Denetimdeyken Eski Ceza Gelirse Ne Olur?
Denetimli serbestlikte olan bir kişinin, daha önce işlediği ancak henüz infaz edilmeyen bir cezanın gündeme gelmesi “denetimdeyken eski ceza gelirse ne olur?” Sorusunu günceme getirebilir. Hükümlü denetimli serbestlik süresini toplum içinde geçirirken, beklenmedik şekilde eski bir mahkûmiyetin infaz için ortaya çıkması hem hukuken hem de pratikte bir takım sorunları beraberinde getirir. Özellikle ceza adalet sisteminde infazın sıralı olması ilkesi gereği, geçmişte işlenmiş ve kesinleşmiş olan bir ceza henüz infaz edilmemişse, sistem bu cezayı dikkate almak zorundadır. Dolayısıyla kişi her ne kadar bir cezasını denetimli serbestlikle çekiyor olsa da, eski bir cezanın infaz edilmesi gündeme geldiğinde denetimli serbestlik doğrudan sona erebilir.
Bu noktada en çok merak edilen konulardan biri de, hükümlünün tekrar cezaevine girip girmeyeceğidir. Cevap genellikle evettir. Çünkü önceki suçun cezası henüz infaz edilmemişse, denetimli serbestlik sürecinin devam etmesi yasal olarak mümkün olmaz. İnfaz savcılığı, eski hükmün mahiyetine göre yeni bir infaz planlaması yapar. Eğer ceza, doğrudan cezaevinde infazı gerektiren bir mahkûmiyetse, hükümlü cezaevine alınarak kalan süreyi burada geçirmek zorunda kalabilir. Kısacası, kişinin geçmişi bir anda önüne çıkabilir ve bu da özgürlüğünü yeniden kısıtlayabilir. Bu nedenle denetimli serbestlik süreci devam ederken, daha önce işlenmiş suçların yargılamalarının ve infazlarının da dikkatle takip edilmesi büyük önem taşır.
Denetimli Serbestlik Nedir?
Denetimli serbestlik, yasa tarafından belirlenen sürede, kişinin cezasının sosyal hayat içerisinde devam ederken infazına olanak sağlayan bir ceza hukuku müessesesidir. (kaynak: https://ayboga.av.tr/denetimli-serbestlik/)
Başka bir deyişle denetimli serbestlik, cezaevinde kalan süresini doldurmadan salıverilen hükümlünün, kalan cezasını toplum içinde belirli kurallar ve gözetim altında geçirmesine olanak tanıyan bir infaz yöntemidir. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 105/A maddesinde düzenlenen bu sistem, cezanın tamamen ortadan kaldırılmasını değil, infazın cezaevi dışında sürdürülmesini sağlar. Bu sayede hükümlünün topluma yeniden kazandırılması, suça tekrar yönelmesinin önlenmesi ve cezaevlerinin yükünün hafifletilmesi amaçlanır.
Denetimdeyken Eski Ceza Gelirse Ne Olur
Denetimdeyken Eski Bir Ceza Gelirse Ne Olur?
Denetimli serbestlik altında bulunan bir kişi açısından, daha önce işlenmiş ancak henüz infaz edilmemiş bir cezanın gündeme gelmesi karmaşık bir hukuki duruma yol açabilir. Burada kastedilen durum; kişinin halen denetimli serbestlikten faydalanmakta olduğu sırada, daha önce hüküm altına alınmış fakat henüz infaz edilmemiş bir cezanın ortaya çıkmasıdır. Yani söz konusu olan, denetimli serbestlik kararına esas teşkil eden suçtan daha önce işlenmiş olan bir suçtan kaynaklanan ve sonradan kesinleşmiş bir mahkûmiyet hükmüdür. Bu tür durumlar uygulamada oldukça sık görülmekte olup, infaz hukukunun temel ilkeleri ve güncel Yargıtay içtihatları çerçevesinde değerlendirilmelidir.
