Ayboğa + Partners Avukatlık Bürosu tarafından hazırlanan bu makalede, 2024 yılı itibarıyla alkollü araç kullanma cezasının miktarı, bu cezanın nasıl affedilebileceği, alkollü araç kullanımıyla ilgili mahkeme kararları ve ikinci kez alkollü araç kullanma durumunda uygulanacak cezalar ele alınacaktır.
Karayolları Trafik Kanunu (2918 sayılı KTK) ve bu kanun temelinde hazırlanan Karayolları Trafik Yönetmeliği (KTY) kapsamında, uyuşturucu veya uyarıcı madde etkisi altında ve/veya alkollü bir şekilde araç kullanmak yasaklanmıştır (KTK Madde 48/I, KTY Madde 97/I). Bu kuralın ihlali, trafik yetkilileri tarafından kullanılan özel teknik cihazlarla yapılan alkol testleri sonucu tespit edilir (KTK Madde 48/II). Bu testler, rutin trafik denetimlerinin bir parçası olabileceği gibi, bir trafik kazası sonrasında hukuki bir gereklilik olarak da yapılabilir. Eğer sürücü teknik cihazla yapılan ölçümü reddederse, kan değerlerinin analizi için sağlık kuruluşuna gönderilebilir (KTK Madde 48/III).
İkinci Defa Alkollü Araç Kullanma Cezası
Karayolları Trafik Kanunu hükümlerine uygun olarak, alkollü araç kullanma limitini ikinci kez aşmanın sonucunda 8.075 Türk Lirası tutarında bir ceza ödemek gerekmektedir. Bu durumda araç trafikten alıkonulur ve sürücü belgesine iki yıl süreyle el konulur, ayrıca sürücüye 20 ceza puanı da uygulanır.
Ankara Avukat
Alkollü Araç Kullanma Cezası Affı
Alkollü araç kullanımı sonucunda sürücü belgesinin iptali, yasal bir süreçtir. Ancak, bu süreçte ciddi mağduriyetler yaşanabilmekte ve bu nedenle af beklentisi oluşabilmektedir. Belirtmek gerekir ki, sürücü belgelerinin iptali konusunda af uygulanması nadir bir durumdur. Yasa kapsamında bir düzenleme yapılması teorik olarak mümkün olmakla birlikte, şu an için bu yönde bir çalışmanın olduğuna dair bilgi yoktur.
Ehliyetlerine el konulan ve ceza puanı bulunan kişiler için bir ehliyet affı çalışmasının olup olmadığı konusunda, İçişleri Bakanı’na 06/07/2020 tarihli ve 7/31746 sayılı yazılı bir soru önergesi sunulmuştur. Ancak, bu yazının hazırlandığı tarihe kadar İçişleri Bakanı’ndan bu önergeye bir yanıt gelmemiştir.
Alkollü Araç Kullanma Hapis Cezası
Alkollü araç kullanımı, Türk Ceza Kanunu’nda cezai yaptırımı olan durumlardan biridir. Bu kanuna göre, alkol veya uyuşturucu maddenin etkisi altında ya da başka bir sebeple aracı güvenli bir şekilde yönetemeyecek durumda olmasına rağmen araç kullanmaya devam eden kişiler, iki yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilmektedir.
Anılan kanun maddesi TCK md.179’da yer alan her iki fıkra da kasten işlenen trafik güvenliğini tehlikeye düşürme suçunun cezasını düzenlemektedir:
“Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, 3 aydan 2 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır (TCK md.179/2-3). Alkollü araç kullanmanın cezası, bu maddeye göre belirlenmektedir. Uyuşturucu madde etkisi altında araç kullanan kişiler de bu madde hükümleri gereği cezalandırılacaktır.”
“Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşımının güven içinde akışını sağlamak için konulmuş her türlü işareti değiştirerek, kullanılamaz hale getirerek, konuldukları yerden kaldırarak, yanlış işaretler vererek, geçiş, varış, kalkış veya iniş yolları üzerine bir şey koyarak ya da teknik işletim sistemine müdahale ederek, başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından bir tehlikeye neden olan kişiye 1 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası verilir (TCK md.179/1).”
Alkollü Araç kullanma Hapis Cezası Paraya Çevrilmesi
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 50. maddesi, hapis cezalarının adli para cezasına dönüştürülmesiyle ilgili düzenlemeler içerir. Bu kapsamda:
- Mahkemeler, bir yıl veya daha kısa süreli hapis cezalarını adli para cezasına çevirme yetkisine sahiptir (TCK 50/1-a). Ankara Avukat danışın
- Eğer hapis cezası 30 gün veya daha azsa ve kişi daha önce hapis cezası almamışsa, mahkeme bu cezayı adli para cezasına çevirmek zorundadır (TCK 50/3).
- Sanık 18 yaşından küçük veya 65 yaşından büyükse ve bir yıl veya daha az süreli hapis cezası verilmişse, bu ceza para cezasına çevrilmelidir (50/3).
- Taksir sonucu işlenen suçlarda, diğer şartlar da mevcutsa, bir yıldan uzun süreli hapis cezaları bile adli para cezasına çevrilebilir. Ancak, bu durum bilinçli taksirli suçlar için geçerli değildir (TCK 50/4).
Alkollü Araç Kullanma Cezası Mahkeme Kararları
Alkollü araç kullanma suçu, TCK kapsamında Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokma olarak karşımıza çıkmaktadır. Alkollü araç kullanma cezası Yargıtay kararlarına da konu olmuştur.
