Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Nedir?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, ilgili kurumun belirli bir amaç için bir şahıs ile ilgili olarak talebi üzerine düzenlenen ve kurumun karar vermesinde etkili olacak bir araştırma biçimidir. Söz konusu araştırmayı yapacak kurumlar yönetmelik tarafından belirtilmiştir. Bu çalışmada güvenlik soruşturmasının amacı, çeşitleri, yöntemleri, uygulama alanları, değerlendirilmesi ve bu raporlar oluşturulurken gösterilecek özen ve tarafsızlık konuları irdelenecektir.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması olgusunun hakkaniyetli ve eşitlik ilkesi içerisinde yapılabilmesi için çok fazla denetim mekanizması ve yaptırım yetkisi bulunması gerekmektedir. Yazımızda; “güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması nedir?” “Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması neye bakılır?” “Hangi durumlarda güvenlik soruşturması olumsuz çıkar?” “Güvenlik ve arşiv araştırması kaç gün sürer?” “Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması internet geçmişine bakılır mı?” sorularının cevaplarına yer verilmiştir. Ek olarak “Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği” aşağıdaki indirme butonuna tıklayarak kaydedebilirsiniz.

SIRADAKİ MAKALE – Trafik Kazası Tazminat Hesaplama

Güvenlik Soruşturması Nedir?

Güvenlik soruşturması en temel anlamıyla, soruşturulan kişinin kamu güvenliğini tehdit edip etmediğinin araştırıldığı bir kurumdur. Güvenlik soruşturması ile kişinin devletin birliğine ve bütünlüğüne yönelik bir eylemde bulunma durumu da ayrıca araştırılır.

Arşiv Araştırması Nedir?

Arşiv araştırması en temel anlamda, araştırılan kişinin Emniyet Genel Müdürlüğü nezdinde bir kaydı olup olmadığının tespit edilmesidir. Arşiv araştırması daha çok kişinin geçmiş suç kayıtlarına ve fiillerine odaklanır.

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Nedir?

Güvenlik soruşturması, kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığının, yıkıcı ve bölücü faaliyetlerde bulunup bulunmadığının, ahlaki durumunun, yabancılar ile ilgisinin ve sır saklama yeteneğinin mevcut kayıtlardan ve yerinden araştırılmak suretiyle saptanması ve değerlendirilmesidir. (Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinin 4. Maddesi (g) bendi). Arşiv araştırması ise, kişinin kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığının, kolluk kuvvetleri ve istihbarat ünitelerinde ilişiği ile adli sicil kaydının ve hakkında herhangi bir sınırlama olup olmadığının mevcut kayıtlardan saptanmasıdır. (Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliğinin 4. Maddesi (f) bendi).

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Neden Yapılır?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının amacı, yukarı belirtilen etmenlere karşı devleti zafiyete uğratmayacak kritik göreve getirilecek personelin seçilebilmesidir. Güvenlik soruşturmaları ve arşiv araştırması, işe alınacak şahıslar hakkında kendilerine verilecek olan görevin niteliklerini ve gereksinimlerini karşılayıp karşılayamayacakları konusunda önemli veriler sağlar. Söz konusu bu veriler, çeşitli yöntemler ve araçlar aracılığı ile daha önce belirlenmiş objektif kıstaslar ile süzülüp, bir rapor haline dönüştürülür. Lakin söz konusu bilgilerin elde edilmesi esnasında şahısların kişilik haklarının ve özel hayatlarının irdelenmesi, özel hayatın gizliliği ve insan hakları bağlamında demokratik devletlerde sorun teşkil etmektedir. Bu bağlamda değerlendirildiğinde kanuni olarak bir zemin bulmakta zorlanılan bu raporlar, pek çok kez hukukun konusu olmaktan kurtulamamıştır.

Güvenlik Soruşturmasında Nelere Bakılır 2024

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında nelere bakılacağı Yönetmelik ile belirlenmiştir. Kısaca özetlersek; Kimlik Bilgileri, Genel kolluk kuvvetlerinin ve istihbarat birimlerinin arşivleri ile adli sicil kayıtlarında hakkında arama kaydı veya herhangi bir tahdidin olup olmadığı, Atatürk Aleyhine İşlenen Suçlar Hakkında Kanuna ve Atatürk ilke ve inkılâplarına aykırılığı, yabancılarla, özellikle hasım ve hasım olması muhtemel Devlet mensupları ve temsilcileriyle ilgisi soruşturulacaktır. Ayrıca çevresinden, şeref ve haysiyetini ihlal edecek ve görevine yansıyacak şekilde kumara, uyuşturucuya, içkiye, paraya ve aşırı bir şekilde menfaatine düşkünlüğü, ahlak ve adaba aykırı davranıp davranmadığı, hususları öğrenilmeye çalışılacaktır. Bu bilgilerin hepsi daha sonra değineceğimiz güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sırasında kullanılacak yöntemler ile toplanacak ve bir rapor haline getirilecektir. Söz konusu verilerin toplanabilmesi için şahıs ile ilgili nerelere gidileceği, kimler ile görüşüleceği önceden belirlenmeli ve güvenlik soruşturması belirli bir plana göre yapılmalıdır.

Güvenli Soruşturmasına Etki Etmeyecek Hususlar

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında etki etmemesi gereken başlıca hususlar şunlardır:

Kişinin Siyasi Düşünceleri ve Görüşleri:

• Bir bireyin siyasi görüşleri, ideolojisi veya inançları, devlet güvenliği ile ilgisi olmadığı sürece soruşturmada dikkate alınmaz.
• Kişinin siyasi partilere üyeliği, siyasi faaliyetlere katılımı veya siyasi görüşlerini ifade etmesi, soruşturmada olumsuz bir değerlendirmeye konu oluşturmaz.

