl 9 gün olacaktır. 10.01.2023 tarihinde iş sözleşmesi son bulmuş olacağından bu tarih kıdem süresine katılamayacaktır. Kıdem süresinin tespitinin ardından günlük ücretin tespitine geçilmelidir. İşçi aylık maktu olarak asgari ücret ile çalışmaktadır. Her ne kadar 15.11.2022 tarihinde iş sözleşmesi feshedileceği bildirilmiş olsa da ihbar önelleri sonucu 10.01.2023 tarihindeki asgari ücretin esas alınması gerekmektedir. 2023 yılı asgari ücret aylık brüt 10.008,00 TL’dir. Maktu olması nedeniyle ücretin 30’a bölünmesi gerekmektedir. 10.008,00/30=336,66 TL brüt günlük ücret ortaya çıkacaktır. İşçi yılda 4 kez geçmiş hizmetlerine karşılık olarak asgari ücret tutarında ikramiye almaktadır. İşçinin 3 ayda bir dönemsel olarak ikramiye aldığı görülecektir. Son ikramiyesini Ocak 2023 tarihinde asgari ücret üzerinden artışlı şekilde alan işçinin son dönem ikramiyesi ilgili olduğu ekim-kasım-aralık aylarının toplamı olan 92 gün sayısına bölünerek günlük brüt ücret tespit edilmelidir. İkramiyenin son dönem gün sayısına bölünmesinin nedeni ise Ocak 2023 asgari ücretinin daha yüksek olmasıdır. 10.008,00/92=108,78 TL günlük brüt ikramiye tutarı ortaya çıkacaktır.

Öncelikle tam yılların hesaplaması yapılmalıdır. Uygulama için önerilen Toplam Kıdem Tazminatı=Kıdem Oluşturan Yıl Sayısı X (Günlük ÜcretX30) formülünün kullanılması kanaatimizce uygun olacaktır. Buna göre; 23X(557,91X30)=384.957,9 TL olacaktır.

Tam yılların bulunmasından sonra artık yıl hesabı yapılmalıdır. Zira işçinin 9 günlük daha kıdem tazminatı alacağı bulunmaktadır. Bunu da doktrinde yer alan Artık Süre Kıdem Tazminatı=(Artık Süre X Bir Yıl İçin Ödenen Kıdem Tazminatı)/365 formülü kanaatimizce uygun olacaktır. Bu durumda ise (9X16.737,3)/365=412,70 TL olacaktır. Kıdem tazminatı toplamı brüt 384.957,9+412,70=385.370,6 TL olacaktır. Ancak bu tutar işçiye ödenemeyecektir. Zira kıdem tazminatından damga vergisi ve şartları var ise veraset ve intikal vergisi kesilmelidir. Örnek olayda işçinin ölümü söz konusu olmadığından sadece damga vergisi kesilmelidir. Güncel damga vergisi ise %0,759 olarak alınmaktadır. Ödenmesi gereken net kıdem tazminatı, ödenmesi gereken brüt kıdem tazminatından damga vergisi çıkarılması ile bulunmuş olacaktır. 385.370,6 TL tutarın %0,759 olarak uygulanan damga vergisi tutarı 2.924,96 olmaktadır. 385.370,6-2.924,96=382.445,64 TL net kıdem tazminatı tutarı olarak karşımıza çıkmaktadır.

