Ceza HukukuMakalelerimiz

Denetimli Serbestlik

Denetimli serbestlik, yasa tarafından belirlenen sürede, kişinin cezasının sosyal hayat içerisinde devam ederken infazına olanak sağlayan bir ceza hukuku müessesesidir.

Suç işleyen kişi, cezasını infaz etmek üzere öncelikle cezaevine gönderilir. Belli bir süre sonra denetimli serbestlik yoluyla cezaevinden çıkartılarak gözlemlenebilir.

Denetimli serbestlik, kişinin ailesiyle bağlarını sürdürebilmesi ve dış dünyaya uyum sağlayabilmesi ve ceza hukukunun asıl amacı olan rehabilitasyon gerekçesiyle çıkartılmış bir yasadır.

Hükümlü cezasını cezaevinde infaz ederken koşullu salıverilmesine belli bir süre kalınca tahliye edilerek dışarda sosyal hayat içerisinde denetim altında tutulmaktadır. Denetimli serbestlik uygulaması birçok farklı nedenden kaynaklanabilir.

Birçok hukuki konuda olduğu AYBOĞA + PARTNERS Avukatlık Bürosu denetimli serbestlik için de somut olaya ve kişi özelinde en sağlıklı hizmeti vermektedir.

Denetimli Serbestlik Nedir?

Denetimli serbestlik, ceza hukuku kapsamında bir hüküm giymiş kişinin hapishane yerine toplum içinde belirli bir süre denetim altında tutulmasıdır. Bu süre boyunca mahkum belirli kurallara uymak zorundadır ve topluma uyumlu bir şekilde davranması beklenir.

Şüpheli, sanık veya hükümlünün yasa tarafından belirlenen deneme süresinde, toplum içinde denetim ve takibinin yapılmasıyla iyileştirilip topluma kazandırılması amacıyla yapılan her türlü hizmet ve kaynakların sunulduğu alternatif bir ceza ve infaz sistemidir.

Mahkeme tarafından verilen denetimli serbestlik kararı, kişinin toplumda kalmasına ve belirli bir süre boyunca belli koşullara uymasına izin verir. Bu koşullar arasında belirli bir konut veya bölgede ikamet etmek, belirli bir işte çalışmak veya belirli bir programa katılmak gibi şartlar yer alabilir.

Denetimli serbestlik, mahkeme tarafından belirlenen süre sonunda sona erer ve bu süre boyunca kişi suç işlemez veya koşullara uygun davranır ise cezası tamamen kaldırılabilir veya azaltılabilir.

5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun‘un 105/A maddesine göre denetimli serbestlik süresi kural olarak bir yıldır. Kişi koşullara uymazsa veya suç işlerse, denetimli serbestlik iptal edilebilir ve kişi hapse gönderilebilir.

Denetimli Serbestlik Türleri Nelerdir?

Denetimli serbestlik çeşitleri, uygulama alanlarına göre farklılık gösterebilir. En yaygın denetimli serbestlik türü cezaların infazı aşamasında uygulama alanı bulan denetimli serbestlik tedbiridir.

Denetimli serbestlik tedbiri, yargılamanın soruşturma veya kovuşturma aşamalarında da birbirinden farklı nedenlerle uygulanabilmektedir.

Uygulamada denetimli serbestlik tedbirine başvurulan diğer haller şunlardır:

  1. Adli kontrol tedbiri (CMK m.109/3 – ÇKK m.20),
  2. Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırımlar (TCK m.50/1-c, d, e, f)
  3. Hapis cezasının ertelenmesi halinde verilen yükümlülükler (TCK m.51/4-a, b, c ve m.51/5)
  4. Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma (TCK m.53/5 ve m.6),
  5. Tedavi ve/veya denetimli serbestlik (TCK m.191/3),
  6. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması (CMK m.231/5),
  7. Koşullu salıverilme sonrası denetimli serbestlik (CGTİK m.107/7, 8, 9),
  8. Etkin pişmanlık (TCK m.221/5), Hapis cezasının konutta infazı (CGTİK m.110/2),
  9. Mükerrerlere ve bazı suç faillerine özgü infaz rejimi ve denetimli serbestlik (CGTİHK m.108/4, 6, 9),
  10. Adli para cezasına karşılık kamuya yararlı bir işte çalıştırılma (CGTİHK m.106/3),
  11. Çocuğun denetim altına alınması (ÇKK m.5, m.36)

Denetimli Serbestlik Şartları Nelerdir?