Kişinin Dini Görüşleri ve inançları:

• Bir bireyin dini inancı, ibadeti veya dini cemaatlere katılımı, soruşturmada dikkate alınmaz.
• Kişinin dini görüşleri veya inançları nedeniyle ayrımcılığa uğraması yasa dışıdır.

Kişinin Etnik Kökeni ve Irkı:

• Bir bireyin ırkı, milliyeti veya etnik kökeni, soruşturmada dikkate alınmaz.
• Kişinin etnik kökeni veya ırkı nedeniyle ayrımcılığa uğraması yasa dışıdır.

Kişinin Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelimi:

• Bir bireyin cinsiyet kimliği, cinsel yönelimi veya cinsel tercihi, soruşturmada dikkate alınmaz.
• Kişinin cinsiyet kimliği veya cinsel yönelimi nedeniyle ayrımcılığa uğraması yasa dışıdır.

Kişinin Sosyal Medya Kullanımı:

• Bir bireyin sosyal medya paylaşımları, yalnızca yasa dışı faaliyetleri teşvik ettiği veya şiddeti özendirdiği durumlarda soruşturmada dikkate alınabilir.
• Kişinin yasal sınırlar çerçevesinde yaptığı sosyal medya paylaşımları, soruşturmada olumsuz bir değerlendirmeye konu oluşturmaz.

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Kimlere Yapılır?

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasının kimlere yapılacağı, Bakanlar Kurulunun 14.02.2000 tarih ve 2000/284 sayılı kararı ile onaylanan ve 12.04.2000 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği’nin 8. Maddesinde “Hakkında Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması yapılacak personel” başlığı ile belirtilmiştir.

Mit Güvenlik Soruşturmasını Nasıl Yapar?

Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından yapılan güvenlik soruşturması detaylı ve çok yönlü bir süreçle gerçekleştirilir. Bu süreç, çeşitli kaynaklardan bilgi toplama, analiz etme ve değerlendirme aşamalarını içerir. İşte MİT tarafından gerçekleştirilen güvenlik soruşturmasının genel aşamaları:

1. Kimlik ve Kişisel Bilgilerin İncelenmesi:

MİT tarafından, kişinin kimlik bilgileri, doğum yeri, tarihi, aile bilgileri gibi temel kişisel bilgileri doğrulanır ve incelenir.

2. Adli Sicil ve Mahkeme Kayıtları:

MİT tarafından, kişinin adli sicil kaydı kontrol edilir. Geçmişte işlenen suçlar, mahkeme kararları ve hukuki süreçler değerlendirilir.

3. İstihbarat Bilgileri:

MİT tarafından, kişinin geçmişteki ve mevcut faaliyetleri izlenerek, herhangi bir şüpheli veya sakıncalı durumu olup olmadığı değerlendirilir. Bu süreçte, kişinin terör örgütleri, suç örgütleri veya yasa dışı gruplarla bağlantıları olup olmadığına dair istihbarat bilgileri kullanılır.

4. Mali Durum ve Ekonomik İnceleme:

MİT tarafından, kişinin mali durumu, gelir kaynakları, borçları ve ekonomik faaliyetleri incelenir. Mali sorunların, kişinin görevi kötüye kullanma riskini artırıp artırmadığı değerlendirilir.

5. Sosyal Medya ve Dijital Ayak İzi:

MİT tarafından, kişinin sosyal medya hesapları ve internet üzerindeki faaliyetleri incelenir. Paylaşımlar, yorumlar ve dijital ayak izi üzerinden kişinin genel tutumu ve güvenlik riski değerlendirilir.

6. Aile ve Yakın Çevre İncelemesi:

MİT tarafından, kişinin aile bireyleri ve yakın çevresi hakkında bilgi toplanır. Aile üyelerinin ve yakın çevrenin kişinin güvenlik riski taşıyıp taşımadığını belirlemek amacıyla incelenir.

7. Psikolojik ve Fiziksel Sağlık Değerlendirmesi:

MİT tarafından, kişinin psikolojik ve fiziksel sağlık durumu incelenir. Sağlık sorunlarının kişinin görev yapma kapasitesini etkileyip etkilemediği değerlendirilir.

8. Geçmiş İş ve Eğitim Geçmişi:

MİT tarafından, kişinin önceki iş deneyimleri, eğitim geçmişi ve profesyonel referansları kontrol edilir. Bu süreçte, kişinin disiplin ve ahlak kurallarına uyumu da değerlendirilir.

Bu süreçler, MİT tarafından kişinin güvenlik açısından risk teşkil edip etmediğini belirlemek amacıyla titizlikle yürütülür.

Güvenlik Soruşturmasında Banka Hesaplarına Bakılır mı?

Güvenlik soruşturmasında banka hesaplarına bakılıp bakılmayacağı, soruşturmanın kapsamına ve amacına göre değişebilir. Genel olarak, güvenlik soruşturmalarında kişilerin mali durumu, gelir kaynakları ve finansal işlemleri incelenebilir. Bu incelemeler, kişinin güvenlik açısından risk teşkil edip etmediğini belirlemek amacıyla yapılır. Kişinin mali durumu ve ekonomik faaliyetleri, aşırı borçlanma veya mali zorlukların olup olmadığı açısından değerlendirilir, çünkü bu durumlar görevi kötüye kullanma riskini artırabilir. Ayrıca, kişinin gelir kaynaklarının yasal olup olmadığı ve banka hesaplarında şüpheli veya olağandışı işlemler bulunup bulunmadığı incelenir. Özellikle büyük miktarda para transferleri veya alışılmadık finansal hareketler dikkatle kontrol edilir. Bu tür incelemeler, kişinin yasa dışı faaliyetlerle bağlantılı olup olmadığını belirlemek amacıyla da yapılabilir. Ancak, bu tür incelemelerin nasıl yapıldığı ve hangi detaylara bakıldığı, gizlilik ve yasal çerçeveler doğrultusunda yürütülür.