Örnek Kıdem Tazminatı Hesaplaması -2

01.01.2019 tarihi ile 01.01.2022 tarihleri arasında aynı işveren yanında yüzde usulü ile çalışan işçi, 01.01.2021 tarihi ile 31.12.2021 tarihleri arasında 144 gün süre çalışmış olup aldığı brüt ücretin toplam 80.000,00 TL olduğu varsayımında, işçinin kıdem tazminatına esas günlük brüt ücreti 80.000,00/144=555,55 TL olacaktır. Buna ücret eklerinin eklenmesinin ardından 30 ile çarpımı sonucu yıla esas ücreti ortaya çıkacaktır. 555,55×30=16.666,5 TL olacaktır. İşçinin çalışmasına bakıldığında 3 yıllık kıdem süresine sahip olduğu görülmektedir. 16.666,5X3=49.999,5 TL olarak toplam kıdem tazminatı hesaplanacaktır. İşçinin bu örnekte ücretine 01.06.2021 tarihinde zam yapılması durumunda 01.06.2021 tarihinden 31.12.2021 tarihine kadar olan günlük brüt ücret toplanmalı ve bu iki tarih arasında kalan gün sayısına bölünerek günlük brüt ücretin tespiti yapılmalıdır. Son olarak maktu ücret ödenmesi durumunda ise son ay alınan ücretin doğrudan 30’a bölünmesi ile günlük ücretin tespiti yapılabilecektir.

Örnek Kıdem Tazminatı Hesaplaması -3

Bir hazır giyim atölyesinde parça başı ücretle çalışmak üzere 01.01.2019 tarihinde işe başlayan ve 01.01.2023 tarihinde iş sözleşmesi sona eren işçi, son bir yılında üretmiş olduğu iş sonucu toplam 60.000,00 TL brüt kazanç elde etmiştir. İşçinin son yıl ücretine bir artış yapılmamış olup son bir yıllık çalışması ve çalışılmış sayılan gün sayısı 224’tür. Bu halde işçinin günlük ücreti 60.000,00/224=267,85 TL olacaktır. İşinin kıdem süresi 4 yıl olup toplam kıdem tazminatı 267,85X30X4=32.142,00 TL olacaktır. Yapılacak yasal kesintilerin ardından net kıdem tazminatı ortaya çıkacaktır.

Örnek Kıdem Tazminatı Hesaplaması -4

Gazetecinin kıdem tazminatının hesaplanmasını bir örnek ile açıklamak gerekirse:

Meslekte 30 yıl, son çalıştığı işyerinde 5 yıl kıdemi olan gazetecinin son aylık net ücreti 5.000,00 TL, brüt ücretinin ise 7.000,00 TL olduğunu varsayalım. Söz konusu gazeteci devamlılık arz edecek şekilde aylık 1.000,00 TL prim, 1.300,00 TL yemek yardımı ve 500,00 TL yol yardımı almaktadır. Bu durumda gazetecinin kıdem tazminatı hesabı şöyle yapılacaktır: Öncelikle Yargıtay kararları doğrultusunda ücret ekleri olan prim, yemek yardımı ve yol yardımı son ücretin hesabına dâhil edilmeyecektir. Gazetecinin son ücreti olarak giydirilmiş ücret esas alınmasa da brüt ücret olan 7.000,00 TL esas alınacaktır. Söz konusu ücretin gazetecinin toplam kıdemi olan 30 yıl mı yoksa son işyerindeki kıdemi olan 5 yıla göre mi hesaplanacağı hususunda ise ikili bir ayrım yapılmalıdır. Şayet gazeteci daha önce kıdem tazminatı almamış ise 30 yıl; ancak daha önce kıdem tazminatı alarak ayrılmış olması halinde ise son işyerine giriş tarihinden itibaren olan 5 yıl üzerinden hesaplama yapılacaktır. Bu durumda ilk olasılığa göre 210.000,00 TL; ikinci olasılığa göre ise 35.000,00 TL kıdem tazminatı hesaplanacaktır. Daha önce açıklandığı üzere 1475 ve 854 sayılı Kanun’lardan farklı olarak 5953 sayılı Kanun’da bir tavan sınır olmaması nedeniyle hesaplanan ücretin tümü aşağıda açıklanan kesintilerin ardından gazeteciye ödenecektir.

Kıdem Tazminatının Zamanında Ödenmemesi Sebebiyle Faiz

Kıdem tazminatının zamanında ve eksiksiz ödenmesi durumunda bir uyuşmazlık doğmayacaksa da böyle yapılmaması durumunda yani ödemede gecikilmesi halinde, ortaya çıkacak faiz türü önem arz etmektedir. Kıdem tazminatının bir para alacağı olması nedeniyle ödemede gecikilmesi durumunda 6098 sayılı Kanun kapsamında gecikilen süre için bir gecikme faizi diğer adıyla temerrüt faizi uygulanması gerektiği kabul ediliyordu. Yasal faiz oranının düşüklüğü nedeniyle çoğu işveren yüksek maliyetli işletme kredisi almak yerine kıdem tazminatını geç ödeme yoluna gidiyordu.

