İkinci el araç satışı, yaygın ancak bir o kadar da riskli bir işlemdir. İkinci el araç alımındaki en büyük risklerden biri, aracın kilometresinin gerçekte olduğundan daha düşük gösterilmesidir. Bu durum genellikle tespit edilebilir ancak bazen gözden kaçabilir.
Makalemizde, aracın kilometresinin düşürülmesi durumunda ortaya çıkacak sonuçları, hem alıcı hem de satıcının hak ve yükümlülüklerini, hukuki süreçleri ve kilometre düşürme cezalarını ele alacağız. Aracın kilometresini düşürülmesi konusunda sıkça sorulan sorulara yanıtlar vereceğiz. Konunun önemi göz önünde bulundurularak yazımızın dikkatle okunması önerilir.
Aracın Kilometresinin Düşürülmesi ve Ayıplı Mal Kavramı
Araç kilometresinin düşürülmesi, borçlar hukukunda kusurlu ifa olarak görülür. Bu durum, satılan ürünün objektif ya da sübjektif eksikliklerinin bulunması olarak tanımlanabilir. Kusurlu ifa, satılan ürünün özgün niteliklerinin eksik olması (örneğin, aracın kilometresinin 15.000 km göstermesi ama gerçekte 95.000 km olması) ya da objektif olarak beklenen niteliklerin bulunmaması (örneğin, satın alınan aracın şanzımanında sorun olması) şeklinde ortaya çıkabilir.
Satış sözleşmesinde kusurlu ifa olması durumunda alıcı, çeşitli seçeneklere sahiptir:
- Aracı elinde tutarak (hapis hakkını kullanarak), aradaki bedel farkını talep etme: Bu durumda, bedel farkı aracın kusurlu ve kusursuz durumu karşılaştırılarak hesaplanır.
- Aracı iade ederek, bedelini geri alma: Bu, sözleşmeden dönme anlamına gelir ve alıcı herhangi bir zarardan sorumlu tutulamaz. Ayrıca, alıcı menfi zararlar için tazminat talep edebilir.
- Aracı iade ederek, kusursuz bir benzeriyle değiştirilmesini talep etme: Bu hak, özellikle bireysel satışlar ve ikinci el araç satışlarında yaygın değildir.
- Aracın onarılmasını talep etme: Bu hakkın uygulanması da zordur.
Bir seçenek kullanıldıktan sonra geri dönülmesi mümkün değildir. Ayrıca, kanunda belirtilen bu seçenekler, araç kilometresinin düşük gösterilmesi durumunda her zaman uygulanabilir değildir ve somut olayın özelliklerine göre değerlendirilmelidir. Ancak, usulüne uygun olarak ayıp oranında, araç bedelinde indirim talep edilebilir.
Araç kilometresinin düşürülmesi durumunda istenecek tazminat, düşürülmemiş bir araçla kıyaslanarak ortaya çıkan bedel farkından ibarettir. Bu farkın belirlenmesi, alanında uzman bir bilirkişi (genellikle makine mühendisi) tarafından yapılacak bir inceleme ile saptanır.
Aracın Kilometresi Düşürülmüş Ne Yapmalıyım?
Satın aldığınız aracın kilometresinin düşürüldüğünü fark ettiyseniz yapmanız gereken ilk şey satıcıya bu durumu bildiren bir ihtarname çekmektir. İhtarname satıcıya ulaştıktan sonra tazminat davası açabilirsiniz. Tazminat davasına ek olarak Savcılığa Şikayet Dilekçesi vererek suç duyurusunda da bulunabilirsiniz.
Kilometre Düşürmenin Cezası 2023
Kilometre düşürmenin cezası 2023 yılı itibariyle 3 yıldan 10 yıla kadar hapis cezasıdır. Türk Ceza Kanunu’nun 158 inci maddesine göre aracın kilometresinin düşürülmesi “nitelikli dolandırıcılık” suçunu oluşturacaktır. Ankara Ceza Avukatı hizmetiyle aracın kilometresini düşüren kişilerden şikayetçi olabilirsiniz.
Kilometresi Düşürülen Aracı Satın Alan Kişinin Hakları
Kilometresi düşürülen aracın meslek erbabından (bayii, galerici vs.) veya şahıstan alınması fark etmeksizin, aracın değişiminin yapılması, aradaki fiyat farkının ödenmesi veya iade etme gibi haklarınız bulunmaktadır.
Kilometresi Düşürülmüş Araç Davası
Eğer satın aldığınız aracın kilometresi ile oynandıysa, bu durumda satıcıya karşı açacağınız davanın süresi, aracın satın alındığı tarihten itibaren başlayarak 2 yıl içerisindedir. Ancak, eğer kilometre düşürme işlemi satıcı tarafından yapıldıysa ve bu durum sizden hile yoluyla saklandıysa, 2 yıllık zamanaşımı süresi uygulanmaz.
