Bilişim Suçları Nereye ve Nasıl Şikayet Edilir?
Günümüzde, eskiden yalnızca insanların yapabildiği birçok işlem artık bilişim sistemleri aracılığıyla çok daha hızlı ve etkin bir şekilde gerçekleştirilebiliyor. Bilişim teknolojilerinde yaşanan hızlı değişimler, mevcut yasal düzenlemelerin sıkça güncellenmesini zorunlu kılmakta ve bu alandaki hukuki boşlukları ortaya çıkarmaktadır. Bu durum, bilişim hukukunun önemini ve gelişimini öne çıkarıyor. Bilişim hukuku, sürekli değişen ve gelişen sosyal ihtiyaçlara hukukun dinamik bir şekilde yanıt vermesi olarak tanımlanabilir.
Türkiye’nin başkenti Ankara’da, Ankara Barosu’na kayıtlı 40 bini aşkın avukat bulunmakta, bu avukatların bir kısmı ise bilişim hukuku alanında uzmanlaşarak, ‘Ankara bilişim avukatı’ olarak kariyerlerini sürdürmektedirler. Bu durum, bilişim hukukunun artan karmaşıklığı ve önemi göz önünde bulundurulduğunda, bu alandaki uzmanlık ihtiyacının bir göstergesi olarak değerlendirilebilir.
Bilişim Suçu Nedir?
Bilişim suçları, bilgisayarlar, cep telefonları ve diğer teknolojik cihazların kullanılması yoluyla işlenen suçlar olarak tanımlanır. Son yıllarda, bilişim suçlarının artışı, çeşitli faktörlere bağlı olarak gerçekleşmiştir. Bunların başında, suçların sahte bilgiler kullanılarak kolayca işlenebilmesi gelir. Ayrıca, takma isimler kullanılması ve suçluların kurbanlarıyla fiziksel olarak karşılaşmamaları, internet ve bilgisayar erişiminin yaygınlığı ve yakalanma riskinin nispeten düşük olması gibi sebepler, bilişim suçlarının artmasına katkıda bulunmaktadır.
Bu artış, hukuk bürolarının kişi ve kuruluşlara özel bilişim hukuku danışmanlık hizmetleri sunmasının önemini artırmıştır. Bilişim suçları geniş bir yelpazeye yayılmakta ve çok çeşitli biçimlerde ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla, bu suçların doğası ve karmaşıklığı, hukuk profesyonellerinin bu alanda özel uzmanlık ve bilgi birikimine sahip olmalarını gerektirir. Günümüzde, bilişim suçlarıyla mücadele ve bu suçların önlenmesi, hukuk bürolarının sunduğu temel hizmetlerden biri haline gelmiştir.
Bilişim Suçları Nelerdir?
Bilişim Suçları bir üst kavram olarak değerlendirildiğinde bu kavramın alt başlıkları “doğrudan bilişim suçları” ve “dolayısıyla bilişim suçları” olacaktır. Çalışmamızın başlığında bu ifadeler yerine benzer kavramları karşılayan ancak suçların ayrımının daha net yapılmasına imkân tanıyan “bilişim suçları” ve “bilişim yoluyla işlenen suçlar” kavramlarını tercih ettik. Gerçekten de bilişim suçları TCK’nın İkinci Kitabının onuncu bölümünde yer alan suçları ifade etmektedir. Bu suçlar düzenleniş şekilleri gereği yalnızca bilişim sistemleri vasıtasıyla işlenebilirler. Ancak Yargıtay tarafından “dolayısıyla bilişim suçları” olarak ifade edilen, çalışmamızda bilişim yoluyla işlenen suçlar ifadesini tercih ettiğimiz bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle hırsızlık, bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle dolandırıcılık, kişisel verilerin hukuka aykırı olarak ele geçirilmesi ve benzeri suçlar bilişim yoluyla işlenebilecekleri gibi bilişim sistemleri haricinde de işlenebilmektedir. Bu suçlar bilişim yoluyla işlendikleri takdirde bilişim suçları gibi sınıflandırılacak, bilişim sistemlerinin kullanılmadığı durumlarda ise bu kategoride değerlendirilmeyecektir.
A. Doğrudan (Gerçek) Bilişim Suçları
- Bilişim sistemine girme suçu (TCK m.243),
- Sistemi Engelleme, Bozma, Erişilmez Kılma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme Suçu (TCK m.244),
- Banka veya kredi kartının kötüye kullanılması suçu (TCK m.245),
- Yasak cihaz veya porgram kullanma suçu (TCK m.245/a).
