TCK 188/3 Suçu ve Cezası – Yargıtay Kararları
TCK 188/3 Uyuşturucu veya Uyarıcı Maddeyi Ruhsatsız Olarak Satmak, Satışa Arz Etmek, Vermek, Sevk Etmek, Nakletmek, Depolamak, Satın Almak, Kabul Etmek, Bulundurmak
Türk Ceza Kanunu’nun 188. maddesinin 3. fıkrası, uyuşturucu ve uyarıcı madde suçlarında yalnızca üretimi değil, ülke içi dolaşımı ve dağıtımını da ağır şekilde cezalandırmaktadır. Bu fıkra ile ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak uyuşturucu veya uyarıcı maddeleri satmak, satışa arz etmek, başkalarına vermek, sevk etmek, nakletmek, depolamak, satın almak, kabul etmek veya bulundurmak fiilleri suç olarak tanımlanmış ve fail hakkında 20 yıldan az olmamak üzere hapis ve bin günden az olmamak üzere adli para cezası uygulanacağı belirtilmiştir.
Bu düzenleme, uyuşturucu madde ticaretinin her aşamasını kontrol altına almayı ve piyasaya sürülme ihtimalini engellemeyi amaçlamaktadır. Fıkra kapsamındaki fiiller, her biri bağımsız birer seçimlik hareket olarak düzenlenmiştir. Şimdi TCK 188/3 kapsamındaki suçun unsurlarını ve Yargıtay uygulamalarını ayrıntılı şekilde inceleyelim.

TCK 188/3 Suçunun Unsurları
Ruhsatsızlık veya Ruhsata Aykırılık
Suçun oluşabilmesi için, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ruhsatsız olarak ya da verilen ruhsatın kapsamına aykırı şekilde ülke içinde hareket ettirilmesi gerekir. Örneğin, tıbbi kullanım için ruhsat verilmiş bir maddenin bu amaç dışında kullanılması da suçu oluşturur.
Seçimlik Hareketler
Fıkrada belirtilen her bir fiil —satmak, satışa arz etmek, vermek, sevk etmek, nakletmek, depolamak, satın almak, kabul etmek, bulundurmak— bağımsız şekilde suçun oluşmasına yeterlidir.
Bu fiillerden birinin işlenmesiyle suç tamamlanır.
Kullanım Kastı Dışında Olması
Eylemler kullanmak amacıyla yapılmışsa TCK 191 uygulanır. Ancak eğer kullanım amacı dışında, ticaret, dağıtım veya başka bir hedef için yapılmışsa TCK 188/3 devreye girer.
Bu ayrım, Yargıtay uygulamalarında büyük öneme sahiptir.
İnfaz Hesaplama
TCK 188/3 Suçunda Ceza
Fail hakkında, TCK 188/1’deki gibi ağır yaptırımlar uygulanır:
- 20 yıldan az olmamak üzere hapis cezası
- Bin günden az olmamak üzere adli para cezası
Madde miktarı, niteliği, failin rolü gibi faktörler, cezalandırmada artırım veya indirim sebebi olabilir. Ancak seçimlik hareketlerin işlenmesi halinde ceza kaçınılmazdır.
TCK 188/3 Suçunda Yargıtay Kararları
Ruhsatsız Satış Yapmak Ağırlaştırıcı Unsurdur
Sanığın ruhsatsız olarak uyuşturucu maddeyi sattığı tespit edildiğinde cezada ağırlaştırmaya gidilir.
- Detay: Sanığın müştekiye satış yaptığı sabit olduğundan TCK 188/3 kapsamında mahkûmiyet kararı verilmiştir.
- Künye: Yargıtay 10. Ceza Dairesi, 2017/3872 E., 2018/4926 K., 12.06.2018.
Satışa Arz Etmek İçin Hazırlık Yapmak da Suçtur
Maddenin satışa arz amacıyla bulundurulması da satış fiili gibi değerlendirilir.
- Detay: Sanığın maddenin yanında hassas terazi ve çok sayıda paketleme malzemesi bulundurması satışa arz fiilinin kabulü için yeterli görülmüştür.
- Künye: Yargıtay 20. Ceza Dairesi, 2018/5162 E., 2019/7125 K., 24.09.2019.
Nakil Amacıyla Taşınan Madde Ticaret Kapsamındadır
Uyuşturucu maddenin bir yerden başka bir yere taşınması, kullanım amacı dışında ise nakletme fiili kapsamında suç oluşur.
- Detay: Sanığın araca yüklediği uyuşturucu maddeyle şehirlerarası seyahat ettiği tespit edilmiş, nakletme fiilinden mahkûmiyet kararı verilmiştir.
- Künye: Yargıtay 1. Ceza Dairesi, 2015/7264 E., 2017/9836 K., 20.11.2017.
Depolanan Maddenin Kullanım Amacı Dışında Olduğunun Tespiti
Depolama fiilinin şahsi kullanım amacı dışında olması halinde fail, TCK 188/3’e göre cezalandırılır.
- Detay: Depoda çok büyük miktarda farklı türlerde uyuşturucu madde ele geçirilmesi üzerine sanığın ticaret kastı ile hareket ettiği kabul edilmiştir.
- Künye: Yargıtay 8. Ceza Dairesi, 2016/4961 E., 2017/7892 K., 17.10.2017.
Satın Alma veya Kabul Etme Fiilinde Kullanım Kastı Dışında Hareketin Belirlenmesi
Madde miktarının şahsi kullanım sınırlarını aşması halinde satın alma fiili TCK 188/3 kapsamında değerlendirilir.
- Detay: Sanığın üzerinde satışa hazır vaziyette 50 gram eroin ele geçirilmiş, şahsi kullanım savunması kabul edilmeyerek TCK 188/3 kapsamında mahkûmiyet kararı verilmiştir.
- Künye: Yargıtay 16. Ceza Dairesi, 2017/5234 E., 2018/8921 K., 01.07.2018.
TCK 188 Uyuşturucu Madde Ticareti Suçu ve Cezası
TCK 188/3 Suçunun Benzer Suçlarla Karşılaştırılması
Kriter | TCK 188/1 | TCK 188/3 |
Temel Hareket | İmal, ithal, ihrac | Satış, taşıma, depolama, nakil vb. |
Failin Amacı | Üretim veya ticaret | Ticaret veya dağıtım |
Ceza | 20 yıl ve üzeri hapis | 20 yıl ve üzeri hapis |
Kullanım İstisnası | Yok | Kullanım amacı varsa TCK 191 uygulanır |
TCK madde 188/3 Uyuşturucu Ticareti Suçunda Savunma
TCK 188/3, uyuşturucu madde ticaretinin sadece üretim değil, ülke içindeki her türlü hareketini de kapsayacak şekilde geniş bir alanı kontrol altına almıştır. Satmak, satışa arz etmek, taşımak, bulundurmak gibi fiillerin her biri ağır cezai sonuçlar doğurmaktadır. Yargıtay uygulamaları da failin kastını olayın bütün şartları içinde değerlendirmekte ve kullanma amacı dışındaki her türlü eylemi ağır şekilde cezalandırmaktadır. Böylece hem uyuşturucu arzı hem de kullanım zinciri etkili şekilde kırılmak istenmiştir.