Güvenlik Soruşturmasını Kim Yapar?

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasının hangi kurumlar tarafından yapılacağı, Bakanlar Kurulunun 14.02.2000 tarihinde 2000/284 sayılı kararı onaylanan ve 12.04.2000 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanan (Dayandığı kanun 26/10/1994 Tarih ve 4045 Sayılı Kanun) Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği’nin 7. Maddesinde belirtildiği üzere; “Millî İstihbarat Teşkilâtı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yapılır”. Aynı maddede İçişleri Bakanlığı, Kaçakçılık İstihbarat Harekât ve Bilgi Toplama Dairesi Başkanlığı’ndaki bilgi kayıtları ile Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ndeki adli sicil kaydı, talepler üzerine güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasını yapacak makamlar ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin ilgili birimlerine verilir.” Denilmektedir.

Güvenlik Soruşturması 1. Derece Akraba Kayıtları

Güvenlik soruşturmasında 1. Derece akraba kayıtlarına bakılıp bakılmayacağı hususu Danıştay kararıyla netleşmiştir. Danıştay, aile fertlerinin de güvenlik soruşturma kapsamında yer alması ve personelin yakınları ve birinci derece akrabalarını kapsayıp kapsamadığı, hukuki değeri olmayan istihbari bilgilerin talep makamlarına bildirilip bildirilmeyeceği hususlarında düşülen duraksamanın giderilmesine ilişkin değerlendirme yapmıştır.

Değerlendirmede, 4045 sayılı Kanun uyarınca çıkarılan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği hükümlerine göre yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının, kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birimleri ile askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında ve ceza infaz kurumları ile tutukevlerinde çalıştırılacak personelin yakınları ve birinci derece akrabalarını kapsayıp kapsamadığı, hukuki değeri olmayan istihbari bilgilerin talep makamlarına bildirilip bildirilmeyeceği hususlarında düşülen duraksamanın giderilmesine ilişkin istem üzerine yapılmıştır.

Söz konusu Danıştay kararında “4045 sayılı Kanun uyarınca çıkarılan Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği hükümlerine göre yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının, kamu kurum ve kuruluşlarının gizlilik dereceli birimleri ile askeri, emniyet ve istihbarat teşkilatlarında ve ceza ve infaz kurumları ve tutukevlerinde çalıştırılacak personelin yakınları ve birinci derece akrabalarını da kapsadığı ve kişi hakkında karar vermeye yeterli her türlü istihbari bilginin talep makamlarına bildirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.” (DANIŞTAY KARARI, 1. Daire 2003/15 E., 2003/40 K., 25.03.2003 T.)

Polislik Güvenlik Soruşturması Elenme Sebepleri

Polis adayının güvenlik soruşturmasından elenme sebepleri şu şekildedir:

1. Adli Sicil Kaydı: Polis adayının adli sicilinde suç kaydı bulunması, özellikle terör, organize suçlar, uyuşturucu ticareti gibi ağır suçlardan mahkumiyet.
2. İstihbarat Bilgileri: İstihbarat raporlarında polis adayının şüpheli veya sakıncalı faaliyetlerde bulunduğuna dair bilgiler.
3. Disiplin ve Ahlak Kuralları: Polis adayının geçmişte disiplin ve ahlak kurallarına aykırı davranışlarının tespit edilmesi. Örneğin, hırsızlık, dolandırıcılık gibi etik dışı davranışlar.
4. Bağlantılar: Polis adayının suç örgütleri, terör örgütleri veya diğer yasa dışı gruplarla bağlantılarının bulunması.
   Güvenlik Riski: Polis adayının genel güvenlik açısından risk oluşturabilecek davranışlarının veya eğilimlerinin olması.
5. Sağlık Durumu: Polis adayının psikolojik veya fizyolojik sağlık durumunun görev yapmaya uygun olmaması.
   Sosyal Medya ve İnternet Kullanımı: Polis adayının sosyal medya veya internet üzerindeki paylaşımlarının, güvenlik ve emniyet açısından sakıncalı içerikler barındırması.
6. Maddi Durum ve Borçlar: Polis adayının aşırı borçlu olması veya mali sorunlar yaşaması, bu durumun görevi kötüye kullanma riskini artırabileceği düşüncesiyle elenme sebebi olabilir.

Bu sebepler, polis adayının güvenlik soruşturmasından elenmesine yol açabilecek başlıca faktörlerdir. Her durumda, güvenlik soruşturması detaylı bir değerlendirme sürecidir ve her adayın durumu ayrı ayrı incelenir.

Güvenlik Soruşturması Nasıl Yapılır ?

Güvenlik soruşturması yapılırken, soruşturmayı yürütecek personel, tahkikatı sağlıklı ve eksiksiz olarak tamamlayabilmek için pek çok kanaldan bilgi alır bu bilgilerin bir kısmı beşeri iken bir kısmı teknik bilgi içerir. Ayrıca söz konusu bilgilerin bir kısmı resmi iken, bir kısmı da gayri resmi ve özel bilgilerdir. Tahkikatı yürüten personel, tüm bu bilgileri harmanlayıp süzerek araştırmayı tamamlar. Çok kaynaklı yapılan araştırmalar her zaman daha sağlıklı ve isabetli sonuçlar doğurur. Tahkikatı yapan personel, soruşturması esnasında tahkikata konu şahıs ile ilgili olarak çevresinde onu tanıyanlar ve hakkında bilgi sahibi olanlardan şahıs hakkında bilgi edinmeye çalışır. Beşerî kaynakları kullanırken tahkikatı yapan personelin inisiyatifine ve yaklaşımına bağlı olarak resmi kimlik ya da maske altında amaca ulaşmaya çalışır. Beşerî kaynaklar, sübjektif yorumlar içerebileceği için yüzde yüz güvenilir bilgi içermeyebilirler ancak elde edilecek bilgilerin doğrulanması için çaprazlama gibi teknikler kullanılarak başka beşerî veya beşerî olmayan kaynaklar ile bilgi doğrulaması yapılabilir.