B. Dolayısıyla Bilişim Suçları (Bilişim Yoluyla İşlenen Suçlar)
- Eğitim ve öğretim hakkının engellenmesi (TCK m. 112)
- Kamu hizmetlerinden yararlanma hakkının engellenmesi (TCK m. 113)
- Hakaret suçu (TCK m. 125)
- Haberleşmenin gizliliğini ihlal (TCK m. 132)
- Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması (TCK m. 133)
- Özel hayatın gizliliğini ihlal (TCK m. 134)
- Kişisel verilerin kaydedilmesi (TCK m. 135)
- Verileri hukuka aykırı olarak verme veya ele geçirme (TCK m. 136)
- Verileri yok etmeme (TCK m. 138)
- Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle hırsızlık (TCK m. 142/2-e)
- Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık (TCK m. 158/1-f)
- Halk arasında korku ve panik yaratmak amacıyla tehdit (TCK m. 213)
- Suç işlemeye tahrik (TCK m. 214)
- Suçu ve suçluyu övme (TCK m. 215)
- Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama (TCK m. 216)
- Kanunlara uymamaya tahrik (TCK m. 217)
- Müstehcenlik suçu (TCK m. 226)
- Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama (TCK m. 228)
- 5464 sayılı Kanuna muhalefet
- 7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Oyunları Düzenlemesi Hakkında Kanuna muhalefet
- 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanuna muhalefet
Bilişim Suçları Nereye Şikayet Edilir?
Bilişim suçları ile ilgili şikayetler, çeşitli kurumlara yapılabilmektedir. Bunlar arasında Cumhuriyet Başsavcılıkları başvuru için birincil adreslerden biridir. Bunun yanı sıra, kolluk kuvvetleri, mahkemeler ve bilişim suçlarıyla ilgili diğer yetkili kurumlar da şikayetler için uygun mercilerdir. Ayrıca, Emniyet Genel Müdürlüğü, bilişim suçlarıyla mücadele etmek amacıyla özel bir birim olan Siber Suçlarla Mücadele Birimi’ni oluşturmuştur. Bu birim, bilişim suçları konusunda uzmanlaşmış ve bu tür suçların önlenmesi ve soruşturulması konusunda özel olarak eğitilmiş personelden oluşmaktadır.
Bilişim Suçları Nasıl Şikayet Edilir?
Bilişim suçlarına ilişkin şikayetler, suç duyurusu veya detaylı bir şikayet dilekçesi yoluyla yapılabilir. Bu süreçte zamanlama önemlidir; şikayet hakkının kullanılması için belirlenen süre içerisinde hareket edilmesi gerekir. Şikayet süresi, suçun işlendiği ve failin öğrenildiği tarihten itibaren altı ay içinde başlar. Suçun fiili ve failinin bilinmesi şikayet süresinin başlaması için gereklidir, ancak şikayetçi sadece birini bildiğinde de şikayet hakkını kullanabilir.
Bilişim suçlarının şikayet edilmesi sürecinde dikkat edilmesi gereken önemli noktalar şunlardır:
- Şikayet dilekçesinin başında, dilekçenin gönderileceği Cumhuriyet Başsavcılığını belirtmek.
- Şikayetçinin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası ve adres bilgilerini dilekçede belirtmek, böylece ilerleyen soruşturma sürecinde tebligatların doğru adrese yapılmasını sağlamak.
- Eğer biliniyorsa, suçun failinin ismi ve soyadı dilekçede belirtilmeli. Failin bilinmediği durumlarda, kimlik tespitinin savcılık tarafından yapılacağını unutmamak.
- Şikayet dilekçesinde, hangi bilişim suçunun işlendiğinin açıkça belirtilmesi. Bu, ceza soruşturmasının doğru yönde ilerlemesi için önemlidir.
- Suçun işlendiği tarihin belirtilmesi, hem şikayet süresinin doğru belirlenmesi hem de savcılığın ilgili tarihlerde araştırma yapmasını kolaylaştırması açısından kritiktir.
- Şikayete konu olayın detaylarını ve şüpheli hakkında bilinen bilgileri dilekçede detaylıca açıklamak.
- Dilekçede, ileri sürülecek hukuki delillerin belirtilmesi ve bilişim suçu internet üzerinden işlendi ise ekran görüntüleri gibi delillerin sunulması.
