Kamu davası nedir? Kamu davası, savcılık tarafından yeterli şüphe oluştuğunda açılan ceza davasıdır. Suç işlendiğine dair şikayet veya re’sen harekete geçilmesi durumunda, savcı iddianame hazırlayarak davayı başlatır. Kamu davasının amacı, toplumsal düzeni bozan fiillerin cezalandırılması ve toplumun genel menfaatlerinin korunmasıdır. Her ne kadar bir suçun takibi şikayete bağlı olsun ya da olmasın, açılan tüm ceza davaları hukuken kamu davası niteliğindedir. Kamu davaları, savcı tarafından yürütülür ve sanığın suçlu bulunması durumunda ceza verilir.
Kamu Davasının Açılması
Kamu davası açma yetkisi, Cumhuriyet Savcısına aittir. Suç işlendiğine dair bir ihbar veya şikayet üzerine savcı, delilleri toplar ve yeterli şüphe oluştuğunda kamu davası açar. İddianame, kamu davasının açılması için temel belgedir ve ceza mahkemesine sunulur. Savcı, suç işlendiğine dair yeterli delil bulamazsa kovuşturmaya yer olmadığı kararı verir ve dava açılmaz. Ancak dava açılması durumunda mahkeme, sanığın suçluluğunu veya masumiyetini değerlendirir. Kamu davası, toplumun genel düzenini koruma amacı güttüğü için savcı, kamu adına hareket eder ve mağdurların haklarını savunur.
Kamu Davası Açılmasının Ertelenmesi Kararı
Türk Ceza Kanunu’na göre, bazı suçlar için kamu davasının açılması ertelenebilir. Savcı, üç yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda yeterli şüphe olmasına rağmen, kamu davasının beş yıl süreyle ertelenmesine karar verebilir. “KADEK” olarak da bilinen kamu davasının ertelenmesi kararı, şüphelinin daha önce kasıtlı bir suçtan mahkum olmamış olması ve ertelemenin toplum açısından daha yararlı olması durumunda verilir. Erteleme süresi boyunca şüpheli, kasti bir suç işlemezse dava açılmaz ve süreç sona erer. Ancak bu süre içinde yeni bir suç işlenirse, kamu davası açılır ve önceki suç da yargılamaya dahil edilir.
Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesine İtiraz
Kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı, suçtan zarar gören veya şüpheli tarafından itiraz edilebilir. İtiraz, üst mahkemeye yapılır ve mahkeme, erteleme kararını inceleyerek onaylar veya reddeder. Mahkeme, erteleme kararının yerinde olmadığını düşünürse davanın açılmasına karar verebilir. İtiraz süreci, adil yargılanma hakkının korunması açısından önemlidir ve tarafların haklarını savunmalarına olanak tanır. İtiraz edilmesi durumunda mahkeme, delilleri ve erteleme gerekçelerini tekrar değerlendirerek nihai kararını verir.
Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi Sicile İşler mi?
Kamu davasının açılmasının ertelenmesi, kişinin adli siciline işlenmez. Erteleme kararı, şüphelinin suçu işlediği yönünde kesin bir hüküm olmadığından adli sicil kaydına girmez. Ancak, erteleme süresi içinde yeni bir suç işlenmesi durumunda kamu davası açılır ve önceki suç da değerlendirmeye alınır. Bu durumda mahkumiyet kararı verilirse, ceza adli sicil kaydına eklenir ve kişi sabıka kaydına sahip olur. Erteleme süreci tamamlandığında ve şüpheli kasti bir suç işlemediğinde, bu süreç adli sicil kaydında görünmez.
Kamu Davası Nasıl Düşer? Nasıl Kapanır?