Güvenlik Soruşturmasında Telefon Kayıtlarına Bakılır Mı ?

Güvenlik soruşturmasında kural olarak soruşturulan kişinin telefon kayıtlarına bakılmaz. Ancak gerekli görülmesi halinde soruşturulan kişinin dinlenmesi söz konusu olabilir. AİHM, telefon dinleme ile ilgili verdiği kararlarda şu hususlara vurgu yapmıştır.

“Haberleşmenin gizliliği, korunan bir temel özgürlüktür. Ancak demokratik bir toplumun da kendisini korunması doğal bir kuraldır. Devletler, güvenlik, kamu düzeni ve suçların önlenmesi nedenleriyle bazı önlemler alabilir. Terör ve suçluluk tehditlerine karşılık demokratik devletlerin başka bir savunma aleti olmaması halinde telefon haberleşmelerine kamu otoritelerinin müdahalesi kabul edilebilir. Gizli dinlemeye başvurabilmek için mutlaka yasal bir düzenleme olmalıdır. İktidarın telefon haberleşmelerine denetleme uygulamasının sınırları ve koşulları arasında hukukun üstünlüğü ilkesinin ihlal edilmemesi, bireylerin hangi durumlarda ve koşullarda hangi davranışlarının sonucunda kamu gücünün gizli dinleme ve izlemeye yetkili olacağını bilmelerini olanaklı kılacak bir belirleme yasada yer almalıdır. Ayrıca bireylerin de bu düzenlemeye ulaşabilme olanakları bulunmalıdır. Çıkarılacak yasa ile getirilecek gizli dinleme, izleme ve görüşmelerin kayıtlarına ilişkin düzenlemenin de demokratik bir toplumda kabul edilebilir ölçütlük ve nitelikte olması gerekir.” Şeklinde karar vererek dinlemenin temel hak ve özgürlüklere ciddi bir müdahale olduğuna kanaat getirmiştir.

Güvenlik Soruşturması Sosyal Medya Hesapları

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması yapılırken uygulanan yöntemlerden biri olup, araştırılacak şahsın soruşturmanın konuları ile alakalı olarak sosyal medya ve internet üzerindeki verilerinden bilgi toplanmaktadır.

Jandarma Güvenlik Soruşturması 2024

2024 yılı itibarıyla Jandarma Genel Komutanlığı tarafından yürütülen güvenlik soruşturması süreçleri, güvenlik ve emniyet açısından adayların uygunluğunu değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilir. Bu süreç, adayların geçmişleri, kişisel ve mali durumları, sosyal bağlantıları ve genel güvenlik risklerini analiz etmeyi amaçlar. Jandarma güvenlik soruşturması, aşağıdaki temel adımları içermektedir:

1. Kimlik ve Kişisel Bilgilerin İncelenmesi: Jandarma tarafından adayın kimlik bilgileri, doğum yeri, tarihi, aile bilgileri gibi temel kişisel bilgileri doğrulanır ve incelenir.
2. Adli Sicil ve Mahkeme Kayıtları: Adayın adli sicil kaydı kontrol edilir. Geçmişte işlenen suçlar, mahkeme kararları ve hukuki süreçler değerlendirilir.
3. İstihbarat Bilgileri: Jandarma, adayın geçmişteki ve mevcut faaliyetlerini izleyerek, herhangi bir şüpheli veya sakıncalı durumu olup olmadığını değerlendirir. Bu süreçte, adayın terör örgütleri, suç örgütleri veya yasa dışı gruplarla bağlantıları olup olmadığına dair istihbarat bilgileri kullanılır.
4. Mali Durum ve Ekonomik İnceleme: Adayın mali durumu, gelir kaynakları, borçları ve ekonomik faaliyetleri incelenir. Mali sorunların, adayın görevi kötüye kullanma riskini artırıp artırmadığı değerlendirilir.
5. Sosyal Medya ve Dijital Ayak İzi: Adayın sosyal medya hesapları ve internet üzerindeki faaliyetleri incelenir. Paylaşımlar, yorumlar ve dijital ayak izi üzerinden adayın genel tutumu ve güvenlik riski değerlendirilir.
6. Aile ve Yakın Çevre İncelemesi: Adayın aile bireyleri ve yakın çevresi hakkında bilgi toplanır. Aile üyelerinin ve yakın çevrenin adayın güvenlik riski taşıyıp taşımadığını belirlemek amacıyla incelenir.
7. Psikolojik ve Fiziksel Sağlık Değerlendirmesi: Adayın psikolojik ve fiziksel sağlık durumu incelenir. Sağlık sorunlarının adayın görev yapma kapasitesini etkileyip etkilemediği değerlendirilir.
8. Geçmiş İş ve Eğitim Geçmişi: Adayın önceki iş deneyimleri, eğitim geçmişi ve profesyonel referansları kontrol edilir. Bu süreçte, adayın disiplin ve ahlak kurallarına uyumu da değerlendirilir.