1- Denetimli Serbestlik Yasası’ndan yararlanmak isteyen hükümlünün açık ceza infaz kurumunda infaz ediliyor olması:

Hükümlünün bundan yararlanabilmesi için cezasının açık ceza kurumunda infaz edilmesi veya açık ceza infaz kurumunda infaza hak kazanmasına rağmen kendisi dışındaki elinde olmayan sebeplerden dolayı kapalı ceza infaz kurumunda kalmaya devam etmesi durumunda bu şart gerçekleşmiş olacaktır.

2- Hükümlünün Koşullu Salıverilmesine Bir Yıl veya Daha Az Süre Kalması:

Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun md.105/A’da aynen, denetimli serbestlik kurumunun amaçları sebebiyle hükümlünün koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi halli hükümlülerin talebi halinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulamak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, hükmün infazına ilişkin işlemleri yapan Cumhuriyet Başsavcılığının bulunduğu yer infaz hâkimi tarafından karar verilir.

Denetimli serbestlik tedbiri süresi bazı durumlarda 1 yıldan fazla olarak uygulanır:

  • Sıfır-altı yaş grubunda çocuğu bulunan ve koşullu salıverilmesine 2 yıl veya daha az süre kalan kadın hükümlüler denetimli serbestlikten yararlanabilirler. Yani, bu hükümlüler hakkında denetimli serbestlik süresi 2 yıla kadar çıkmaktadır.
  • Maruz kaldıkları ağır bir hastalık, engellilik veya kocama nedeniyle hayatlarını yalnız idame ettiremeyen ve koşullu salıverilmesine üç yıl veya daha az süre kalan hükümlüler, diğer şartları da taşımaları hâlinde denetimli serbestlikten yararlanabilirler. Yani, bu hükümlüler hakkında denetimli serbestlik süresi 3 yıla kadar çıkmaktadır.

Ağır hastalık, engellilik veya kocama hâli, Adlî Tıp Kurumundan alınan veya Adalet Bakanlığınca belirlenen tam teşekküllü hastanelerin sağlık kurullarınca düzenlenip Adlî Tıp Kurumunca onaylanan bir raporla belgelendirilmelidir.

3- Hükümlünün İyi Halli Olması:

Hükümlü olan kişi henüz cezaevine girmemişse, kesinleşmiş ceza miktarı ne olursa olsun denetimli serbestlik yasasından yararlanması mümkün değildir.

Ceza miktarı ne olursa olsun her hükümlü, “iyi halli” olup olmadığının tespiti amacıyla cezaevine girmek zorundadır.

Hükümlünün Açık Ceza İnfaz Kurumu’nda geçirdiği sürenin, iyi halli olarak geçirilmesi gerekmektedir. Buna karar verecek olan mercii Ceza İnfaz Kurumu tarafından kurulan idare ve gözlem kuruludur.

Koşullu salıverilmede kişinin iyi halinin tespiti yapılmayıp, hükümlünün disiplin cezasının bulunmayışı hükümlünün iyi hali hakkında karine oluşturacaktır.

4- Hükümlünün Talebi:

Sayılan şartları sağlayan hükümlünün, denetimli serbestlikten yararlanabilmesi için bir talepte bulunması gerekmektedir.

Denetimli serbestlik ceza infaz usulünün uygulanabilmesi için gerekli talebin, Ceza İnfaz Kurum’una dilekçeyle verilmesi gerekmektedir.

İnfaz hâkimi, hükümlünün iyi halli olup olmadığına ve değerlendirme raporuna bakarak talebin kabulüne veya reddine karar verebilecektir.

Talebin reddi halinde, hükümlü bu işlemi öğrendiği tarihten itibaren on beş gün ve her halde de otuz gün içinde infaz hâkimi hakkında şikâyetini kullanabilir.

Denetimli serbestlik yasası, cezaevinde bulunan her hükümlünün doğrudan yararlanabileceği bir yasa değildir. Denetimli serbestlik uygulama koşulları suçun niteliğine, cezanın miktarına ve hükümlünün kişiliğine göre farklılık gösterir.

