TCK 146 Kullanma Hırsızlığı Suçu Nedir?
TCK 146 Kullanma hırsızlığı, malın mülkiyetine geçirme kastı olmaksızın, yalnızca geçici bir süre kullanılıp geri iade edilmek üzere alınması durumunda uygulanır. Türk Ceza Kanunu’nun 146. maddesinde düzenlenen bu suçun cezası, klasik hırsızlık suçundan (TCK 141 TCK 142) farklı olarak daha hafif cezalandırılır.
2026 yılı itibariyle Yargıtay kararları, kullanma hırsızlığında failin kastının belirlenmesinin kritik önem taşıdığını vurgulamaktadır. Malın geri bırakılması, kullanım süresinin kısalığı ve failin elden çıkarma çabası göstermemesi, kullanma kastının varlığına işaret eden temel kriterlerdir.
TCK 146 Madde Metni (Tam Metin)
TCK 146 – (1) Hırsızlık suçunun, malın geçici bir süre kullanılıp zilyedine iade edilmek üzere işlenmesi halinde, şikayet üzerine, verilecek ceza yarı oranına kadar indirilir. Ancak malın suç işlemek için kullanılmış olması halinde bu hüküm uygulanmaz.
Kullanma Hırsızlığı Suçunun Unsurları
1. Malın Zilyedin Rızası Hilafına Alınması
Mal sahibinin veya zilyedinin izni olmadan malın alınması gerekir. Bu unsur, klasik hırsızlık suçuyla aynıdır.
2. Geçici Kullanım Kastı
Failin malı mülkiyetine geçirme kastı bulunmamalı, yalnızca geçici bir süre kullanıp geri verme niyeti olmalıdır. Bu unsur, suçun en kritik unsurudur.
3. Malın İade Edilmesi veya İade Edilebilir Şekilde Bırakılması
Mal sahibine geri verilmeli veya kolaylıkla bulunabilecek bir yerde bırakılmalıdır. Malın gizlenmesi veya elden çıkarılmaya çalışılması, kullanma kastını ortadan kaldırır.
4. Şikayet
Suçun kovuşturulabilmesi için mağdurun şikayetçi olması şarttır. Şikayet süresi, mağdurun fail ve fiilin kim olduğunu öğrenmesinden itibaren 6 aydır.
Kullanma Hırsızlığı ile Hırsızlık Arasındaki Farklar
| Kriter | Kullanma Hırsızlığı (TCK 146) | Hırsızlık (TCK 141) |
|---|---|---|
| Fail Kastı | Geçici kullanım kastı | Mülkiyete geçirme kastı |
| Malın Akıbeti | Geri iade edilir veya bulunabilir yerde bırakılır | Elden çıkarılır, saklanır, kullanılır |
| Kullanım Süresi | Kısa süreli (genellikle birkaç saat/gün) | Sürekli tasarruf |
| Kovuşturma Şartı | Şikayete bağlı | Re’sen takip edilir |
| Ceza Miktarı | Hırsızlık cezasının yarısına kadar indirim | 1 yıldan 3 yıla kadar hapis |
| Failin Davranışı | Gizleme çabası yok, açık bırakma | Saklama, satma, değiştirme çabası |
| Örnek Eylemler | Bisikleti alıp 1 saat sonra geri bırakma | Bisikleti alıp satmaya çalışma |
Kullanma Hırsızlığı Cezası (2026)
Temel Ceza
Kullanma hırsızlığı suçunda ceza, TCK 141’de düzenlenen hırsızlık suçunun cezasının yarısına kadar indirilmesi suretiyle belirlenir.
Hırsızlık suçunun temel cezası: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis
Kullanma hırsızlığında uygulanacak ceza: 6 aydan 1,5 yıla kadar hapis (yarısına kadar indirim sonrası)
Ceza İndirim Sebepleri
- Malın kısa süre içinde geri verilmesi
- Malın hasarsız olarak iade edilmesi
- Failin pişmanlık göstermesi
- İyi hal indirimi (TCK 62)
- Sanığın duruşmadaki tutumu
Adli Para Cezasına Çevirme
Belirlenen hapis cezası, TCK 50. madde uyarınca adli para cezasına çevrilebilir. Özellikle suçun hafif şekilde işlenmesi, failin ilk kez suç işlemesi ve malın geri verilmesi hallerinde adli para cezasına çevirme imkanı yüksektir.