Güvenlik soruşturmasında adayların banka hesaplarına bakılıp bakılmayacağı, soruşturmanın kapsamına ve amacına göre değişebilir. Genel olarak, adayların mali durumu, gelir kaynakları ve finansal işlemleri incelenebilir. Bu incelemeler, adayın güvenlik açısından risk teşkil edip etmediğini belirlemek amacıyla yapılır. Adayın mali durumu ve ekonomik faaliyetleri, aşırı borçlanma veya mali zorlukların olup olmadığı açısından değerlendirilir, çünkü bu durumlar görevi kötüye kullanma riskini artırabilir. Ayrıca, adayın gelir kaynaklarının yasal olup olmadığı ve banka hesaplarında şüpheli veya olağandışı işlemler bulunup bulunmadığı incelenir. Özellikle büyük miktarda para transferleri veya alışılmadık finansal hareketler dikkatle kontrol edilir. Bu tür incelemeler, adayın yasa dışı faaliyetlerle bağlantılı olup olmadığını belirlemek amacıyla da yapılabilir. Ancak, bu tür incelemelerin nasıl yapıldığı ve hangi detaylara bakıldığı, gizlilik ve yasal çerçeveler doğrultusunda yürütülür.
Bu süreçler, Jandarma tarafından titizlikle yürütülmekte olup, adayın güvenlik açısından uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla detaylı bir şekilde değerlendirilir.

Tıbbi Sekreter – Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması

Tıbbi sekreterler için güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, adayın güvenilirliğini ve uygunluğunu değerlendirmek amacıyla yapılır. İşte bu süreçlerin genel hatlarıyla nasıl yürütüldüğüne dair bilgiler:

Tıbbi Sekreter Güvenlik Soruşturması:

1. Kimlik ve Kişisel Bilgilerin İncelenmesi:
Tıbbi sekreterin kimlik bilgileri doğrulanır ve detaylı bir şekilde incelenir. Doğum yeri, tarihi, aile bilgileri gibi temel bilgiler kontrol edilir.
2. Adli Sicil ve Mahkeme Kayıtları:
Tıbbi sekreterin adli sicil kaydı kontrol edilir. Geçmişte işlenen suçlar, mahkeme kararları ve hukuki süreçler değerlendirilir.
3. İstihbarat Bilgileri:
Tıbbi sekreterin geçmişteki ve mevcut faaliyetleri izlenir. Herhangi bir şüpheli veya sakıncalı durumu olup olmadığına dair istihbarat bilgileri kullanılır. Bu kapsamda, tıbbi sekreterin terör örgütleri, suç örgütleri veya yasa dışı gruplarla bağlantıları olup olmadığı araştırılır.
4. Mali Durum ve Ekonomik İnceleme:
Tıbbi sekreterin mali durumu, gelir kaynakları, borçları ve ekonomik faaliyetleri incelenir. Mali sorunların, tıbbi sekreterin görevi kötüye kullanma riskini artırıp artırmadığı değerlendirilir.
5. Sosyal Medya ve Dijital Ayak İzi:
Tıbbi sekreterin sosyal medya hesapları ve internet üzerindeki faaliyetleri incelenir. Paylaşımlar, yorumlar ve dijital ayak izi üzerinden tıbbi sekreterin genel tutumu ve güvenlik riski değerlendirilir.
6. Aile ve Yakın Çevre İncelemesi:
Tıbbi sekreterin aile bireyleri ve yakın çevresi hakkında bilgi toplanır. Aile üyelerinin ve yakın çevrenin tıbbi sekreterin güvenlik riski taşıyıp taşımadığını belirlemek amacıyla incelenir.
7. Psikolojik ve Fiziksel Sağlık Değerlendirmesi:
Tıbbi sekreterin psikolojik ve fiziksel sağlık durumu incelenir. Sağlık sorunlarının tıbbi sekreterin görev yapma kapasitesini etkileyip etkilemediği değerlendirilir.
8. Geçmiş İş ve Eğitim Geçmişi:
Tıbbi sekreterin önceki iş deneyimleri, eğitim geçmişi ve profesyonel referansları kontrol edilir. Bu süreçte, tıbbi sekreterin disiplin ve ahlak kurallarına uyumu da değerlendirilir.

Bu süreçler, tıbbi sekreterin güvenlik açısından uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla titizlikle yürütülür.

Güvenlik Soruşturması Ne Kadar Sürer ?

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasının ilgili kurumca talep edilmesi üzerine soruşturmayı yapacak kuruma ulaşmasından itibaren arşiv araştırması sonuçlarının en geç 30 iş günü içerisinde, güvenlik soruşturması sonuçlarının ise 60 gün içerisinde cevaplandırılması gerekmektedir. Soruşturmanın uzaması, göreve atanma süresini etkileyecek olup, şahıslar hakkında mağduriyete sebep olacaktır. Bu nedenle soruşturmanın en hızlı ve düzgün şekilde tamamlanması hem şahsın yararına hem de istihdamı sağlayacak talep eden kurumun yararına olacaktır.

Güvenlik Soruşturması Neden Uzun Sürer?

Güvenlik soruşturmaları zaman alan ve maliyetli araştırmalardır. Az kritik görevlere getirilecek personel için arşiv araştırması yeterli görülürken, görevin ehemmiyeti ve kritikliği arttıkça yapılan güvenlik soruşturmasının kapsamı da genişler ve tamamlanması için gereken süre uzar. Söz konusu önem seviyesi arttıkça daha sonra ayrıntılı olarak değineceğimiz güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasında kullanılacak yöntemler de çeşitlenip genişler. Bu yöntemlerin kaçının yapılacak güvenlik soruşturmasında kullanılacağı hem maliyeti hem de süreyi arttırır.

Özel Güvenlik Soruşturması Ne Kadar Sürer?