Kamu davasının düşmesi, belirli durumlarda mümkündür. Şikayetten vazgeçilmesi, dava zamanaşımı, genel af, sanığın ölümü veya ön ödeme gibi durumlarda kamu davası düşer. Takibi şikayete bağlı suçlarda mağdur, şikayetini geri alırsa kamu davası düşebilir. Ancak takibi şikayete tabi olmayan suçlarda şikayetten vazgeçilmesi, davanın düşmesine neden olmaz ve yargılama devam eder. Kamu davasının düşmesi, mahkemenin verdiği bir karar sonucunda gerçekleşir ve dava kapanır.
Kamu Davalarının Amacı Nedir?
Kamu davaları, toplumsal düzenin korunması ve adaletin sağlanması amacıyla savcılar tarafından açılır ve yürütülür. Kamu davası süreci, sanığın suçluluğunun veya masumiyetinin belirlenmesine yönelik adil bir yargılama sürecidir. Şikayete tabi suçlarda şikayet şartı aranırken, takibi şikayete tabi olmayan suçlarda savcı, re’sen dava açar ve davayı yürütür. Kamu davalarının etkin ve adil bir şekilde yürütülmesi, hukuk devleti ilkesinin temel gerekliliklerinden biridir.
Kamu Davasına Katılma
Kamu davasına katılma, mağdur veya suçtan zarar gören kişilerin, davaya müdahil olmasını ifade eder. Mağdur, suçtan zarar gören veya malen sorumlu olanlar, kovuşturmanın her aşamasında kamu davasına katılabilirler. Kamu davasına katılma, mağdurun haklarını daha etkin bir şekilde savunmasına ve yargılama sürecine aktif olarak dahil olmasına olanak tanır. Katılma, mahkemeye dilekçe verilmesi veya duruşma sırasında sözlü beyanla talep edilebilir. Katılan, delil sunabilir ve verilen karara itiraz etme hakkına sahiptir.
Kamu Davası Cezaları
Kamu davalarında verilen cezalar, suçun niteliğine ve mahkemenin değerlendirmesine göre değişir. Mahkumiyet kararı verilmesi halinde, sanığa hapis cezası veya adli para cezası uygulanabilir. Ayrıca, belirli suçlar için güvenlik tedbirlerine hükmedilebilir. Hapis cezası, suçun ağırlığına göre kısa veya uzun süreli olabilirken, adli para cezası, sanığın mali durumuna göre belirlenir. Kamu davası sonucunda verilen cezalar, suçun işlendiği yönünde kesin bir hüküm bulunması halinde uygulanır ve infaz edilir.
Hakkında Kamu Davası Açılan Kişiye Ne Ad Verilir?
Kamu davasında suç isnat edilen kişi, “sanık” olarak adlandırılır. Soruşturma evresinde şüpheli olarak adlandırılan kişi, dava açılmasıyla birlikte sanık sıfatını alır. Sanık, yargılama süresince savunma yapma hakkına sahiptir ve delillerle suçsuzluğunu kanıtlamaya çalışabilir. Sanık hakkında verilen mahkumiyet kararı kesinleşirse, hükümlü olarak adlandırılır ve ceza infaz süreci başlar. Kamu davalarında sanığın hakları, adil yargılanma hakkı çerçevesinde korunur ve yargılama süreci boyunca savunma yapmasına olanak tanınır.
Kamu Davası Ne Kadar Sürer?
Kamu davalarının süresi, suçun niteliği, delillerin toplanması, mahkemenin iş yükü ve diğer faktörlere göre değişiklik gösterir. Basit suçlar için kamu davası genellikle 6 ay ile 1 yıl arasında sonuçlanırken, daha karmaşık davalar yıllarca sürebilir. Ayrıca, istinaf ve temyiz süreçleri de davanın uzamasına neden olabilir. Kamu davası süreci, adil yargılanma hakkına uygun olarak yürütülmelidir ve delillerin toplanması, tanıkların dinlenmesi gibi süreçler zaman alabilir.
Kamu Davası Açma Yetkisi Kime Aittir?