- Dilekçenin sonunda, şikayetin kabul edilmesi, şüphelinin kimlik tespiti, soruşturma başlatılması ve kamu davası açılması gibi istemlerde bulunmak.
- Dilekçeye tarih ve imza eklemek.
Bilişim Suçları Şikayet Dilekçesi Örneği
ANKARA CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA
MAĞDUR :
VEKİLİ : Av. Çağrı AYBOĞA
ŞÜPHELİ : ………. Telefon numarasına sahip kişi ve savcılıkça belirlenecek kişiler
SUÇ : Bilişim sistemlerine girme, bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, değiştirme ve erişilmez kılma ve Haberleşmenin gizliliğini ihlal (TCK 243, 244/2ve 132) ve savcılıkça belirlenecek diğer suç türleri
SUÇ TARİHİ : 20/01/2024
AÇIKLAMALAR
Tarafıma ait @…. adlı Twitter sosyal medya hesabı adresim bulunmaktaydı. 19/05/2022 tarihinde saat 22.34 te e-posta adresime Twitter tarafından gelen mail ile ……… telefon numarasının eklendiğine dair bir ileti aldım (Ek ). Almış olduğum maile istinaden twitter hesabıma giriş sağlamak istediğimde şifremin yanlış olduğunu ve bu sebeple giriş yapamadığımı anladım. Tüm uğraşlara rağmen giriş yapamayınca Twitter hesabımın çalındığını anladım. Ekte sunulan mailde yer alan telefon numarası tarafıma ait olmadığı gibi kime ait olduğunu da bilmemekteyim. Söz konusu gelen mail adresinde yer alan telefon numarasına ulaşmak istediğimde de bir türlü ulaşamadım. Tüm uğraşlarıma rağmen Twitter hesabımı kurtaramadım.
Twitter adresime izinsiz giriş yapıp, telefon numarasını değiştirip ve şifresini değiştirmek suretiyle de bilişim sistemlerine girme, bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, değiştirme ve erişilmez kılma ve haberleşmenin gizliliğini ihlal suçlarını işleyen … telefon numarasına sahip kişi ve savcılıkça belirlenecek kişiler ile iletişimim bir nevi engellemiştir.
Suç tarihi ve takip eden günlerde Twitter adresime giriş yapılıp yapılmadığının, erişim sağlanmışsa IP bilgilerinin tespit edilmesini, bu tarihler itibariyle Twitter adresime ait şifrenin değiştirilip değiştirilmediğinin, değiştirilmiş ise ne zaman ve hangi IP numarası ile yapıldığının araştırılmasını, IP adresi kayıt bilgilerinden, ilgili Telekom Müdürlüklerinden, sisteme giriş yapan veya başarısız olan IP numaraları kullanıcılarının adres ve telefon bilgileri istenmesini, şüphelilerin ifadelerinin alınması, bu kişilerin bilgisayarlarına el konulup hard diskleri incelenerek bilgisayarlar arasında bağlantı ve veri akışı olup olmadığı saptanıp ele geçirilen adresten bir başka adrese yazı veya görüntü gönderilmiş ise, bu olaya ilişkin bilgi sahipleri ile ele geçirilen adres kullanılarak ulaşılan adres sahipleri varsa dinlenmesi talep ederim.
Twitter adresimin şifresi tarafımca bilinmeyen bilgisayar korsanı(hacker) tarafından kırılmıştır. …… numarasına sahip şahıs ve savcılıkça belirlenecek şahıslar Twitter adresime girmekte ve Twitter adresi şifresini değiştirdiği için de Twitter adresime girememekteyim. Bu kişi ve kişiler özel bilgilerimi ele geçirmiş ve kişiler arasındaki haberleşmenin gizliliğini ihlal etmiştir. Bu nedenle şikayetlerimi sunmaktayım.
HUKUKİ NEDENLER : 5237 Sayılı Kanun m.243, m.244/2, 132 ve ilgili mevzuat.
HUKUKİ DELİLLER : Tarafıma iletilen mail ve her türlü kanuni sair deliller
SONUÇ VE İSTEM : Yukarıda açıklanan nedenlerle Twitter adresime izinsiz girerek şifresini değiştirmek suretiyle bilişim sistemine girme, bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, değiştirme, erişilmez kılma ve Haberleşmenin gizliliğini ihlal suçunu ve savcılıkça belirlenecek diğer suçları işleyen şahsın ve şahısların tespit edilmesini, haklarında tahkikat yapılmak suretiyle cezalandırılması için kamu davası açılmasına karar verilmesini talep ederim
20/01/2024
Bilişim Suçları Şikayet Dilekçesinde Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Bilişim suçlarına ilişkin şikayet dilekçesinin hazırlanması sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar şu şekildedir:
- Dilekçe Başlığı: Şikayet dilekçesinin başında, dilekçenin gönderileceği Cumhuriyet Başsavcılığının adı başlık olarak belirtilmelidir.