Ancak 2869 sayılı Kanun ile 1475 sayılı Kanun’un 14/11’inci maddesine eklenen hüküm ile kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi durumunda işverenlere karşı özel bir faiz hükmü getirilmiştir. Söz konusu hükme göre “Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi sebebiyle açılacak davanın sonunda hâkim gecikme süresi için, ödenmeyen süreye göre mevduata uygulanan en yüksek faizin ödenmesine hükmeder.” Mevduata uygulanan en yüksek faiz lafzı, vadeli veya vadesiz mevduata uygulanan en yüksek faizi işaret etmektedir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu vermiş olduğu kararında “kıdem tazminatlarına mevduata uygulanan en yüksek faizin uygulanmasının yasa gereği olduğunu ancak bu oranın rakam olarak belirtilmeyip yalnızca faiz türünün gösterilmesi ile yetinilmesi gerektiğini ve bu şekilde uygulanacak faizin başlangıcının da iş sözleşmesinin fesih tarihi olması gerektiğini” belirtmiştir.

Kıdem Tazminatında Zamanaşımı

Kıdem tazminatına 6098 sayılı Kanun’un 146’ncı maddesinde yer alan “Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak on yıllık zamanaşımına tabidir” hükmü gereği on yıllık zamanaşımı uygulanmaktaydı. Ancak 4857 sayılı Kanun’a eklenen ek madde 3’e göre “iş sözleşmesinden kaynaklanmak şartıyla hangi kanuna tabi olursa olsun kıdem tazminatı için zamanaşımı beş yıl olarak belirlenmiştir.” 4857 sayılı Kanun’a eklenen geçici madde 8’e göre ise “ek 3’üncü madde bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra sona eren iş sözleşmelerinden kaynaklı yıllık izin ücreti ve tazminatlar hakkında uygulanacaktır.“ Dolayısı ile yürürlük tarihi olan 25.10.2017 tarihinden önce iş sözleşmesi sona eren işçiler açısından kıdem tazminatı zamanaşımı on yıl, belirtilen tarihten sonra sona eren işçiler açısından ise beş yıl olarak uygulanacaktır. Bununla birlikte Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte zamanaşımı süresinin dolmamış kısmının beş yıldan uzun olması durumunda beş yılın geçmesi ile zamanaşımı süresi dolmuş olacaktır.

Kıdem Tazminatı Fonu 2024

Kıdem tazminatı kurumu halen yürürlükte bulunan 4857 sayılı İş Kanunu’nda düzenleme alanı bulmamıştır. 4857 sayılı Kanun 120’nci maddesi ile 1475 sayılı İş Kanunu’nu yürürlükten kaldırırken bu Kanun’un “kıdem tazminatına” ilişkin 14’üncü maddesini yürürlükte bırakmıştır. Ayrıca 4857 sayılı Kanun geçici 6’ncı maddesi ile bir “kıdem tazminatı fonu” kurulmasını öngörmüştür. Her ne kadar fona devredilmesi öngörülse de 1976 yılından itibaren birtakım çalışmalar yapılmış ancak günümüze kadar herhangi bir yasa çıkarılmamış olup konu güncelliğini korumaktadır.

Evlilik Tazminatı Nedir? Nasıl Hesaplanır 2024

Evlilik tazminatı, çalışan annelerin tarafımıza sıklıkla danıştığı bir konudur. Bu açıklama yazısında; “1 yıllık evlilik tazminatı ne kadar?” “Evlilik tazminatı hangi şartlarda alınır?”

“1 yıllık evlilik tazminatı ne kadar 2024?” “Evlilik sebebiyle işten ayrılma kaç gün önceden bildirilmeli?” gibi sorulara cevap vereceğiz.