TCK 146 Emsal Yargıtay Kararları (Beraat)
Kullanma hırsızlığı suçunda failin kastının belirlenmesine ilişkin Yargıtay’ın önemli kararlarını aşağıda bulabilirsiniz:
Kullanma Kastı Kanıtlanmadıkça Mahkûmiyet Verilemez – Beraat
Sanığın, müştekiye ait aracı izinsiz olarak alıp kısa bir süre kullandıktan sonra aynı gün herkesçe görülebilir bir yere bırakıp uzaklaştığı olayda; Yargıtay, sanığın eşyayı mülkiyetine geçirme kastıyla değil, yalnızca geçici bir yararlanma kastıyla hareket ettiği yönünde kuvvetli emareler bulunduğunu belirtmiştir.
Önemli Kriterler:
- Aracın plakasını sökme girişimi yok
- Aracın rengini değiştirme çabası yok
- Gizleme amacıyla müdahale yok
- Satma girişimi bulunmuyor
- Sanığın “gezip geri bırakmak” savunması delillerle uyumlu
Yargıtay, hırsızlık suçunda kastın belirleyici unsur olduğunu, mülkiyete geçirme kastının somut olayda kanıtlanamadığını ve “şüpheden sanık yararlanır” ilkesinin uygulanması gerektiğini ifade ederek beraat kararı vermiştir.
Aracın Aynı Gün Geri Bırakılması Mülkiyete Geçirme Kastının Bulunmadığını Gösterir
Müştekiye ait otomobilin sanık tarafından izinsiz alındıktan yalnızca birkaç saat sonra, olay yerine yakın ve kolaylıkla bulunabilecek bir yerde bırakılması üzerine kurulan mahkûmiyet, Yargıtay tarafından hukuka aykırı bulunmuştur.
Yargıtay’ın Değerlendirme Kriterleri:
- Aracı kullanım süresinin kısa olması
- Aracı terk ettiği yerin gizleme amacı taşımaması
- Sanığın araç üzerindeki tasarrufunun geçici görünmesi
- Satma, parçalama veya elden çıkarma girişimi yokluğu
- Aracın kolaylıkla tespit edilebilir konumda olması
- Eylemden elde edilen faydanın sadece zaman/yol tasarrufu olması
Yargıtay, fiilin TCK 146 kapsamında kullanma hırsızlığı olarak değerlendirilmesi gerektiğini, TCK 141’den ceza verilmesinin hatalı olduğunu belirterek kararı bozmuştur.
Eşyayı Gizleme veya Elden Çıkarma Çabasının Bulunmaması Kullanma Kastını Gösterir
Sanığın izinsiz aldığı bisikleti, olay yerinden ayrıldıktan kısa süre sonra park hâlinde ve herkesin görebileceği bir şekilde bırakması halinde verilen mahkûmiyet kararı bozulmuştur.
Yargıtay’ın Tespitleri:
- Bisikleti elden çıkarma çabası yok
- Saklama girişimi bulunmuyor
- Üzerinde kalıcı tasarruf yetkisi kullanma niyeti yok
- Bisikletin değerini kendisine mal etme amacı yok
- Suçun işleniş şekli sadece ulaşım ihtiyacına yönelik
- Bisikletin bırakıldığı konum failin mülkiyet kastı olmadığını gösteriyor
Mülkiyete geçirme kastının kanıtlanamadığı, suçun nitelendirilmesinin hatalı olduğu ve sanığın TCK 146 kapsamında değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Eşyayı Geri Getirmek İçin Çaba Gösterilmesi Kullanma Kastını Gösterir
Sanığın aldığı eşyayı kısa süre sonra sahibine ulaşabilmesi için açık alana bırakması ve eşyayı gizlemeye yönelik davranışlarda bulunmaması, failin kastının belirlenmesinde belirleyici olmuştur.