Hükümlünün mahkum olduğu ceza kararı sayısının birden fazla olması nedeniyle karmaşık bir infaz uygulaması meydana gelebilir. Bu durumda, hükümlünün hukuki statüsünün mutlaka bir ceza avukatı ile mütalaa edilmesi gerekir.

Denetimli serbestlik koşullarına uymayan kişi, denetimli serbestliğin iptal edilmesi veya cezasının arttırılması ile karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle, denetimli serbestlik kararı verilen kişilerin koşullara uyumlu davranmaları önemlidir.

Denetimli Serbestlikte Uygulanan Hükümler

Denetimli serbestlik kararı verilen bir kişi, belirli hükümlere uygun davranmak zorundadır. Hükümlü cezaevinden tahliye edildikten sonra aşağıdaki yükümlülüklerden bir veya birden fazlasına tabi tutulmasına, denetimli serbestlik müdürlüğünce karar verilir. Bu hükümler, suçun ciddiyetine ve kişinin geçmiş suç kaydına göre değişebilir.

Denetimli serbestlik hükümleri arasında şunlar yer alabilir:

  • Belirli bir konutta veya bölgede bulunmak: Kişi, belirlenen bir konutta veya bölgede bulunmak zorundadır. Konut değişikliği yapacaksa, önceden izin almak zorundadır. Hükümlünün belirlenen yer veya gölgelere gitmemesine de karar verilebilir.
  • Denetimli serbestlik görevlileri ile düzenli olarak iletişim kurmak: Kişi, denetimli serbestlik görevlileri ile düzenli olarak iletişim kurmak zorundadır. Görevli, kişinin yerini ve aktivitelerini kontrol etmek için düzenli olarak ev veya iş yerini ziyaret edebilir.
  • Uyuşturucu veya alkol kullanımından kaçınmak: Kişi, denetimli serbestlik süresi boyunca uyuşturucu veya alkol kullanamaz. Bazı durumlarda, kişinin düzenli olarak uyuşturucu veya alkol testi yapılması da gerekebilir.
  • Belirli bir işte çalışmak veya belirli programlara katılması: Kişi, belirli bir işte çalışmak veya belirli programlara katılmak zorundadır.
  • Belirli bir eğitim veya rehabilitasyon programına katılmak: Kişi, belirli bir eğitim veya rehabilitasyon programına katılmak zorunda olabilir. Bu programlar, kişinin suç eğilimini azaltmak veya yeniden topluma uyum sağlamak için tasarlanabilir.
  • Düzenli olarak denetimlere katılmak: Kişi, denetimli serbestlik süresi boyunca düzenli olarak denetimlere katılmak zorundadır. Bu denetimlerde, kişinin yerini, aktivitelerini ve koşullara uyumunu kontrol edilir.
  • Maddi yükümlülüklerini yerine getirmek: Kişi, belirli bir miktarda tazminat veya ceza miktarını ödemek zorunda olabilir.
  • Yükümlülüğün elektronik cihazlar kullanılmak suretiyle yerine getirilmesine karar verilmesi durumunda yükümlü, denetiminde kullanılacak olan elektronik cihazları usulüne uygun olarak kullanmak ve korumak zorundadır.
  • Yükümlü, denetimli serbestlik personeli ile cezaların infazında görev alan diğer kurumların personeline saygılı davranmak, müdürlüğün ve diğer kurumların işleyişinin bozulmaması için gerekli özeni ve dikkati göstermek zorundadır.
  • Yükümlü, müdürlüğe veya yükümlülüğün diğer kurumlarla iş birliği halinde infaz edildiği yere kesici, delici aletler ve ateşli silahlarla gelemez ve bu şekilde yükümlülüklerin yerine getirilmesine yönelik çalışmalara katılamaz.

Denetimli Serbestliğin İhlalinin Sonuçları

Denetimli serbestlik, hükümlünün denetimli serbestlik tedbiri ile getirilen kurallara uyacağını taahhüt ettiği için tahliye edilmesidir.