Kilometresi düşürülmüş bir araç satın alan alıcı, bu davayı sadece aracı kendisine satan kişiye karşı açabilir. Bu, kilometre düşürme işlemini başka bir kişinin yapmış olması durumunda bile geçerlidir. Yani, dava her zaman aracı satın alınan kişiye karşı açılmalıdır.
Bu davayı açabilmek için alıcının bir zarara uğramış olmasına gerek yoktur. Kilometre düşürme eyleminin varlığı yeterlidir. Bu durum, satıcının sorumluluğunu ve alıcının haklarını korumak amacıyla hukuk sistemi tarafından böyle belirlenmiştir.
Aracın Kilometresinin Düşürülmesinde Galerici ve Ekspertizin Sorumluluğu
Araç satın alırken, özellikle galeriden yapılan alımlarda ve ekspertiz raporlarının alınması durumunda, sorumluluk denkleminde bu faktörlerin de göz önünde bulundurulması önemlidir. Galeriler ve ekspertiz firmaları, araç satışlarındaki rolleri nedeniyle belli yükümlülüklere tabidirler.
Galerilerin ve ekspertiz firmalarının sorumlulukları, Türk Borçlar Kanunu (TBK) ve Tüketici Koruma Hakkındaki Kanun (TKHK) ile birlikte, “İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Kanun” çerçevesinde belirlenmiştir. Bu yasal düzenlemeler, satış sürecindeki rollerini ve sorumluluklarını netleştirir.
Galeri sahipleri ve ekspertiz firmaları, sundukları hizmetlerde ortaya çıkan ayıplardan dolayı hukuki olarak sorumlu tutulabilirler. Bu konuda daha fazla bilgiyi, “Avukata Sor” başlıklı sayfamızdan tarafımıza ulaşarak bulabilirsiniz.
Somut olaya göre, galeriler ve ekspertiz firmaları ya tek başlarına sorumlu olabilirler ya da aracın asıl sahibiyle birlikte müştereken sorumlu tutulabilirler. Tazminat konusunda, zenginleşme yasağı kuralları çerçevesinde, alıcının uğradığı zararın bu taraflarca karşılanması gerekebilir. Bu, alıcının mağduriyetinin giderilmesi ve adil bir çözüm sağlanması için önemlidir.
Kilometresi Düşürülmüş Araç Örnek Dava
Kilometresi düşürülmüş araç davası için örnek dava kararları, dava açılırken eklenmelidir. Somut olaya özel dava konuları da değiştiğinden en uygun emsal karar, dosya incelemesi neticesinde bulunacaktır.
Araç KM Düşürme Davası Ne Kadar Sürer?
Kilometresi düşürülmüş araç davası ortalama 1 yıl sürmektedir. Davalının statüsüne göre görevli mahkeme Tüketici Mahkemesi veya Asliye Hukuk Mahkemesidir. Davanın açılacağı ildeki ilgili mahkemenin iş yoğunluğuna göre 1 yıllık süre değişebilir.
Davanın Olası Sonuçları
Aracın kilometresinin düşürülmesi sebebiyle açılabilecek ilk dava, alacak (tazminat) davasıdır. Aracın kilometresini düşüren kişiye karşı açılacak bu davadaki olası sonuçlar arasında; aracın ayıpsız misliyle değiştirilmesi, aracın iade edilmesi veya aradaki fiyat fark bedelinin ödenmesi yer alır. Açılabilecek ikinci dava ise nitelikli dolandırıcılık suçundan kaynaklı ceza davasıdır. Ceza davasındaki olası sonuç ise kilometreyi düşüren sanığın 3 ila 7 yıl arasında hapis cezası almasıdır.
Görevli ve Yetkili Mahkeme
Aracın kilometresinin düşürülmesi sebebiyle açılacak davada görevli mahkeme, Tüketici Mahkemesi’dir. Ancak satan kişinin araç alım satımı meslek edinen kişi olması durumunda Tüketici Mahkemesi görevlidir. Kilometresi düşürülmüş aracı satan kişi şahıs olarak satmışsa (meslek erbabı olmayan kişiyse) görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi’dir.
Aracın kilometresinin düşürülmesi sebebiyle açılacak davada görevli mahkemeye ilişkin Yargıtay Kararı şu şekildedir:
“6502 sayılı yasanın 73. maddesi bu kanunun uygulanması ile ilgili her türlü ihtilafa tüketici mahkemelerinde bakılacağını öngörmüştür. Somut olay değerlendirildiğinde, davalıların araç satımını meslek edinmediği, bu bağlamda davalıların yasada tanımlanan şekilde satıcı olmadığı ve taraflar arasındaki ilişkinin 6502 sayılı Yasanın kapsamı dışında olduğu anlaşılmaktadır. Hal böyle olunca davaya bakmaya Tüketici Mahkemesi değil, Genel mahkemeler görevlidir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Görevle ilgili hususlarda kazanılmış hak söz konusu olmaz. O halde mahkemece genel mahkeme sıfatıyla davaya bakılarak karar verilmesi gerekirken, tüketici mahkemesi sıfatıyla hüküm kurulması, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.” Yargıtay 13. HD 2017/2916 E., 2017/3730 K.