- Kişisel Bilgiler: Şikayet eden kişinin adı, soyadı, T.C. kimlik numarası ve adresi dilekçede açıkça yazılmalıdır. Bu bilgiler, soruşturma sürecinde ilgili tebligatların doğru kişiye ulaşmasını sağlamak için önemlidir.
- Failin Bilgileri: Eğer suçu işleyen kişi biliniyorsa, bu kişinin adı ve soyadı dilekçede belirtilmelidir. Fail bilinmiyorsa, bu durumda kimlik tespitinin savcılık tarafından yapılacağı anlaşılmalıdır.
- Bilişim Suçu Açıklaması: Şikayete konu olan bilişim suçunun ne olduğu açık ve net bir şekilde belirtilmelidir. Bu, hangi suçun işlendiğinin tespit edilmesi ve uygun soruşturmanın yapılabilmesi için önemlidir.
- Suç Tarihi: Suçun gerçekleştiği tarihin dilekçede belirtilmesi gerekir. Bu, şikayetin zamanında yapıldığının belirlenmesi ve soruşturmanın ilgili zaman dilimine odaklanabilmesi için kritiktir.
- Olay Ayrıntıları ve Bilgiler: Suça konu olan olayın ayrıntıları, şüpheli ve suç hakkında bilinen bilgiler dilekçede detaylıca açıklanmalıdır.
- Hukuki Deliller: Dilekçede, suçla ilgili ileri sürülebilecek hukuki delillerin belirtilmesi önemlidir. Özellikle bilişim suçları söz konusu olduğunda, dijital delillerin (örneğin ekran görüntüleri) eklenmesi savcılığın soruşturmasına yardımcı olacaktır.
- Sonuç ve İstem: Dilekçenin son bölümünde, şikayetin kabul edilmesi, şüphelinin kimlik tespiti, soruşturma başlatılması ve kamu davası açılması gibi taleplerde bulunulmalıdır.
- Tarih ve İmza: Şikayet dilekçesini tamamladıktan sonra, dilekçenin altına tarih yazılmalı ve imza atılmalıdır. Bu, dilekçenin resmiyetini ve geçerliliğini pekiştirir.
Siber Suçlar Şikayet Süreci Nasıl İlerler?
Siber suçlar, dünyanın her yerinde var olan ve giderek artan bir sorundur. Bu suçların karmaşıklığı ve yaygınlığı artmakta, ciddi kişisel ve mali zararlara yol açabilmektedir. Eğer kişisel bilgilerinizin çalınması, siber taciz, şantaj gibi siber suçların mağduru olduğunuzu düşünüyorsanız, bulunduğunuz yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığına veya Siber Suçlarla Mücadele Şube Müdürlüklerine başvurabilirsiniz. Siber suçlarla ilgili yapacağınız başvuru, yazılı bir şikayet dilekçesi şeklinde olabileceği gibi, sözlü olarak da gerçekleştirilebilir ve bu durumda tutanak altına alınır.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun “İhbar ve şikayet” başlıklı 158’ inci madde hükmü uyarınca: ”Suça ilişkin ihbar veya şikâyet, Cumhuriyet Başsavcılığına veya kolluk makamlarına yapılabilir. Valilik veya kaymakamlığa ya da mahkemeye yapılan ihbar veya şikâyet, ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir. Yurt dışında işlenip ülkede takibi gereken suçlar hakkında Türkiye’nin elçilik ve konsolosluklarına da ihbar veya şikâyette bulunulabilir. Bir kamu görevinin yürütülmesiyle bağlantılı olarak işlendiği iddia edilen bir suç nedeniyle, ilgili kurum ve kuruluş idaresine yapılan ihbar veya şikâyet, gecikmeksizin ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına gönderilir. İhbar veya şikâyet yazılı veya tutanağa geçirilmek üzere sözlü olarak yapılabilir.”
Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte, internet üzerinden de şikayetlerin yapılması mümkündür. Burada önemli olan, siber suçların hangi kurumlara ve nasıl bildirileceğini bilmektir. Bu bilgi, etkili bir şekilde şikayette bulunmanızı ve gerekli yasal süreçlerin başlatılmasını sağlar.