Yargıtay’ın Karine Değerlendirmesi:
- Eşyayı geri verme iradesinin varlığı
- Mülkiyete geçirme kastının bulunmadığına işaret eden güçlü karine
- Zilyedin rızası hilafına sürekli yararlanma kastının yokluğu
- Failin eşyayı sahibinin bulabileceği yere bırakma davranışı
Eylem, hırsızlık suçunun en önemli unsuru olan “sürekli yararlanma kastı” taşımadığı için, Yargıtay mahkûmiyeti bozmuş ve sanığın beraat etmesi gerektiğine hükmetmiştir.
Eşyayı Yol Kenarında Bırakmak Mülkiyete Geçirme Kastını Ortadan Kaldırır
Sanığın izinsiz aldığı eşyayı olay yerinden uzaklaştıktan çok kısa süre sonra yol kenarında terk etmesi, failin eşyayı elde tutmaya yönelik bir amacının olmadığını göstermektedir.
Yargıtay’ın Değerlendirmesi:
- Eylem yalnızca anlık yararlanma niteliğinde
- Eşyayı saklama kastı bulunmuyor
- Elden çıkarmaya çalışma girişimi yok
- Mülkiyet kastının yokluğu açık
Bu nedenle Yargıtay, mülkiyet kastının yokluğu sebebiyle hırsızlık suçunun unsurlarının oluşmadığına; eylemin TCK 146 kapsamında değerlendirilmesi gerektiğine; ancak kastın kesin olarak tespit edilemediği için sanığa beraat verilmesi gerektiğine hükmetmiştir.
Motosikletin Kolay Bulunabilir Bir Yere Bırakılması Kullanma Hırsızlığına İşaret Eder
Sanığın izinsiz aldığı motosikleti, birkaç sokak ileride, herhangi bir gizleme davranışı olmaksızın park ederek bırakması, Yargıtay tarafından kullanma kastı yönünde değerlendirilmiştir.
Yargıtay’ın Altını Çizdiği Olgular:
- Aracın terk edildiği yer gizlenmeye elverişli değil
- Failin motosikleti mülkiyetine geçirmek için hiçbir çaba içinde girmediği açık
- Eylem bir ulaşım ihtiyacının karşılanmasına yönelik
- Araç kolaylıkla tespit edilebilir konumda bırakılmış
Mahkûmiyet bozularak sanığın kullanma hırsızlığı hükümleri çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği belirtilmiştir.
Kısa Süreli Kullanım ve Tasarrufun Devamlı Olmaması Kullanma Kastına İşaret Eder
Sanığın, aracı yalnızca 10–15 dakika boyunca götürüp bıraktığının kamera ve tanık beyanlarıyla sabit olduğu olayda, Yargıtay önemli tespitlerde bulunmuştur.
Yargıtay’ın Kararı:
- Fiil geçici bir yararlanma amacı taşıyor
- Araç üzerinde kalıcı bir tasarruf sağlama kastı bulunmuyor
- Eylem yalnızca geçici bir ihtiyaç giderimine yönelik
- Kullanım süresi son derece kısa (10-15 dakika)
- Fail aracı geri bırakmış
Sanığın eylemleri, hırsızlık suçundaki mülkiyete geçirme kastının aksine, yalnızca geçici bir ihtiyaç giderimine yöneliktir. Bu nedenle Yargıtay, yerel mahkemenin mahkûmiyet hükmünü delil değerlendirme hatası gerekçesiyle bozmuş ve beraat gerektiğini belirtmiştir.
Kastın Belirlenemediği Durumlarda Şüpheden Sanık Yararlanır İlkesi Uygulanmalı
Yargıtay, sanığın eylem biçimi, kullanım süresi, eşyanın terk edildiği yer, failin savunması ve olayın genel görünümü itibariyle kapsamlı bir değerlendirme yapmıştır.