Yargıtay Ceza Genel Kurulu – K. 2019/585 sayılı kararına göre:
“2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun suç tarihinden sonra 11.06.2013 tarihli ve 28674 Sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6487 Sayılı Kanun’un 19. maddesiyle değişik 48. maddesinin altı ve yedinci fıkralarında;
“Yapılan tespit sonucunda, 1.00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücüler hakkında ayrıca Türk Ceza Kanununun 179. maddesinin üçüncü fıkrası hükümleri uygulanır.
Hususi otomobil sürücüleri bakımından 0.50 promilin, diğer araç sürücüleri bakımından 0.20 promilin üzerinde alkollü olan sürücülerin trafik kazasına sebebiyet vermesi hâlinde, ayrıca Türk Ceza Kanununun ilgili hükümleri uygulanır.” şeklinde düzenlemelere yer verilmiş olup Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 04.12.2018 tarihli ve 708-608 Sayılı kararında da açıklandığı üzere 11.06.2013 tarihinde ve sonrasındaki dönemde gerçekleşen eylemler yönünden maddenin altıncı fıkrası uyarınca 1,00 promilin üzerinde alkollü olduğu tespit edilen sürücüler hakkında her hâlükârda, yedinci fıkrası uyarınca da 0,50 promilin üzerinde alkollü olan otomobil sürücüleri ile 0,20 promil alkollü olan diğer araç sürücülerinin ise trafik kazasına sebebiyet vermeleri hâlinde TCK’nın 179. maddenin üçüncü fıkrası kapsamındaki trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu oluşacaktır. Somut olay gibi 11.06.2013 tarihinden önceki dönemde gerçekleşen eylemlerde ise 0,30 promil ve altında alkollü olduğu tespit edilen sürücüler açısından aksi ispatlanmadığı sürece emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edecek durumda olduklarından suç oluşmayacak, 0,31-1,00 promil alkol tespit edilen kişilerin emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edip edemeyecek hâlde olup olmadıkları hususunun olaydan sonra en kısa sürede yapılacak ayrıntılı bir doktor muayenesiyle belirlenmesi gerekecek, bunun mümkün olmadığı hâllerde bu husus failin olay sırasındaki davranışları değerlendirilmek suretiyle belirlenebilecek, 1,01 promil ve üzerinde alkol tespit edilen kişilerin ise her koşulda emniyetli bir şekilde araç sevk ve idare edemeyecek hâlde oldukları kabul edilecek ve bu kişiler açısından TCK’nın 179. maddesinin üçüncü fıkrası kapsamındaki suç oluşacaktır.”
Alkollü Araç Kullanma Cezası Ne Kadar?
2024 yılında yapılan güncellemeye göre, Karayolları Trafik Kanunu kapsamında alkollü araç kullanımının ilk ihlali için belirlenen ceza 6.439 Türk Lirasıdır. Bu cezanın yanı sıra, alkollü araç kullanma durumunda araç trafikten men edilir, sürücünün ehliyetine altı ay süreyle el konulur ve sürücüye 20 ceza puanı uygulanır.
2024 trafik cezaları hakkında detaylı bilgi için: Yeni Trafik Cezaları makalemizi inceleyebilirsiniz.
Alkollü Araç Kullanma Cezası Nereye Ödenir?
Alkollü araç kullanımından kaynaklanan ceza tutarını, banka, PTT şubeleri veya vergi dairelerinde ödeyebilirsiniz. Trafik cezaları için ödeme yaparken, belirli indirimlerin uygulanabildiğini de unutmamak önemlidir. Cezanın kesildiği tarihten itibaren 15 gün içinde ödeme gerçekleştirildiğinde, %25 indirim hakkından faydalanabilirsiniz. Bu indirim oranını kullanarak trafik cezası indirim miktarını hesaplayabilirsiniz. Örneğin, trafik para cezasındaki indirimi nasıl hesaplayacağınızı açıklamak üzere basit bir hesaplama yapalım.
2024 yılı alkollü araç kullanma cezası 6.439 TL’dir. Cezanın size tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde ödeme yaparsanız %25 indirimli olarak 4829,25 TL ödersiniz.
Alkollü Araç Kullanma Sebebiyle Alınan Ehliyet Nereden Geri Alınır 2024?
Alkollü araç kullanma sebebiyle kesilen cezanın ödeme süresi tamamlandığında, ödenen cezanın dekontu ve ehliyetin alındığına dair tutanak ile birlikte, bulunduğunuz bölgenin ilgili trafik şubesine başvurmanız gerekmektedir. İki yıl boyunca ehliyeti geri alınan sürücülerin, İlk Sağlık Müdürlükleri bünyesinde bulunan SÜDGE (Sürücü Davranışlarını Geliştirme Eğitimi) Birimine başvurarak gerekli eğitimi almaları zorunludur.
Alkollü Araç Kullanma Cezası Sicile İşler Mi?
Kural olarak trafik cezaları idari para cezaları gerektirdiğinden sicile işlemez. Ancak alkollü araç kullanan sürücü hakkında TCK md. 179 uyarınca Trafik Güvenliğini Tehlikeye Sokmak suçundan işlem yapılıp ceza verilirse bu kez alkolden alınan ehliyet bir suç teşkil edeceğinden adli sicil kaydına işler. Bu kapsamda avukat desteği almanız hak kaybına engel olacaktır.
Alkollü Araç Kullanma Cezasına Nasıl İtiraz Edilir?
Alkollü araç kullanma sebebiyle hakkında idari yaptırım uygulanan kişinin itiraz hakkı bulunmaktadır. Alkollü araç kullanan sürücü hakkında adli soruşturma işlemleri de başlayacağından sürecin bir avukatla takip edilmesi önerilir. Detaylı bilgi için Trafik Cezasına İtiraz Dilekçesi Örneği makalemizi okuyabilirsiniz.