Evlilik tazminatı, İş Kanunu’nun evlenen kadınlara tanıdığı bir haktır. Evlilik tazminatı, her geçen tam bir yıl için 30 günlük çalışma ücreti üzerinden hesaplanıyor. Bu sebeple 1 yıllık evlilik tazminatı, 30 günlük çalışma ücretine eşittir. “2 yıllık evlilik tazminatı ne kadar?” diye sorulacak olursa bu durumda tazminat, 60 güne göre hesaplanacaktır.

Evlilik tazminatı şartları; kadın işçinin evlendiği tarihten itibaren 1 yıl içinde iş sözleşmesini feshetmesi ve kıdem tazminatını ayrıldığı işyerinden talep etmesi gerekir. Aksi halde kadın işçi evlilik tazminatı hakkından yararlanamaz. Kadın işçinin evlilik tazminatı hakkından yararlanabilmesi için iş sözleşmesinin de devam ediyor olması bir diğer şarttır.

Sıkça Sorulan Sorular

Kıdem Tazminatı Ödeme Süresi Ne Kadardır?

İşçinin işten ayrılması durumunda, kıdem tazminatı almaya hak kazanmışsa bu tazminat fesih tarihinde yani işten ayrılmanın gerçekleştiği anda gecikmeksizin ödenmelidir. Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi durumunda mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı işleyecektir.

İstifa Eden İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?

İş sözleşmesinin işçi tarafından 4857 sayılı Kanunu 24/I’inci maddesinde belirtilen “Sağlık sebepleri,”140 24/II’nci maddesinde belirtilen “Ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan haller ve benzerleri” 141 ve 24/III’üncü maddesinde belirtilen “Zorlayıcı sebepler”142 nedeni ile feshedilmesi halinde kıdem tazminatına hak kazanabilecektir. Sonuç olarak haklı sebeple istifa eden bir işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır.

Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılan İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?

İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti dolayısı ile iş sözleşmesini feshetmesi durumunda kıdem tazminatı hakkı kazandıran koşullardan bir diğeri gerçekleşmiş olacaktır. İş sözleşmesinin, işçinin muvazzaf askerlik hizmeti146 neden gösterilerek işverence feshedilmesi durumunda da 25/II’nci maddesinde belirtilen haller dışında fesih sayılacağından işçi kıdem tazminatına hak kazanacaktır. Sonuç olarak zorunlu askerlik görevi için istifa eden işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanacaktır.

Bu konuda detaylı bilgi için aşağıdaki yazımızı okuyabilirsiniz: -> Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılma

Bedelli Askerlik Nedeniyle İşten Ayrılan İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?

İşçinin, iş akdini zorunlu askerlik görevi olan bedelli askerlik dolayısıyla feshetmesi yani işten ayrılması durumunda kıdem tazminatı alma hakkı doğacaktır.

Emeklilik Nedeniyle İşten Ayrılan İşçi Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?

İş sözleşmesinin işçi tarafından 1475 sayılı Kanun’un 14/4’üncü maddesi uyarınca “Bağlı bulundukları kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla” feshedilmesi durumunda da işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanacaktır. Sonuç olarak emeklilik sebebiyle işten ayrılan yahut istifa eden işçi kıdem tazminatı almaya hak kazanacaktır.

Evlilik Sebebiyle İşten Ayrılan Kadın Kıdem Tazminatı Alabilir Mi?

Kadın işçilerin evlenmelerinin ardından bir yıl içerisinde iş sözleşmelerini sona erdirmeleri durumunda kıdem tazminatına hak kazanacaklardır. Bunun için söz konusu evliliğin ilk evlilik olması zorunluluğu aranmamaktadır. Ayrıca daha sonra eşinden boşanması da bu durumu etkilemeyecektir. Sonuç olarak evlenme sebebiyle 1 yıl içerisinde işten ayrılan kadın kıdem (evlilik) tazminatı almaya hak kazanacaktır.

Bir yıllık kıdem tazminatı ne kadar?