Kamu davalarını açma yetkisi, Cumhuriyet Savcılarına aittir. Savcılar, suç işlendiği yönünde yeterli şüphe oluştuğunda bir iddianame düzenleyerek kamu davasını açmakla görevlidir. Kamu davasının açılması, savcının hazırladığı iddianame ile başlar ve ceza mahkemesine sunulur. Savcılar, toplumsal düzeni korumak ve adaleti sağlamak amacıyla kamu davasını yürütürler ve davanın sonucuna kadar süreci takip ederler.
Kamu Davasına Giren Suçlar Nelerdir?
Kamu davaları, takibi şikayete tabi olan ve olmayan suçlar için açılabilir. Takibi şikayete tabi suçlar, mağdurun şikayeti üzerine savcılık tarafından açılırken, takibi şikayete tabi olmayan suçlar, savcının re’sen harekete geçmesiyle başlar. Kamu davasına giren başlıca suçlar arasında hırsızlık, dolandırıcılık, kasten yaralama, cinsel saldırı, adam öldürme ve trafik kazaları gibi suçlar yer alır. Bu suçlar, toplumun genel düzenini ve güvenliğini bozduğu için kamu davasına konu olabilir.
Kamu Davası Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Kamu Davası Adli Sicile İşler mi?
Kamu davasının açılması adli sicile işlenmez; adli sicil kaydı, yalnızca kamu davasının sonucunda verilen bir mahkumiyet kararı kesinleştiğinde oluşur. Eğer dava beraat, düşme ya da ceza verilmesine yer olmadığı gibi bir kararla sonuçlanırsa, bu durum adli sicile yansımaz. Ancak, mahkumiyet kararı kesinleştikten sonra alınan ceza, adli sicil kaydına işlenir ve kişiye ait sabıka kaydında görünür. Bu kayıt, genellikle hapis cezası, adli para cezası ya da güvenlik tedbirlerine ilişkin hükümlerde ortaya çıkar. Ceza tamamlandıktan sonra bile adli sicil kaydı bir süre daha sistemde kalır, ancak bazı durumlarda sabıka kaydının silinmesi ya da arşiv kaydına alınması mümkündür.
Kamu Davası Kim Tarafından Açılır?
Kamu davası, Cumhuriyet savcısı tarafından açılır. Savcının temel görevi, suça ilişkin bir ihbar ya da şikayet aldığında derhal soruşturma başlatmak ve suç işlendiğine dair yeterli şüphe bulunduğunda kamu davası açmaktır. Savcı, suça ilişkin yeterli delil elde ettiğinde bir iddianame hazırlar ve bu iddianameyi yetkili ceza mahkemesine sunar. Savcının kamu davasını açma yetkisi, hem re’sen (kendiliğinden) başlatılan soruşturmalarda hem de mağdurun şikayeti üzerine yürütülen soruşturmalarda geçerlidir. Türk Ceza Kanunu ve Ceza Muhakemesi Kanunu, savcının kamu davası açma yetkisini ve görevini belirleyen temel mevzuat kaynaklarıdır.
Şikayetten Vazgeçilirse Kamu Davası
Şikayetten vazgeçme, takibi şikayete bağlı suçlarda kamu davasının düşmesine neden olabilir. Örneğin, takibi şikayete bağlı olan “hakaret” ya da “basit yaralama” gibi suçlarda mağdur şikayetinden vazgeçerse, kamu davası sona erdirilebilir. Ancak, şikayetten vazgeçme kamu davasının otomatik olarak düşmesi anlamına gelmez; mahkeme, sanığın vazgeçmeyi kabul edip etmediğini de dikkate alır. Eğer şikayete tabi olmayan bir suç söz konusuysa, mağdurun şikayetten vazgeçmesi kamu davasını etkilemez ve dava devam eder. Örneğin, “cinsel saldırı” ya da “hırsızlık” gibi suçlar re’sen takip edilen suçlar olduğu için mağdurun şikayetten vazgeçmesi davanın seyrini değiştirmez.