Öncelikle bilinmelidir ki denetimli serbestlik, her bir ceza için ayrı ayrı değerlendirilir. Dolayısıyla, denetimli serbestlikten faydalanmakta olan hükümlünün eski bir mahkûmiyet hükmü daha sonradan kesinleştiğinde, bu yeni gelen ceza için ayrı bir infaz süreci işletilir. Bu infaz süreci içinde yeni gelen ceza miktarı, denetimli serbestlik kapsamında değerlendirilir ve kişi bu ikinci ceza bakımından yeniden cezaevine alınabilir. Ancak bazı durumlarda, yeni gelen cezanın süresi denetimli serbestlik hükümlerinden yararlanmaya elverişli ise kişi, cezaevine hiç girmeden bu yeni ceza için de doğrudan denetimli serbestlik uygulamasından yararlanabilir. Öte yandan, eğer yeni ceza denetimli serbestlik süresi içinde işlenen bir suçtan kaynaklıysa, bu durum mevcut denetimli serbestliğin ihlali anlamına geleceğinden, kişinin halen süren denetimli serbestlik uygulaması da sona erdirilir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken temel nokta, yeni cezanın ne zaman işlendiği değil, ne zaman kesinleştiğidir. Çünkü infaz rejimi, kural olarak kesinleşen cezaya göre uygulanır. Bu nedenle, eski bir suçtan verilen cezanın kesinleşme tarihi ile mevcut denetimli serbestlik arasındaki ilişki önemlidir.
Bir Kişi 2 Kez Denetimli Serbestlikten Yararlanabilir mi?
Evet, bir kişi aynı anda olmasa da farklı suçlar nedeniyle verilen hükümler çerçevesinde birden fazla kez denetimli serbestlik uygulamasından faydalanabilir. Türk Ceza Hukukunda denetimli serbestlik, her ceza açısından ayrı ayrı değerlendirilir. Bu nedenle, bir kişi bir suçtan aldığı ceza nedeniyle infaz süresini cezaevinde geçirdikten sonra denetimli serbestliğe tabi tutulmuşsa, daha sonra başka bir suçtan dolayı hüküm giyip cezaevine girerse, yeni ceza bakımından da denetimli serbestlik uygulanabilir. Burada önemli olan, her bir ceza için ayrı ayrı infaz koşullarının sağlanmış olmasıdır.
Denetimli Serbestlik Kaç Kez İhlal Edilebilir?
Denetimli serbestlik uygulamasında ihlal hakkı, belirli bir tolerans sistemiyle değil, yasadaki açık hükümlere göre değerlendirilir. Türk hukuk sisteminde denetimli serbestlik süresince yükümlülüklere aykırı davranışlar veya yeni bir suç işlenmesi hâlinde, bu durum “ihlâl” olarak kabul edilir ve ihlâlin niteliğine göre ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, “kaç kere ihlal edilir?” sorusu mutlak sayısal bir cevapla değil, ihlalin türü ve ağırlığına göre açıklanabilir.
Denetimli serbestlik süresince yükümlülüklere aykırı davranışta bulunan hükümlüye öncelikle bir ihtar yapılır. Ancak bu ihtardan sonra da yükümlülük ihlâli devam ederse ya da yükümlülüklere kasten uymadığı kanaatine varılırsa, infaz hâkimi tarafından denetimli serbestliğin iptaline karar verilebilir. Yeni bir kasten işlenen suç halinde ise denetimli serbestlik doğrudan iptal edilir ve hükümlü, kalan cezasını ceza infaz kurumunda tamamlar. Dolayısıyla, denetim sürecinde birden fazla ihlâl teorik olarak mümkün olsa da, bu tamamen ihlâlin türüne ve mahkemenin değerlendirmesine bağlıdır. Tek bir ciddi ihlal bile denetimin sona erdirilmesine sebep olabilir.
İNFAZ HESAPLAMA YAPMAK İÇİN TIKLAYINIZ
İki Ayrı Cezanın İnfazı Nasıl Olur?