Zamanaşımı Kavramı
Bir kişi, satın aldığı aracın kilometresinin düşürüldüğünü fark ettiğinde, aracı satan kişiye karşı dava açabilme hakkına sahiptir. Bu dava açma hakkının süresi, aracın satın alındığı tarihten itibaren başlar ve 2 yıldır.
Eğer aracın kilometresinin düşürülmesi işlemi, aracı satan tarafından yapıldı ve bu durum alıcıdan hile yoluyla gizlendi ise, bu durumda 2 yıllık zamanaşımı süresi geçerli olmaz. Bu, satıcı tarafından yapılan hileli davranışın, zamanaşımı süresinin başlamasını engellediği anlamına gelir.
Uzman Avukat Desteği Almanın Önemi!
Satın aldığınız aracın kilometresinin düşürüldüğünü fark ettiğinizde kanunların sizin yanınızda olduğunu unutmayın! Mağduriyet yaşamanız durumunda haklarınızı en iyi şekilde size anlatacak ve sizi mağdur edenlere karşı açılacak davalarda sizi temsil edecek bir Ceza Avukatı desteği almanız önemlidir. Buna ek olarak doğru bilgilendirme ve etkin dosya takip sistemiyle çalışan Ayboğa + Partners Avukatlık Bürosu, kilometresi düşürülmüş araç davalarında uzman avukatlarıyla desteğe hazırdır.
Kilometresi Düşürülmüş Araç Aldım, Ne Yapmalıyım?
Eğer satın aldığınız aracın kilometresiyle oynandığını fark ettiyseniz, ilk yapmanız gereken satıcıya bu durumu bildirmektir. Ayboğa+ Partners Avukatlık Bürosu olarak, müvekkillerimizin sorunlarını etkili ve hızlı bir şekilde çözmeyi hedefliyoruz ve bu tür durumlarla karşılaşan kişilere ilk tavsiyemiz bu yöndedir. Bu yaklaşım, hem masrafsız hem de satıcının tutumuna bağlı olarak hızlı bir sonuca varmanızı sağlayabilir.
Kilometresi Oynanmış Araç Konusunu Satıcıya Bildirdim, Olumlu Bir Yanıt Alamadım, Ne Yapmalıyım?
Ayboğa+ Partners Avukatlık Bürosu olarak, bu noktada haklarınızı kullanabilmeniz için sürece dahil olabiliriz. Satıcıya ihtarname gönderme, dava açma veya hakem heyetlerine başvurma gibi seçenekler mevcuttur.
Kilometresi Oynanmış Aracın Takibini Avukatla Yapmak Zorunda mıyım?
Hukukun karmaşık yapısı karşısında, avukatın müvekkilinin haklarını en doğru, hızlı ve etkili şekilde savunması önemlidir. Avukatsız işlemlerde, davanın yanlış mahkemelerde açılma ya da yanlış taleplerle yürütülme riski vardır. Bu tür sorunları önlemek için hukuki süreçlerin avukatlarla yürütülmesi büyük önem taşır.
Kilometreyi Kimin Düşürdüğünü Bilmiyorum, Bu Sorun Olur mu?
Eğer aracı satın aldığınız tarihten itibaren 2 yıl geçtiyse, satıcı zaman aşımı savunması yapabilir. Satın alma tarihinden 2 yıl içinde ise, kilometresi kim tarafından düşürüldüğü önemli değildir. Ancak, 2 yıldan fazla zaman geçtiyse, dava açarken kilometreyi kimin düşürdüğünü ispat etmek gerekebilir.
Kilometreyi Kimin Düşürdüğünü Tespit Ettim, Bu Kişiye mi Yoksa Aracı Satana mı Dava Açacağım?
Kilometresi düşürülmüş araç satın alan kişiler için önemli bir soru, davanın kime karşı açılacağıdır. Genel olarak, dava her durumda aracı size satan kişiye karşı açılır.
Aracı Satın Aldığım Kişiye Karşı Dava Açmak İstemiyorum, Ne Yapabilirim?
Aracı tanıdık birisinden satın almış olabilirsiniz. Bu durumda, aracı satın aldığınız kişi, kendisinden önceki sahibine karşı dava açabilir. Ankara Avukat hizmeti ile dava sürecinde destek alabilirsiniz.
Kilometreyi Düşürmek Suç Değil Midir?
Kilometre sayacına müdahale etmek suçtur. Eğer kilometre sayacına müdahale eden kişiyi tespit edebilirseniz, bu kişi dolandırıcılık suçundan cezalandırılabilir. Ancak, satışın üzerinden 2 yıl geçmemişse, kilometreyi kimin düşürdüğünün hukuk davasında önemi yoktur. Kilometreyi düşüren kişi yargılanabilir, ancak kilometresi düşürülmüş aracı satan kişi suç işlemese de hukuken sorumlu olabilir. Şayet aracınızda kilometre düşürülmesinden kaynaklı sorumluların hapis cezası almasını da istiyorsanız Ankara Ceza Avukatı hizmetinden yararlanmanızı öneririz.