Aile İçi Şiddette Kamu Davası
Aile içi şiddet, genellikle re’sen soruşturulan ve kamu davasına konu olan suçlar arasında yer alır. Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen “kasten yaralama,” “tehdit,” “hakaret,” ve “cinsel saldırı” gibi suçlar, aile içi şiddet kapsamında değerlendirilebilir. Bu tür durumlarda, şikayete tabi olan suçlar bile kamu sağlığını korumak ve toplumsal düzeni sağlamak adına re’sen soruşturulabilir. Aile içi şiddet mağdurları, şikayetten vazgeçmiş olsalar bile savcılık ve mahkeme tarafından kamu davası devam ettirilir. Ayrıca, mağdurların korunması için geçici koruma tedbirleri uygulanabilir ve fail hakkında uzaklaştırma kararı verilebilir. Ayrıca mağdur lehine Koruma Tedbirleri Kararı (6284) verilebilir.
Basit Yaralamada Kamu Davası
Basit yaralama suçu, Türk Ceza Kanunu’nda hem takibi şikayete bağlı hem de re’sen takip edilen suçlar arasında yer alabilir. Eğer mağdur ve fail arasında herhangi bir özel ilişki yoksa ve olay sonucunda mağdurun vücudunda hafif nitelikte bir zarar oluşmuşsa, suç genellikle şikayete tabidir. Ancak, kasten basit yaralama suçunun aile içi şiddet kapsamında gerçekleşmesi durumunda, savcılık re’sen kamu davası açar ve mağdurun şikayetten vazgeçmesi davayı düşürmez. Bu durumda dava, toplumsal düzenin korunması amacıyla devam eder ve sanık, mahkumiyet alabilir.
Kamu Davası Para Cezası Olur Mu?
Kamu davası sonucunda mahkumiyet kararı verildiğinde, mahkeme tarafından hapis cezası, adli para cezası veya güvenlik tedbiri kararı alınabilir. Adli para cezası, genellikle hafif nitelikteki suçlar için verilen bir yaptırımdır ve suçlunun mali durumuna göre belirlenir. Örneğin, “mala zarar verme” veya “hakaret” gibi suçlar sonucunda adli para cezasına hükmedilebilir. Adli para cezası, ödeme süresi içinde ödenmezse hapis cezasına çevrilebilir. Kamu davasında verilen para cezaları da adli sicil kaydına işlenir ve kişinin sabıka kaydında yer alır.
Trafik Kazalarında Kamu Davası
Trafik kazaları, suç niteliği taşıyan durumlar içeriyorsa kamu davasına konu olabilir. Örneğin, yaralamayla sonuçlanan bir trafik kazası, “taksirle yaralama” suçunu oluşturur ve bu durumda savcılık re’sen kamu davası açar. Aynı şekilde, kazada ağır yaralanma meydana gelmesi durumunda da “taksirle yaralama” suçundan kamu davası açılabilir. Trafik kazalarında genellikle olayın meydana geliş şekli, kazaya karışan araçların durumu ve deliller değerlendirilerek dava süreci başlatılır. Kamu davası sonucunda suçlu bulunan kişiye hapis cezası, adli para cezası veya ehliyetine el konulması gibi yaptırımlar uygulanabilir.
Hakkımda Kamu Davası Açıldı Ne Yapmalıyım?
Ceza soruşturması bir şüpheyle başlar ve hükümle sona erer. Şayet işlediğiniz iddia olunan bir eylem nedeniyle hakkınızda kamu davası açıldıysa karşılığında cezai yaptırımlar uygulanabilir. Ceza davası olarak da bilinen kamu davalarında ceza avukatı desteği almanız hak kaybına uğramanıza engel olur. Kamu davasında yapılacak savunmanın niteliği, verilecek kararın üzerinde oldukça etkilidir.