Yargıtay’ın Tespitleri:
- Eylem zilyedin malı üzerinde kalıcı tasarrufa yönelik değil
- Eşyadan sağlanan yarar ekonomik değil, sadece geçici kullanım niteliğinde
- Mülkiyet kastı şüpheli kalmış
- Failin davranışları kullanma kastına işaret ediyor
Bu bağlamda “kastın şüpheli kaldığı hâllerde sanık lehine yorum esastır” ilkesi gereği beraat verilmesi gerektiğine karar verilmiştir. Yargıtay, ceza hukukunda şüphenin her zaman sanık lehine yorumlanması gerektiğini bir kez daha vurgulamıştır.
Yargıtay Kararları Özet Tablosu
| No | Olay | Yargıtay Değerlendirmesi | Sonuç | Künye |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Araç kısa süre kullanılıp görülebilir yere bırakıldı | Mülkiyete geçirme kastı kanıtlanamadı, şüpheden sanık yararlanır | Beraat | Y13CD 2017/9480 K. 2019/5123 |
| 2 | Otomobil birkaç saat sonra yakın yere bırakıldı | Kullanım süresi kısa, gizleme yok, TCK 146 uygulanmalı | Bozma | Y2CD 2015/9234 K. 2017/11452 |
| 3 | Bisiklet park halinde herkesin görebileceği yere bırakıldı | Elden çıkarma/saklama yok, sadece ulaşım amaçlı | Bozma | Y6CD 2016/3542 K. 2018/774 |
| 4 | Eşya sahibinin bulabileceği açık alana bırakıldı | Geri verme iradesi var, sürekli yararlanma kastı yok | Beraat | Y13CD 2014/28451 K. 2016/7652 |
| 5 | Eşya kısa süre sonra yol kenarında terk edildi | Anlık yararlanma, mülkiyet kastı yok | Beraat | Y2CD 2016/14218 K. 2018/2531 |
| 6 | Motosiklet birkaç sokak ileride gizlenmeden bırakıldı | Terk yeri gizlenmeye elverişli değil, ulaşım amaçlı | Bozma | Y13CD 2018/7632 K. 2020/1981 |
| 7 | Araç 10-15 dakika kullanılıp geri bırakıldı | Çok kısa süreli kullanım, kalıcı tasarruf yok | Beraat | Y2CD 2014/22152 K. 2016/9124 |
| 8 | Kastın belirlenemediği genel durum | Şüpheden sanık yararlanır, ekonomik yarar yok | Beraat | Y6CD 2013/18783 K. 2015/11274 |
Yargıtay Kararlarında Ortak Kullanma Kastı Kriterleri
8 emsal Yargıtay kararının incelenmesinden, kullanma kastının tespitinde aşağıdaki ortak kriterlerin gözetildiği anlaşılmaktadır:
| Kriter | Açıklama |
|---|---|
| Kullanım Süresi | Malın alınmasıyla geri bırakılması arasındaki süre kısa olmalı (birkaç saat – birkaç gün) |
| Malın Bırakıldığı Yer | Mal kolaylıkla bulunabilir, görünür bir yere bırakılmalı; gizleme çabası olmamalı |
| Elden Çıkarma Girişimi | Malı satma, parçalama, değiştirme, hediye etme gibi davranışlar bulunmamalı |
| Saklama/Gizleme Davranışı | Malın bulunmasını zorlaştırmaya yönelik hiçbir eylem yapılmamalı |
| Mal Üzerinde Değişiklik | Plaka sökmek, renk değiştirmek gibi mülkiyete yönelik müdahaleler bulunmamalı |
| Ekonomik Yarar | Failin elde ettiği yarar maddi zenginleşme değil, sadece geçici fayda olmalı |
| Failin Savunması | “Geçici kullanıp geri bırakmak” yönündeki savunma delillerle uyumlu olmalı |
| Şüphe Durumu | Kastın kesin belirlenemediği durumlarda “şüpheden sanık yararlanır” ilkesi uygulanır |
Kullanma Hırsızlığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Kullanma Hırsızlığı Davanızda Hukuki Destek İçin
TCK 146 kapsamında bir soruşturma veya dava ile karşı karşıyaysanız, deneyimli ceza avukatlarımızdan hukuki destek alabilirsiniz.
📞 0 (312) 215 55 15
📧 info@ayboga.av.tr
Ankara merkezli olarak tüm Türkiye’ye hizmet vermekteyiz.