Özel güvenlik görevlileri için yapılan güvenlik soruşturmasının süresi, çeşitli faktörlere bağlı olarak değişebilir. Bu süreç genellikle başvuru yapılan dönemdeki yoğunluk, kurumlar arası koordinasyon ve bilgi paylaşımının hızlılığı, adayın geçmişi ve bölgesel farklılıklar gibi unsurlardan etkilenir. Örneğin, başvuru dönemindeki yoğunluk, daha fazla başvuru olduğunda soruşturma süresinin uzamasına neden olabilir. Güvenlik soruşturması birden fazla devlet kurumu tarafından yürütüldüğünde, bu kurumlar arasındaki koordinasyon ve bilgi paylaşımının hızlılığı sürecin süresini belirleyen önemli bir faktördür. Ayrıca, adayın adli sicilinde veya diğer kayıtlarında herhangi bir şüpheli durumun bulunup bulunmaması, soruşturmanın süresini etkileyebilir. Ortalama olarak, özel güvenlik soruşturması genellikle 30 gün içerisinde tamamlanır. Ancak, belirli durumlarda bu süre daha kısa veya daha uzun olabilir. Bu süre zarfında, adayın kimlik bilgileri, adli sicil kaydı, mali durumu, sosyal medya faaliyetleri ve diğer ilgili bilgiler titizlikle incelenir. Güvenlik soruşturmasının amacı, adayın güvenlik riski taşıyıp taşımadığını belirlemektir. Bu nedenle, süreçte her adım dikkatle ve özenle yürütülür.

Güvenlik Soruşturması Sorgulama

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunuzun akıbetini öğrenmek için, ilk olarak kuruma “yazılı belge sunmak suretiyle” sonucunuzu sorma işlemini gerçekleştirmelisiniz. Sözlü olarak sonucunuzu sormanız durumunda ya hiç cevap alamayabilir ya da yüzeysel ve geçiştirme amaçlı cevaplarla oyalanabilirsiniz. Bu nedenle, yazılı olarak sonucunuzu sormak önemlidir, çünkü yazılı başvurunuza istinaden kurum, adresinize sonuca ilişkin cevap tebliğ edebilecektir. Bazı durumlarda ve bazı kurumlarda bu cevap yazısını elden teslim almanız da mümkün olabilir.

Dolayısıyla, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunuzu e-Devlet üzerinden sorgulamanız mümkün değildir. Elbette bazı kurumlar (özellikle Jandarma Genel Komutanlığı gibi) ilanen tebliğ yapmak suretiyle resmi web sitelerinde güvenlik soruşturması sonucunuzu sorgulamanız için portal açabilirler. Ancak, bu durum hem hukuka uygun değildir hem de yazılı bir tebligatın yerine geçen ve hak düşürücü süreleri başlatan türden bir tebliğ sayılmamaktadır. Bu hususu aklınızda bulundurmanızda fayda var.

Güvenlik Soruşturması Olumsuz Çıkanlar

Güvenlik soruşturması olumsuz çıkan kişilerin iki temel yolu bulunmaktadır: idari başvuru ve dava yolu. Öncelikle idari başvurudan bahsedelim. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 11. maddesi gereğince, bir idari işlemin geri alınması, kaldırılması, düzeltilmesi veya değiştirilmesi için dava açma süresi olan 60 gün içinde, işlemi yapanın üstü olan makama başvurulabilir. Eğer böyle bir makam yoksa, işlemi yapan makama başvuru yapılabilir. Örneğin, güvenlik soruşturması sonucu olumsuz değerlendirilen kişiler, işlem Genel Müdürlük tarafından yapıldıysa, o Genel Müdürlüğün bağlı olduğu Bakanlığa başvuru yapabilirler.

Eğer işlem doğrudan bir Bakanlık tarafından yapıldıysa (örneğin Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı gibi), bu durumda Cumhurbaşkanlığına 60 gün içinde itiraz edilebilir. Ancak, bu yol genellikle önerilmez çünkü bu yolla sonuç almak oldukça zordur ve idareler genellikle verdikleri kararlardan geri adım atmazlar.
İkinci yol ise dava yoludur. Güvenlik soruşturmasının olumsuz sonuçlandığı ve bu nedenle atamanın yapılmadığı kararı, kişilere tebliğ edilebilir veya kurumun internet sitesinde ilan edilebilir. Tebliğ veya ilanın öğrenilmesinden itibaren 60 gün içinde dava açılması gerekmektedir. Bu süre çok önemlidir çünkü sürenin geçirilmesi durumunda dava açma hakkı kaybedilir. Bu davalar idare mahkemelerine açılır ve işlemi yapan idarenin bulunduğu yerdeki idare mahkemesi yetkilidir.

Örneğin, Hakkâri Üniversitesi’nin işlemine karşı en yakın idare mahkemesi Van ilinde olduğu için dava Van İdare Mahkemesi’ne açılacaktır. Bakanlıkların yaptığı işlemler için ise bakanlıklar Ankara’da bulunduğundan, dava Ankara İdare Mahkemesi’ne açılacaktır.

Dava açıldıktan sonra, idare mahkemesi idareden güvenlik soruşturmasının neden olumsuz sonuçlandığına dair bilgi ve belge isteyecektir. Mahkeme, gelen bilgi ve belgeleri değerlendirir ve Danıştay’ın güvenlik soruşturmalarıyla ilgili içtihatlarını dikkate alarak, davanın reddine veya dava konusu işlemin iptaline karar verebilir.