Mahkeme tarafından belirlenen koşullara uyumlu davranılması şartı ile verilen bir ceza hükümleridir. Bu nedenle, denetimli serbestlik şartlarına uyulmaması veya ihlal edilmesi, cezanın arttırılması veya denetimli serbestliğin iptal edilmesi ile sonuçlanabilir. Denetimli serbestlik ihlalleri arasında şunlar yer alabilir:

1. Tahliye Olduktan Beş Gün İçinde Başvurma Şartının İhlali:

Hükümlü tahliye olduktan sonra beş gün içinde Denetimli Serbestlik Müdürlüğü’ne başvurarak hakkındaki tedbire uygun programa katılmaya başlamalıdır. Müdürlüğe müracaat için gereken beş günlük süre, hükümlünün ceza infaz kurumundan ayrılışını takip eden günden itibaren başlar.

2. Hükümlünün Denetimli Serbestlik Programına ve Yükümlülüklere Uymaması:

Hükümlü denetimli serbestlik müdürlüğü tarafından belirlenen programa devam etmek ve yükümlülüklere uymak zorundadır.

Hükümlünün müdürlüğün belirlediği programa/yükümlülüklere riayet etmemede ısrar etmesi halinde denetimli serbestlik yasası ihlal edilmiş sayılır.

Uygulamada belirlenen programa/yükümlülüklere iki kez riayet edilmemesi “programa/yükümlülüklere uymamada ısrar” olarak kabul edilmektedir.

Nitekim Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2015/1863 Kararında da bir kez imza atmayan bir kez de görüşmeye gitmeyen kişinin denetimli serbestlik yasasını ihlal ettiğini kabul etmiştir.

Denetimli serbestlik kararlarının infazında, yükümlülüğün bir yıl içerisinde iki defa ihlal edilmesi yükümlülüğe uymamada ısrar etme sayılır. Yükümlünün uyarılmasının ardından bir yıl içerisinde ikinci ihlalin tespit edilmesi halinde infaza son verilerek kayıt kapatılır. Hükümlü cezasının infazı için cezaevine gönderilir.

3. Hükümlünün Denetimli Serbestlik Yasasından Yararlanma Talebinden Vazgeçmesi

Hükümlü, denetimli serbestlik yasasından faydalanarak tahliye olduktan sonra kendiliğinden de bu hakkından feragat edebilir.

Hükümlü açısından denetimli serbestlik tedbirleri daha ağır gelebilir, özel bir gerekçe göstermeden denetimli serbestlikten vazgeçme talebinde bulunursa denetimli serbestlik tedbirine son verilerek hükümlünün cezası açık cezaevinde infaz edilmeye devam edilir.

Denetimli serbestlik yasasını ihlal eden hükümlü, cezasının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının infaz edilmesi için tekrar cezaevine alınır. Ancak denetimli serbestlik dosyası kapatılana kadar kişinin dışarda geçirdiği süreler aynen cezaevinde geçirilmiş gibi kabul edilir ve indirilir.

Hükümlünün tahliye olduktan sonra denetimli serbestlik müdürlüğüne beş gün içinde müracaat zorunluluğu vardır.

Hükümlü, beş günlük sürenin bitiminden itibaren iki gün içinde müracaat etmezse hakkında Türk Ceza Kanunu madde. 292’de düzenlenen “Hükümlü ve Tutuklunun Kaçması” gereği soruşturma başlatılır.

Aynı durum, kapalı cezaevine iade kararı verilip de iki gün içinde en yakın Cumhuriyet Başsavcılığına müracaat etmeyen hükümlüler için de geçerlidir.

Denetimli serbestlik uygulamasında hükümlüler en çok imza ihlali yapmaktadır. İmzaya gitmemek de önemli bir denetimli serbestlik kuralının ihlalidir. Üst üste iki kez imza ihlali yapanların denetimli serbestlik kararı geri alınır.

Denetimli serbestlik şartlarına uyumlu davranmamanın ciddi sonuçları olabilir. Bu nedenle, denetimli serbestlik kararı verilen kişilerin koşullara uyumlu davranmaları son derece önemlidir.

Denetimli Serbestlikte Suç İşlenmesi

Denetimli serbestlik, mahkeme tarafından belirlenen koşullara uyulduğu sürece verilen bir ceza hükümleridir. Ancak, denetimli serbestlik sürecinde yeni bir suç işlenmesi, ciddi bir ihlal olarak kabul edilir ve denetimli serbestliğin iptal edilmesi veya cezanın arttırılması ile sonuçlanabilir.