Bir kişiye iki ayrı ceza verildiğinde bu cezaların infazı, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun hükümlerine göre yürütülür. Bu durumda cezaların birleşmesi, öncelik sırasına göre infazı ve infaz biçiminin ne olacağı gibi konular ayrı ayrı değerlendirilir. Öncelikle kesinleşmiş birden fazla hapis cezası varsa, cezaevi tarafından bunlar birleştirilerek toplam ceza süresi belirlenir. Bu işleme müddetname düzenlemesi denir. Müddetname, hangi cezanın ne zaman başlayıp hangi tarihte biteceğini gösteren infaz belgesidir. Aynı kişiye ait birden fazla ceza varsa, bu cezalar aralarında bir erteleme ya da şartlı tahliye engeli yoksa birleştirilerek infaz edilir.
Ancak bazı durumlarda cezalar birlikte infaz edilemez.
Örneğin biri adli para cezası, diğeri hapis cezasıysa, önce hapis cezası infaz edilir; para cezası tahsil edilmezse hapse çevrilip daha sonra infaz edilir. Aynı şekilde, biri denetimli serbestlikte iken diğer ceza gündeme gelirse, bu ikinci ceza bağımsız olarak değerlendirilir ve önceki denetimin iptal edilip edilmeyeceği incelenir. Eğer cezaların biri infaz edildikten sonra diğeri kesinleşmişse, ikinci ceza kalan süreden sonra devreye girer. Yani kişi ikinci kez cezaevine dönebilir. Sonuç olarak, iki ayrı cezanın infazında cezaların niteliği, infazda geçirilecek süre, denetimli serbestlik ve şartlı tahliye durumları dikkatle analiz edilir ve infaz bir plan dahilinde yürütülür.
Denetimdeyken Eski Ceza Gelmesi Sıkça Sorulan Sorular
Denetim süresinde eski ceza gelirse ne olur?
Eğer denetim süresi (örneğin HAGB veya denetimli serbestlik süresi) devam ederken daha önceden işlenmiş bir suç nedeniyle ceza gelirse, bu durum doğrudan süreci bozmaz.
Ancak mahkeme, yeni gelen cezanın ne zaman işlendiğine, kesinleşme tarihine ve denetim süresini etkileyip etkilemeyeceğine bakar.
Önemli olan nokta şudur:
Suç denetim süresinden önce işlendiyse ve sadece cezası sonra kesinleştiyse, bu durum genellikle HAGB’yi veya denetimli serbestliği bozmaz.
Ancak mahkemenin takdir yetkisi vardır.
Denetimli serbestlikteyken ceza gelirse ne olur?
Denetimli serbestlik altında bulunan bir kişi hakkında bu süre içinde kasten işlenen yeni bir suçtan dolayı ceza verilirse, bu durumda denetimli serbestlik iptal edilir.
Fail, kalan ceza süresini kapalı veya açık ceza infaz kurumunda tamamlamak zorunda kalabilir. Ancak suçun niteliği, cezanın miktarı ve diğer hususlar da değerlendirilir.
Denetimli serbestlik kaç kez ihlal edilir?
Denetimli serbestlik uygulamasında, yükümlülüklerin ihlali halinde kişinin bir defaya mahsus uyarılma hakkı vardır.
Eğer kişi:
Uyuşturucu testine gitmezse,
İmzaya gitmeyi aksatırsa,
Rehabilitasyon veya eğitim yükümlülüklerini yerine getirmezse,
önce uyarılır. Aynı ihlalin tekrarlanması halinde denetimli serbestlik iptal edilir ve kişi kalan cezasını cezaevinde çeker.
Denetimdeyken yeni bir ceza gelirse ne olur?
Denetimli serbestlik süresi içinde kişi hakkında yeni bir mahkumiyet kararı verilirse, bu durum denetimi doğrudan bozar.
Özellikle yeni suç kasten işlenmişse, denetim sonlandırılır ve kişi cezaevine alınır.
Ancak yeni ceza taksirli bir suçtan kaynaklıysa, örneğin trafik kazası gibi, mahkeme bu durumu değerlendirip denetimin devamına karar verebilir.
Her durumda karar, denetimli serbestliği veren infaz hâkimliğinin takdirindedir.