Güvenlik Soruşturması Sonuç Öğrenme 2024

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunu öğrenmek için, ilk olarak kuruma yazılı bir belge sunarak sonucunuzu sormanız gerekmektedir. Sözlü olarak sonucunuzu sormanız durumunda, ya hiç cevap alamayabilir ya da yüzeysel ve geçiştirme amaçlı cevaplarla karşılaşabilirsiniz. Bu nedenle, yazılı bir başvuru yapmak önemlidir çünkü yazılı başvurunuza istinaden kurum, adresinize sonuca ilişkin resmi bir cevap gönderebilir. Bazı durumlarda ve bazı kurumlarda bu cevap yazısını elden teslim almanız da mümkün olabilir.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması sonucunu e-Devlet üzerinden sorgulamanız mümkün değildir. Ancak bazı kurumlar, özellikle Jandarma Genel Komutanlığı gibi, ilanen tebliğ yapmak suretiyle resmi web sitelerinde güvenlik soruşturması sonucunu sorgulamanız için portal açabilmektedirler. Ancak bu yöntem hem hukuka uygun değildir hem de yazılı bir tebligatın yerine geçen ve hak düşürücü süreleri başlatan türden bir tebliğ sayılmamaktadır. Bu nedenle bu hususu aklınızda bulundurmanızda fayda vardır.

MSB Güvenlik Soruşturması

Milli Savunma Bakanlığı (MSB) tarafından, bünyesinde işe girmek isteyen adaylar için uygulanan güvenlik soruşturması, adayların güvenlik ve emniyet açısından uygun olup olmadıklarını belirlemek amacıyla yapılan detaylı bir incelemedir.

MSB tarafından yürütülen güvenlik soruşturması süreci şu şekildedir:

1. Kimlik ve Kişisel Bilgilerin İncelenmesi:
MSB tarafından adayın kimlik bilgileri doğrulanır ve detaylı bir şekilde incelenir. Doğum yeri, tarihi, aile bilgileri gibi temel bilgiler kontrol edilir.
2. Adli Sicil ve Mahkeme Kayıtları:
MSB tarafından adayın adli sicil kaydı kontrol edilir. Geçmişte işlenen suçlar, mahkeme kararları ve hukuki süreçler değerlendirilir.
3. İstihbarat Bilgileri:
MSB tarafından adayın geçmişteki ve mevcut faaliyetleri izlenir. Herhangi bir şüpheli veya sakıncalı durumu olup olmadığına dair istihbarat bilgileri kullanılır. Bu kapsamda, adayın terör örgütleri, suç örgütleri veya yasa dışı gruplarla bağlantıları olup olmadığı araştırılır.
4. Mali Durum ve Ekonomik İnceleme:
MSB tarafından adayın mali durumu, gelir kaynakları, borçları ve ekonomik faaliyetleri incelenir. Mali sorunların, adayın görevi kötüye kullanma riskini artırıp artırmadığı değerlendirilir.
5. Sosyal Medya ve Dijital Ayak İzi:
MSB tarafından adayın sosyal medya hesapları ve internet üzerindeki faaliyetleri incelenir. Paylaşımlar, yorumlar ve dijital ayak izi üzerinden adayın genel tutumu ve güvenlik riski değerlendirilir.
6. Aile ve Yakın Çevre İncelemesi:
MSB tarafından adayın aile bireyleri ve yakın çevresi hakkında bilgi toplanır. Aile üyelerinin ve yakın çevrenin adayın güvenlik riski taşıyıp taşımadığını belirlemek amacıyla incelenir.
7. Psikolojik ve Fiziksel Sağlık Değerlendirmesi:
MSB tarafından adayın psikolojik ve fiziksel sağlık durumu incelenir. Sağlık sorunlarının adayın görev yapma kapasitesini etkileyip etkilemediği değerlendirilir.
8. Geçmiş İş ve Eğitim Geçmişi:
MSB tarafından adayın önceki iş deneyimleri, eğitim geçmişi ve profesyonel referansları kontrol edilir. Bu süreçte, adayın disiplin ve ahlak kurallarına uyumu da değerlendirilir.
Bu süreçler, MSB tarafından adayın güvenlik açısından uygun olup olmadığını belirlemek amacıyla titizlikle yürütülür.

Güvenlik Soruşturmasında Ahlaki Durum

Güvenlik soruşturması kapsamında ahlaki durumun değerlendirilmesi, adayın geçmişteki ve mevcut davranışlarının ahlaki standartlara uygun olup olmadığını belirlemeye yöneliktir. Bu süreçte, adayın kişisel ve profesyonel yaşamında etik ve ahlaki değerlere ne derece riayet ettiği araştırılır. Ahlaki durumun değerlendirilmesi, özellikle kamu güvenliği ve hassas pozisyonlar için önemli bir unsurdur.

Ahlaki durum değerlendirilirken, adayın geçmişte herhangi bir suç işleyip işlemediği, disiplin cezaları alıp almadığı, etik dışı davranışlarda bulunup bulunmadığı ve genel olarak toplumsal normlara uygun bir yaşam sürüp sürmediği gibi unsurlar göz önünde bulundurulur. Ayrıca, adayın sosyal medya paylaşımları, çevresiyle olan ilişkileri ve genel tutumu da değerlendirmeye dahil edilir.

Bu süreç, adayın güvenilirliği ve göreve uygunluğu konusunda kapsamlı bir değerlendirme yapılmasını sağlar. Ahlaki durumun olumsuz bulunması, adayın güvenlik riski oluşturabileceği ve belirli pozisyonlar için uygun olmayabileceği anlamına gelebilir. Bu nedenle, güvenlik soruşturmasında ahlaki durumun dikkatlice incelenmesi büyük önem taşır.

TSK Güvenlik Soruşturması

Türk Silahlı Kuvvetleri personeli hakkında güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasına ilişkin talepler Millî Savunma Bakanlığı tarafından Cumhurbaşkanlığına 93 iletilir. Bunlar hakkındaki güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Millî İstihbarat Teşkilâtı Başkanlığı ve/veya Emniyet Genel Müdürlüğüne yaptırılır.