Denetimli serbestlik sürecinde suç işlenmesi durumunda, mahkeme yeniden hüküm verebilir ve cezayı arttırabilir. Bunun yanı sıra, kişi hakkında ayrı bir suç davası açılabilir ve bu durumda, denetimli serbestlikten yararlanma hakkı ortadan kalkabilir.

Hükümlü hakkında denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra işlediği iddia olunan ve cezasının alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı kamu davası açılmış olması hâlinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine infaz hâkimi tarafından, hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilebilir.

Kovuşturma sonucunda beraat, ceza verilmesine yer olmadığı, davanın reddi veya düşme kararı verilmesi hâlinde, hükümlünün cezasının infazına denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak devam olunmasına infaz hâkimi tarafından karar verilir.

  • Hükümlünün kamu davasının açıldığı tarihe kadar denetimli serbestlik uygulanmak suretiyle cezasını infaz ettiği dikkate alındığında, Mahkemesince 5275 sayılı Kanun’un 105/A-7. maddesi uyarınca yeni suça ilişkin iddianamenin kabul edilerek kamu davasının açıldığı tarih olan 01/09/2020 tarihi ile koşullu salıverilme tarihi olan 23/02/2021 tarihine kadar sürenin açık ceza infaz kurumunda çektirilmesine karar verilmesi gerektiği gözetilmelidir. – Yargıtay 1. Ceza Dairesi K.2021/11582
  • 5275 sayılı Kanun’un yukarıda belirtilen 105/A-7. maddesi gereğince, denetimli serbestlik tedbiri uygulanmaya başlandıktan sonra hükümlünün işlediği iddia olunan ve cezasının alt sınırı bir yıl veya daha fazla hapis cezasını gerektiren kasıtlı bir suçtan dolayı kamu davası açılmış olması hâlinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine infaz hâkimi tarafından, hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilebileceği, ancak somut olayda hükümlü tarafından 11/12/2020 tarihinde işlediği iddia edilen uyuşturucu madde bulundurma ve kullanma suçuna ilişkin olarak soruşturma başlatıldığının belirtilmesi ve atılı eyleme ilişkin olarak kamu davası açıldığına ilişkin bir bilgi veya belgenin dosya kapmamındı bulunmaması karşısında infaz hakimliği tarafından anılan düzenleme uyarınca hükümlünün açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilemez. – Yargıtay 1.Ceza Dairesi K.2021/13526

Sonuç olarak, denetimli serbestlik sürecinde yeni bir suç işlenmesi son derece ciddi sonuçlar doğurabilir ve kişinin cezanın arttırılması veya denetimli serbestliğin iptal edilmesi ile karşı karşıya kalması mümkündür. Bu nedenle, denetimli serbestlik sürecinde olan kişilerin, suç işlememeye ve denetimli serbestlik şartlarına tam olarak uymaya özen göstermeleri önemlidir.

Denetimli Serbestlikte Elektronik Kelepçe Takılması

Denetimli serbestlik sürecinde, mahkeme tarafından belirlenen koşullara uyulduğu sürece kişiye özgürlük sağlanır. Ancak, bazı durumlarda, mahkeme tarafından kişiye elektronik kelepçe takılması da şart koşulabilir. Denetimli Serbestlik Yönetmeliğinin 105. Maddesinde düzenlenmiştir.

Elektronik kelepçe, kişinin belirli bir alanda bulunması veya belirli saatlerde belirli bir yerde olması gerektiği gibi denetimli serbestlik şartlarının yerine getirilmesinde yardımcı olur.

Kelepçe, GPS teknolojisi ile donatılmıştır ve kişinin konumunu tespit etmek için kullanılır. Ayrıca, kelepçe, kişinin belirli bir alandan çıktığında veya belirli bir saatte belirli bir yerde bulunmadığında, denetimli serbestlik görevlilerine uyarı gönderir. Elektronik kelepçe açılırsa sistem alarm vermektedir. Bu yüzden açmaya çalışılmamalıdır.

Elektronik kelepçe takılması, özellikle suçlu kaydı olan veya belirli bir suçtan hüküm giymiş kişiler için sıkça kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntem, kişinin yeniden suç işleme riskini azaltmak için kullanılır. Ayrıca, denetimli serbestlik sürecinde kişinin mahkeme kararına uyup uymadığını kontrol etmek için de kullanılabilir.