Bilişim suçları şikayet dilekçesi oldukça önemlidir ve titizlikle hazırlanmalıdır. Zira Cumhuriyet Başsavcılığı, tüm soruşturmanın başlangıcını bu dilekçeye dayandıracaktır. Açıklanan sebeplerle bilişim avukatı ile çalışmanız önerilir.
Bilişim Suçlarında Savcılık Neler Yapar?
Bilişim suçunu ilgilendiren bir ihbar veya şikayet tevdi alan Savcılık makamı delil incelemesinin ardından soruşturma başlatır. Başlayan bu soruşturma ile öncelikle şüphelinin tespiti ve ifadesinin alınması, tutuklama veya adli kontrol gibi tedbirlere hükmedilmesi durumları ilgili Savcılık tarafından değerlendirilir.
Bilişim Suçlarında Yetkili Savcılık
Bilişim suçlarını ilgilendiren davalar, “5235 Sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemeleri’nin Kuruluş Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun”un 11. maddesine göre asliye ceza mahkemelerinde görülmektedir. Bilişim suçlarında yetkili savcılık ise suçun işlendiği yer veya şikayetin yapıldığı yer savcılık makamıdır.
Bilişim Suçları Nasıl Tespit Edilir?
Bilişim sistemleri aracılığıyla işlenen suçlar, bilişim suçları olarak tanımlanır. Bu kategoride, banka ve kredi kartlarıyla ilgili suçlar, özel hayatın gizliliğini ihlal etmek, şantaj yapmak veya sosyal medya üzerinden hakaret etmek gibi çeşitli suçlar yer alır. Bilişim suçlarında şüphelilerin tespiti, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan diğer suçlara göre daha zor olabilir. Bu tür suçların tespitinde genellikle, suçun işlendiği sırada kullanılan bilişim aracının (örneğin bilgisayar veya telefon) belirlenmesi önemlidir.
Şüphelinin ve onun konumunun bulunmasında IP adresi bilgisi kritik bir rol oynar. Soruşturma aşamasında, suçun işlendiğine dair delillerin toplanması sırasında, IP kayıtlarının delil olarak kullanılabilmesi için bu kayıtların düzenli ve doğrulanabilir bir şekilde tutulmuş olması gerekmektedir. IP adresinin belirlenmesi sırasında, adresin yanı sıra tarih ve saat gibi bilgiler üzerinde hassas bir inceleme yapılmalıdır. Özellikle yurtdışı kaynaklı bir IP adresinin tespitinde, saat farklarının dikkate alınması önemlidir.
Yanlış tespit edilen IP adresleri, soruşturmanın yanlış yöne gitmesine ve şüphelinin hatalı olarak tespit edilmesine neden olabilir. Bu durum, olayla ilgisi olmayan kişilerin yanlışlıkla şüpheli veya sanık olarak yargılanmalarına yol açabilir. Bu tür hatalı sonuçların önlenmesi için, IP bilgilerinin kaynağının güvenilirliğinin dikkatle araştırılması gerekmektedir.
E-Tespit Nedir?
E-Tespit sistemi, elektronik ortamda bulunan fotoğraflar, ekran görüntüleri veya kişilik haklarına saldırı içeren diğer verilerin, noterlikler aracılığıyla her zaman, yani haftanın yedi günü, günün 24 saati boyunca tespit edilebilmesine olanak tanımaktadır. Bu sistem sayesinde, elektronik ortamda yer alan ve kişisel haklara müdahale teşkil edebilecek içeriklerin resmi olarak kayıt altına alınması ve hukuki süreçlerde delil olarak kullanılabilmesi mümkün hale gelmiştir.
Siber Suçlar CİMER’e Şikayet Edilir Mi?
Bilişim suçlarına karşı şikayet ve ihbarlar, internet üzerinden de yapılabilmektedir. Şikayete konu olmayan bilişim suçları için, Emniyet Genel Müdürlüğü’nün web sitesinde yer alan online ihbar seçeneğinden faydalanabilirsiniz. Ayrıca, bu tür suçlardan zarar gören kişiler, Cimer üzerinden ihbar veya şikayet başvurusunda bulunabilirler. Bu online platformlar, bilişim suçlarına hızlı ve kolay bir şekilde tepki verme imkanı sunarak, mağdurların hukuki süreçlere erişimini kolaylaştırmaktadır.