Güvenlik Soruşturması İnternet Geçmişi

Güvenlik soruşturması yapılırken ilgilinin internet geçmişine kural olarak bakılmaz. Ancak gelişen teknolojik imkanlar sayesinde ilgilinin internet üzerinden bir takım illegal faaliyetlerde bulunduğu tespit edilirse bu durumda BTK sisteminden internet geçmişi istenebilir.

Güvenlik Soruşturması Hakkında Anayasa Mahkemesi Kararları

Güvenlik soruGüvenlik soruşturmasının yasal dayanağını oluşturan 4045 Sayılı Kanun’un geçici maddelerinden biri ile ilgili, iki tane Anayasa Mahkemesi Kararı bulunmaktadır. Her iki Kararda da vurgulanan Anayasada öngörülen eşitlik ilkesinin korunmasıdır (Kara, 2005:10). 4045 sayılı yasanın geçici 1. Maddesinde, haklarında yapılan güvenlik soruşturması sonucunda sakıncalı olduğunun bildirilmesi nedeniyle göreve başlayamayanlar ve işe alınmayanlar ile alındıktan sonra görevlerine ve işine son verilenlerin, ilgili mevzuatlarında ya da toplu iş sözleşmelerinde öngörülen nitelikleri kaybetmemeleri koşuluyla, yaşlarına bakılmaksızın açılacak sınavlara katılarak başarılı olmaları halinde, yeniden göreve ve işe alınmalarının öngörülmesine karşın; geçici 2. Maddesinde, sıkıyönetim komutanlıklarının istemleri üzerine görev ve işine son verilen; geçici 3.Maddesinde de, Türk Ceza Kanunu’nun yürürlükten kaldırılan 140., 141., 142. ve 163. Maddeleri kapsamına giren fiillerden yargılanarak hüküm giymeleri nedeniyle görevlerine son verilen, memurlar ve diğer kamu görevlileri ile işçiler için sınava girerek başarılı olma koşulu aranmaksızın görevlerine ve işlerine alınmalarına olanak sağlanmıştır. Değişik mercilerin farklı nedenlere dayanan kararlarıyla sakıncalı görülerek görev ve işlerine son verilenler bu sakıncalı durumun kaldırılmasıyla, aynı hukuksal konuma getirilmiş olmaktadırlar. Anayasanın 13. maddesindeki nedenler bulunmadan, aynı durumda olan bu kişilerin görev ve işe alınmalarında farklı koşullara bağlı tutulmalarını öngören itiraz konusu kuralın Anayasanın 10.maddesindeki Eşitlik ilkesine aykırı olması nedeniyle iptali gerekir. (AM., E.1997/29, K.1998/19, k.t. 21.5.1998, RG, 15.4.2000, sy. 24021).

17.3.2004 tarihli Anayasa Mahkemesi kararı ise iptali, kamu görevlileri açısından gerçekleştirmiştir; “Anayasa Mahkemesinin 21.05.1998 gün ve E: 1997/29, K: 1998/19 sayılı kararı ile, Geçici 1. maddenin birinci tümcesi, “kamu kurum ve kuruluşlarında açılan işçiliğe giriş sınavını kazanıp da haklarında yapılan güvenlik soruşturması sonucunda sakıncalı olduğunun bildirilmesi nedeniyle işe alındıktan sonra işine son verilenler yönünden” iptal edilmiştir. Bu iptal kararı sonucu, 4045 sayılı Yasanın yürürlüğe girmesinden sonra işe veya göreve girmek isteyenlerden, önceki güvenlik soruşturmalarına bakılmaksızın, işçiler açısından sınava girme koşulu aranmamasına karşın kamu görevlileri açısından kamu kurum ve kuruluşlarınca açılacak sınavlara katılmaları ve sınavları kazanmaları koşulu aranması eşitlik ilkesine aykırıdır” (AM., E.2001/390, K.2004/35, k.t. 17.3.2004, RG, 30.4.2004, sy. 25448).

Güvenlik Soruşturması Kalktı mı 2024

Anayasa Mahkemesi’nin güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasıyla ilgili bazı düzenlemeleri iptal ettiğine dair kararları bulunmaktadır. Bu durum, güvenlik soruşturmalarının ve arşiv araştırmalarının yürütülme şeklini ve kapsamını etkileyebilir. İşte bu konuda genel bir bilgi:

Anayasa Mahkemesi, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmasıyla ilgili bazı düzenlemeleri, özel hayatın gizliliği ve kişisel verilerin korunması haklarına aykırı olduğu gerekçesiyle iptal etmiştir. Bu kararlar, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırmalarının nasıl yapılacağı konusunda belirsizliklere yol açmış ve yeni yasal düzenlemeler yapılmasını gerektirmiştir.

Ancak, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması tamamen ortadan kalkmamıştır. Özellikle kritik görevler ve kamu güvenliği açısından önemli pozisyonlar için bu tür araştırmalar hala yapılabilir, ancak bu süreçlerin yasal dayanakları ve yöntemleri yeniden düzenlenmiştir. Yeni düzenlemelerde, kişisel verilerin korunması ve özel hayatın gizliliği ilkelerine daha fazla dikkat edilmesi gerekmektedir.

Bu durum, güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması süreçlerinin tamamen sona erdiği anlamına gelmemekle birlikte, bu süreçlerin yasal çerçevesinin ve uygulama yöntemlerinin yeniden gözden geçirilmesi gerektiği anlamına gelir. Yani, belirli durumlarda ve belirli pozisyonlar için güvenlik soruşturmaları ve arşiv araştırmaları hala yapılabilir, ancak bu süreçlerin nasıl yürütüleceği konusunda daha katı kurallar ve prosedürler uygulanacaktır.

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Yönetmeliği

Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırması Formu