Elektronik kelepçe takılması, denetimli serbestlik sürecinde bir ceza olarak düşünülmese de kişinin özgürlüğünün kısıtlanması anlamına gelir. Bu nedenle, denetimli serbestlik sürecinde olan kişilerin, elektronik kelepçe takılması şartı ile karşı karşıya kalmaları halinde, denetimli serbestlik şartlarına tam olarak uyduklarından emin olmaları önemlidir.

Denetimli Serbestlikte Adli Para Cezası

Denetimli serbestlik, mahkeme tarafından verilen bir ceza hükümleridir ve bu hükümler arasında adli para cezası da yer alabilir. Adli para cezası, kişinin suçunu tazmin etmek veya topluma karşı sorumluluğunu yerine getirmek amacıyla verilen bir cezadır.

Denetimli serbestlik sürecinde, mahkeme tarafından verilen adli para cezası, belirli bir süre içinde ödenmesi gereken bir para cezasıdır.

Kişi, bu cezayı ödemekle yükümlüdür ve belirlenen süre içinde ödeme yapmazsa hükümlü önce kamuya yararlı bir işte çalışmaya davet edilir, kamuya yararlı işte çalışma şartı da hükümlü tarafından yerine getirilmezse adli para cezası hapis cezasına çevrilir.

Adli para cezası, denetimli serbestlik sürecinde de ödenmelidir ve kişi denetimli serbestlik süreci boyunca ödeme planına uygun olarak ödeme yapmakla yükümlüdür. Ayrıca, denetimli serbestlik görevlileri tarafından kişinin ödeme planına uygun olarak ödeme yapması da takip edilir.

Adli para cezası ödenmediği için hapis cezasına çevrilirse hükümlü hakkında denetimli serbestlik kanunu hükümleri uygulanamaz.

Denetimli serbestlik, yalnızca mahkeme tarafından verilen doğrudan hapis cezaları için uygulanabilecek bir kurumdur. Bu nedenle, adli para cezaları için bir koşullu salıverilme biçimi olan denetimli serbestlik uygulanamaz.

Sonuç olarak, denetimli serbestlik sürecinde adli para cezası verilebilir ve bu ceza, belirlenen süre içinde ödenmesi gereken bir para cezasıdır.

Kişinin denetimli serbestlik süreci boyunca ödeme planına uygun olarak ödeme yapması ve cezanın tam olarak yerine getirilmesi önemlidir.

Denetimli Serbestlik Kararının Değiştirilmesi veya Kaldırılması

Denetimli serbestlik kararı, mahkeme tarafından verilen bir ceza hükmüdür ve bazı durumlarda bu kararın değiştirilmesi veya kaldırılması gündeme gelebilir. Bu durumlar şunlardır:

Denetimli serbestlik koşullarının yerine getirilmesi: Kişi, denetimli serbestlik sürecinde verilen koşulları tam olarak yerine getirirse, mahkeme kararıyla denetimli serbestlik süreci sonlandırılabilir.

Yeni bir suç işlenmesi: Denetimli serbestlik sürecindeki kişi, yeni bir suç işlerse, bu durumda mahkeme denetimli serbestlik kararını kaldırabilir veya cezayı arttırabilir.

Askere alınma durumu: askerlik durumunun devam etmesi durumunda dosya kapatılarak Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla ilgili yargı merciine gönderilir. Ceza infaz kurumunda veya askerlikte geçirilen süreler denetim süresinden sayılır

Denetimli serbestlik koşullarını yerine getirme konusunda başarısızlık: Kişi, denetimli serbestlik sürecinde verilen koşulları tam olarak yerine getiremezse, denetimli serbestlik kararı kaldırılabilir veya ceza artırılabilir. Denetimli serbestlik kararının yükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi durumudur.

  • Denetimli serbestlik kararının yükümlünün tutuklanması, hapis cezasının infazına başlanması nedeniyle infazının imkânsız hale gelmesi,
  • 5395 sayılı Kanunun 40. maddesinin birinci fıkrası uyarınca tedbirden beklenen yararın elde edilmesi
  • Hapis cezasından daha ağır sonuçlar doğurması.

Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği madde 35’teki düzenlemesine göre kanunda aksine bir düzenleme yoksa vaka sorumlusunun önerisi üzerine İnfaz İşlemleri Değerlendirme Komisyonu tarafından ilgili yargı merciinden denetimli serbestlik kararının değiştirilmesi, kaldırılması veya uygun olan başka karar verilmesi talep edilebilir.

Bu nedenlerle, denetimli serbestlik kararının değiştirilmesi veya kaldırılması mümkündür. Ancak, her durumda karar mahkeme tarafından verilir ve kişinin denetimli serbestlik koşullarına uyup uymadığına, suç işleyip işlemediğine veya sağlık durumuna bağlı olarak karar verilir.

Denetimli Serbestlik Uygulanamayan Suçlar

Denetimli serbestlik, tüm suçlar için uygulanabilir bir ceza türü değildir. Bazı suçlar için denetimli serbestlik uygulanamaz veya sınırlı olarak uygulanabilir. Disiplin veya Tazyik Hapsi Nedeniyle Denetimli Serbestlikten Yararlanılamaz

Ayrıca, suçun işlendiği kişinin yaşı, suçun işlendiği yer, suçun türü ve niteliği gibi faktörler de denetimli serbestlik uygulamasına etki edebilir.

Özetle, denetimli serbestlik uygulamaları, suçun türüne, işleniş şekline ve suçlunun profiline göre farklılık gösterebilir. Bazı suçlar için denetimli serbestlik uygulanamazken, bazı suçlar için ise sınırlı olarak uygulanabilir. Mahkeme kararı ile belirlenen koşullar dahilinde denetimli serbestlik uygulamaları gerçekleştirilir.

Koşullu Salıverilme ve Denetimli Serbestlik Arasındaki Fark Nedir?

Koşullu salıverme ve denetimli serbestlik, ikisi de hükümlülerin ceza sürelerinin kalan kısmını hapiste geçirmeden, belli koşullar altında hükümlünün cezası infaz edilirken tekrar topluma kazandırılması açısından dışarıda geçirmelerine olanak sağlayan ceza uygulamalarıdır. Ancak aralarında farklılıklar da vardır.

Koşullu salıverme, bir hükümlünün mahkeme tarafından belirlenen belirli koşulları yerine getirmesi halinde, hapis cezasının infazı sırasında belirli bir süre sonra salıverilmesi anlamına gelir. Bu koşullar arasında, iyi davranış, eğitim ve mesleki eğitim gibi faktörler yer alabilir.

Hükümlü, bu koşulları yerine getirdiği sürece cezasının tamamını hapiste geçirmek zorunda kalmayabilir. Koşullu salıverilmenin şartları arasında hükümlünün iyi halli olması ve görevli ve yetkili mahkeme tarafından verilen koşullu salıverilme kararı varken ayrıca bu karar için hükümlünün talebi şart değildir.

Denetimli serbestlik ise, hükümlülerin hapis cezasının kalan kısmını belli koşullar altında dışarıda geçirmelerine olanak sağlayan bir ceza türüdür.

Denetimli serbestlik sürecinde, hükümlülerin belirli bir süre boyunca belirli koşullara uyması, düzenli olarak mahkemeye rapor vermesi ve belirli bir topluma hizmet etmesi gerekebilir. Denetimli serbestlik usulüyle cezanın infaz edilebilmesi için hükümlünün talebi gerekmektedir.

Kısacası, koşullu salıverme cezanın infaz süreci içinde, denetimli serbestlik ise cezanın tamamlandığı süreçte uygulanabilen bir ceza türüdür. Her iki uygulama da hükümlülerin topluma uyum sağlaması, rehabilite edilmesi ve yeniden suç işleme ihtimalini azaltması amacıyla uygulanmaktadır.

Çağrı Ayboğa

Avukat Çağrı Ayboğa, Hacettepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunu olup yüksek lisans öğrenimine devam etmektedir. Ayboğa + Partners Avukatlık Bürosu’nun kurucu avukatlarındandır. Ankara Barosu’na kayıtlı olarak dinamik ve tecrübeli ekibiyle avukatlık mesleğini icra etmektedir.

İlgili Makaleler

Başa dön tuşu
Ara