Bono Nedir?
Bir kredi aracı olan bono, Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenmiş olup bonoyu düzenleyen kişinin “..ödeyeceğim” ibaresi ile borç altına girdiği kıymetli evrak türüdür.
Poliçedeki üçlü ilişkinin aksine bonoda senedi düzenleyen kişi ile ödemeyi yapacak olan kişi aynıdır.
Bononun Zorunlu Unsurları Nelerdir?
Niteliği ve kullanım alanı bakımından özen gerektirmesi sebebiyle bononun zorunlu unsurları TTK’da açıkça düzenlenmiştir.
TTK m.776’ya göre;
- Senet metninde “bono” veya “emre yazılı senet” kelimesini ve senet Türkçe ’den başka bir dille yazılmışsa, o dilde bono veya emre yazılı senet karşılığı olarak kullanılan kelimeyi,
- Kayıtsız ve şartsız belirli bir bedeli ödemek vaadini,
- Vadeyi,
- Ödeme yerini,
- Kime veya kimin emrine ödenecek ise onun adını,
- Düzenlenme tarihini ve yerini,
- Düzenleyenin imzasını, unsurlarını içermeyen evrak bono sayılmayacaktır.
Bonoda Bulunması Gereken Zorunlu Unsurların Bulunmaması
TTK m.777’ye göre zorunlu unsurlardan birinin bulunmaması halinde senet, bono sayılamaz. Bununla birlikte vadesi gösterilmemiş olan bir bono görüldüğünde ödenmesi şart bir bono sayılır.
Yine tamamlayıcı olarak senedin düzenlendiği yer, ödeme yeri sayılır. Düzenlendiği yerin gösterilmediği bir bonoda düzenlenme yeri (dolayısıyla ödeme yeri), düzenleyenin adının yanında yazılı olan yerde düzenlenmiş sayılır.
Bonoda Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar
Öncelikle “bono” veya “emre muharrer senet” ibaresinin senet metni içerisinde yer alması gerekmektedir. Senet metni içerisinde yer alması elzem olup senedin başında veya sonunda ayrıca yazması geçersizdir.
Bununla birlikte kayıtsız şartsız ödeme taahhüdü içermelidir. Yani senet metninde ödemenin herhangi bir şarta bağlandığına ilişkin ifade bulunmamalıdır.
Ödenecek para miktarı ve paranın cinsi de net olarak belirtilmelidir. Bononun kime ödeneceği de açık olmak zorunda olup ödenecek kişinin adı, soyadı, unvanı tam bir şekilde yazılmalıdır. Ayrıca tanzim tarihi, yani senedin düzenlenme tarihinin yazılması gerekmektedir. Bu sayede olası bir uyuşmazlıkta tarafların ehliyet durumları ve borç tespiti mümkün olabilmektedir.
Son olarak keşidecinin el ile atılmış imzası gerekmektedir. Kıymetli evraklarda paraf, kaşe, mühür, baskılı imza aletleri geçersiz sayılmakta olup keşidecinin el ile atılmış ıslak imzası bulunmalıdır.
Bu içerik, Av. Çağrı AYBOĞA ve Stj. Av. Yavuz Baturhan YILDIRIM tarafından oluşturulmuştur.