1 yıllık tazminat 2024 için 1 yıllık tavan olan 35.058,58 TL‘yi geçmeyecek şekilde, “son alınan brüt maaş x 1 ” formülü ile hesaplanır. Başka bir deyişle, 1 yıl çalışıp işten ayrıldığınızda alacağınız tazminat tutarınız, aldığınız brüt son maaş tutarına eşittir.

İki yıllık kıdem tazminatı ne kadar?

2 yıllık tazminat 2024 için 2 yıllık tavan olan 70.117,16 TL‘yi geçmeyecek şekilde, “son alınan brüt maaş x 2 ” formülü ile hesaplanır. Başka bir deyişle, 2 yıl çalışıp işten ayrıldığınızda alacağınız tazminat tutarınız, , aldığınız brüt son maaşınızın 2 katı tutarına eşittir.

Üç yıllık kıdem tazminatı ne kadar?

3 yıllık tazminat 2024 için 3 yıllık tavan olan 105.175,74 TL‘yi geçmeyecek şekilde, “son alınan brüt maaş x 3 ” formülü ile hesaplanır. Başka bir deyişle, 3 yıl çalışıp işten ayrıldığınızda alacağınız tazminat tutarınız, aldığınız brüt son maaşınızın 3 katı tutarına eşittir.

Dört yıllık kıdem tazminatı ne kadar?

4 yıllık tazminat 2024 için 4 yıllık tavan olan 140.234,32 TL‘yi geçmeyecek şekilde, “son alınan brüt maaş x 4 ” formülü ile hesaplanır. Başka bir deyişle, 4 yıl çalışıp işten ayrıldığınızda alacağınız tazminat tutarınız, , aldığınız brüt son maaşınızın 4 katı tutarına eşittir.

Beş yıllık kıdem tazminatı ne kadar?

5 yıllık tazminat 2024 için 5 yıllık tavan olan 175.292,90 TL‘yi geçmeyecek şekilde, “son alınan brüt maaş x 5 ” formülü ile hesaplanır. Başka bir deyişle, 5 yıl çalışıp işten ayrıldığınızda alacağınız tazminat tutarınız, aldığınız brüt son maaşınızın 5 katı tutarına eşittir.

Altı yıllık kıdem tazminatı ne kadar?

6 yıllık tazminat 2024 için 6 yıllık tavan olan 210.351,48 TL‘yi geçmeyecek şekilde, “son alınan brüt maaş x 6 ” formülü ile hesaplanır. Başka bir deyişle, 6 yıl çalışıp işten ayrıldığınızda alacağınız tazminat tutarınız, aldığınız brüt son maaşınızın 6 katı tutarına eşittir.

On yıllık kıdem tazminatı ne kadar?

10 yıllık tazminat 2024 için 5 yıllık tavan olan 350.585,80 TL‘yi geçmeyecek şekilde, “son alınan brüt maaş x 5 ” formülü ile hesaplanır. Başka bir deyişle, 10 yıl çalışıp işten ayrıldığınızda alacağınız tazminat tutarınız, aldığınız brüt son maaşınızın 10 katı tutarına eşittir.

On Dört yıllık kıdem tazminatı ne kadar?

14 yıllık tazminat 2024 için 14 yıllık tavan olan 490,820,12 TL‘yi geçmeyecek şekilde, “son alınan brüt maaş x 10 ” formülü ile hesaplanır. Başka bir deyişle, 10 yıl çalışıp işten ayrıldığınızda alacağınız tazminat tutarınız, aldığınız brüt son maaşınızın 10 katı tutarına eşittir.

1 yıllık kıdem ve ihbar tazminatı ne kadar?

1 yıllık kıdem tazminatı tutarı aldığınız son brüt maaşa eşittir. 1 yıllık ihbar tazminatı tutarı ise son brüt maaşınızın yarısına eş değer olacaktır.

Kıdem tazminatı en doğru nasıl hesaplanır?

Kıdem tazminatının en doğru şekilde hesaplanması için İş Davası Avukatı desteği almanız tavsiye edilir. Kıdem tazminatı hesabında ve davasında en doğru çözüm için Ankara Avukat Çağrı AYBOĞA’nın profesyonel ekibine danışabilirsiniz.